یکی از درخواست‌های بنده از خدای سبحان در روز عرفه این است:
«وَ بَلِّغْنِی مَبَالِغَ مَنْ عُنِیتَ بِهِ وَ أَنْعَمْتَ عَلَیهِ وَ رَضِیتَ عَنْهُ فَأَعَشْتَهُ حَمِیداً وَ تَوَفَّیتَهُ سَعِید»
«خدایا من را به جایگاه کسی که مورد عنایت تو قرار گرفته و بر او انعام کرده و او را می‌پسندی برسان چرا که چنین فردی را زنده قرار می‌دهی در حالی که محمود است و او را می‌میرانی در حالی که او خوشبخت است»
درخواست‌های ما هوّیت ما را واضح و حقیقت ما را بر خودمان اظهار می‌کند.
عنایتی ز من ناتوان دریغ مدار!
«وَ بَلِّغْنِی مَبَالِغَ مَنْ عُنِیتَ بِهِ»
«بَلّغنی» از باب تفعیل بوده و یکی از معنای آن تدریج است، پس رسیدن به جایگاه‌های متعالی یکباره اتفاق نمی‌افتد بلکه تدریجاً حاصل می‌شود.
بنده در این فراز از خداوند می‌خواهد که جزو آن دسته از افرادی باشد که دائماً، مورد عنایت حضرت حق قرار دارند. عنایت یعنی نظر خاص و به معنای اعطاء رفاه مادی نیست؛ چرا که خداوند به کفار نیز رفاه مادی می‌دهد اما به ایشان عنایت ندارد. عنایت آن توجهی‌ست که موجب هدایت فرد و به کمال رسیدن او می‌شود.
شاید معنای دیگری در عبارت «مَنْ عُنِیتَ بِهِ» وجود داشته باشد: زمانی که بزرگ‌تری توجه به پایین‌دست خود دارد؛ زمام امور او را خود بر عهده گرفته و امور او را ساماندهی می‌کند. در حقیقت بنده با بیان این عبارت از خداوند می‌خواهد در زمره افرادی باشد که عهده‌دار امور آنان حضرت باری تعالی است.
نعمت و رضوان الهی
«وَ أَنْعَمْتَ عَلَیهِ وَ رَضِیتَ عَنْهُ»
این عبارت عطف تفصیلی برای جمله قبل است به این معنا که جمله قبل را توضیح می‌دهد؛ افراد مورد عنایت خداوند سبحان افرادی هستند که خدا به آنان نعمت داده و از ایشان راضی است.
کسانی که نعمت الهی شامل حالشان گردیده در قرآن نام برده شده‌اند:
«فَأُولئِكَ مَعَ الَّذینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیهِمْ مِنَ النَّبِیینَ وَ الصِّدِّیقینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحینَ…»[1]
«پس آنان همراه کسانی هستند که خداوند بر ایشان از پیامبران، صدیقین، شهداء و صالحین نعمت داده است»
در حقیقت بنده درخواست می‌کند خداوند توجهی را که به انبیاء و صدیقین و شهداء و صالحان دارد به او نیز داشته باشد.
در توضیح رضایت الهی بیان می‌شود:
با وجود آن که خداوند «سریعُ الرّضا» بوده لکن جلب رضایت او قوانین خاصی دارد. قطعاً انسان جاهل و معصیت‌کار مورد پسند خداوند نیست. خداوند «خودپسند» است، پس هر کس را که شبیه به خودش باشد می‌پسندد؛ اتصاف به صفات الهی انسان را به رضوان الهی می‌رساند، افکار، گفتار و رفتار فرد باید مورد پسند خداوند باشد.
زندگی و مرگ زیبا
«فَأَعَشْتَهُ حَمِیداً»
فردی که مورد توجه خدا بوده و برخوردار از نعمت و رضوان الهی باشد؛ به گونه‌ای زندگی خواهد کرد که طیف عظیمی ثناگوی او هستند؛ مَلک و انسان‌های الهی ثناگوی او هستند.
حمید بر وزن فعیل، هم معنای فاعلی دارد و هم معنای مفعولی. حمید به معنای مفعولی آن است که فرد محمود بوده و دیگران حامد او می‌شوند و حمید به معنای فاعلی آن است که فرد خود علی‌الدوام ثناگوی حق می‌شود.
علامتِ برخورداری از سه امتیازِ عنایت و نعمت و رضوان الهی، حمد دائم فرد است. بنده‌ای با این ویژگی، اولین و مهم‌ترین وظیفه خود را ثناگویی خداوند می‌داند. حامد، شاکی نیست؛ زیرا زیبابین است و پس پرده مشکلات را زیبا می‌بیند.
«وَ تَوَفَّیتَهُ سَعِید»
چنین فردی خوشبخت از دنیا می‌رود یعنی عاقبت بخیر می‌شود. انسان عاقبت بخیر، در دنیا مورد توجه خدا بوده و نعمت و رضوان الهی شامل حال او می‌شود.
عاقبت بخیری یعنی بهشتی شدن و بهشتی شدن یعنی امنیت و آسایش و آرامش همیشگی.
«وَ أَمَّا الَّذینَ سُعِدُوا فَفِی الْجَنَّةِ خالِدینَ فیها…»[2]
«و کسانی که سعادتمند شدند پس در بهشت جاودان‌اند»
در پایان مجدداً این نکته یادآوری می‌شود که اگر رسیدن به چنین جایگاهی امکان نداشت؛ هرگز اجازه درخواست آن به بنده داده نمی‌شد. در بهترین روز سال یعنی در روز عرفه برای بنده یادآوری می‌شود که توانایی رسیدن به چنین جایگاهی را دارد و برای رسیدن به آن باید ضمن درخواست امداد الهی، تلاش لازم را انجام دهد.
تاریخ جلسه: 98/2/9-جلسه 14
«برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
[1] سوره مبارکه نساء، آیه69
[2] سوره مبارکه هود، آیه108
