مقدمه
“السَّلَامُ عَلَى رَبِيعِ الْأَنَامِ وَ نَضْرَةِ الْأَيَّام “
” اَلسَّلامُ عَلَی الْمَهْدِیِّ الَّذی وَعَدَ اللهُ بِهِ الاُمَمَ، اَنْ یَجْمَعَ بِهِ الْکَلِمَ، وَیَلُمَّ بِهِ الشَّعَثَ وَ یَمْلاَ بِهِ الاَرْضَ قِسْطاً وَ عدلاً “
باور داريم معرفت هريك از ما نسبت به امام عصر عجّل‌الله‌فرجه، شناختى اندك، سطحى و ناقص است . در عرصه شناخت امام زمان عجّل‌الله‌فرجه بايد از طريق قرآن و عترت كسب معرفت نماييم، در غير اينصورت ره به خطا مى‌رويم و نمى‌توانيم به شناختى كامل و صحيح دست يابيم.
طى اين مرحله بى همرهى خضر مكن
ظلمات است ، بترس از خطر گمراهى
به همين جهت از لسان ديگر معصومین شناسای وجود حضرت مى‌شویم .
عصمة اللائذین
امام سجاد عجّل‌الله‌فرجه در دعاى روز عرفه، در صحيفه سجاديه، به امام زمان عجّل‌الله‌فرجه اشاره كرده و از حضرت با عنوان “عصمة اللائذین” ياد مى‌كنند، يعنى “حافظ پناهندگان”.
وجود مقدس حضرت براى افراد مصونیت و محفوظیت ايجاد مى‌كند .
هركس امام زمان عجّل‌الله‌فرجه را ملجأ و مأواى خود بداند و به آن حضرت پناهنده شود، در كنف حمايت امام قرار مى‌گيرد و از زشتيها و آلودگى‌ها مصونيتى نسبى مى‌يابد .
گويا ولى‌عصر عجّل‌الله‌فرجه پناهندگان به خود را در مرتبه و جايگاهى قرار مى‌دهد كه از گناه محفوظ مى‌مانند و از نيات، افكار، اعمال و اخلاق سوء فاصله مى‌گيرند .
ما در زندگى بنايمان بر اين است كه از يك سو خود را از آسيب بدى‌ها و سیئات ديگران دور نگه داريم و از سوى ديگر از خطورات ذهنى مخرب و رذايل اخلاقى رها شويم.
گاهى با محاسبه و گاهى با توسل به اذكار و ادعيه می‌كوشيم تا اين اين امر را محقق كنيم، غافل از اينكه بهترين، كوتاه‌ترين و نتيجه‌بخش‌ترين راه، ارتباط با امام عصر عجّل‌الله‌فرجه است.
طبق فرمايش امام سجاد علیه‌السلام، ولى عصر عجّل‌الله‌فرجه عصمه اللائذین است .
به مجرد پناهندگى به امام، در جايگاهى قرار مى‌گيريم كه از شر شيطان در امان مى‌مانيم.
زمانى كه حضور حضرت را در زندگى خود احساس و ادراک نماييم و باور کنیم همواره در محضر آن بزرگوار هستيم و امام را صاحب الزمان، ولی امر، سید السادات، کهف الورى، مهیمن و داراى سلطه کامل به زندگیمان بدانيم، اين ادراك موجب مى‌شود ادب محضر را رعايت كنيم و به خود اجازه ندهيم در حضور امام، مرتكب خلاف شويم.
در مشاهد مشرفه، در زيارت جامعه كبيره، خطاب به حضرات معصومين مى‌گوييم:«لائذٌ بِکم»؛«پناهنده به شماييم» .
وقتى با همه وجود به امام پناهنده مى‌شويم، خود را همچون بيمارى مى‌يابيم كه به طبيب پناه مى‌برد، طبيبى كه در اوج مهر و لطف او را درمان مى‌كند و انواع بیماری‌هاى فكرى، روحی و اخلاقى را از او دور مى‌سازد.
السلام علیک یا عین الحیاة
گاهی اوقات غافلانه تصور می‌کنیم بدون ارتباط با وجود مقدس حضرت ولى عصر عجّل‌الله‌فرجه مى‌توانيم زندگى كنيم.
در صورتى كه بدون همراهى با آن بزرگوار از حيات حقيقى بى بهره‌ايم.
در زیارت روز جمعه، خطاب به امام زمان عجّل‌الله‌فرجه مى‌گوييم:
«السلام علیک یا عین الحیاة»
«سلام بر تو اى چشمه زندگی»
اگر كسى خودش را به امام زمان رسانْد، آب زندگانی را چشید. در غير اين صورت انسانى زنده نماست، ادای زندگان را در می‌آورد ولى حقيقتاً زندگى نمى‌كند و از حیات طیب بهره مند نیست .
در شبهای ماه رمضان در دعای ابوحمزه از خداوند درخواست مى‌كنيم : «احینی حیاه طیبه فی ادوم السرور و اسبق الکرامه و اتم العیش» ، خواهان حيات پاك و لذت بخشى هستيم كه با سرور هميشگى همراه باشد، ما راتحت اكرام خداوند قرار دهد و زندگى‌اى خوش و گوارا باشد.
برخوردارى از چنين حياتى، بدون ارتباط با چشمه حیات میسر نیست .
وقتی به امام زمان عجّل‌الله‌فرجه، كه چشمه زندگی است، مراجعه می‌کنیم، “عین الحیاه ” شيوه زندگی صحیح را به ما آموزش می‌دهد ، زندگی‌اى كه با تكرار، توقف و در جا زدن، عقب گرد و خسران همراه نيست .
زندگی‌اى كه در محضر امام عجّل‌الله‌فرجه است و قرب، وصل، رشد دائم و افزایش سرمایه را برايمان به ارمغان مى آورد.
«السلام علیک یا عین الحیاة » به وجود مقدس حضرت به عنوان چشمه زندگی سلام می‌دهیم .
چشمه، چيزى نيست كه مخفى باشد .
خداى سبحان در آیه پایانی سوره مبارکه ملک مى‌فرمايد:
«قُلْ أَ رَأَيْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ ماؤُكُمْ غَوْراً فَمَنْ يَأْتيكُمْ بِماءٍ مَعين»
طبق تفاسير روايى، منظور از “ماء معين” در اين آيه شريفه وجود مقدس امام عصر عجّل‌الله‌فرجه است. ماء معین به دو معناست: آب گوارا، آب به چشم آمدنی .
وجود مقدس حضرت، ماء معين و عین الحیاه است. چشمه نه گم مى شود و نه غايب. ممکن است ما كه جوینده چشمه هستيم راه را گم کنيم و بیراهه رويم .
«السلام علیک یا عین الحیاة» هر كس بر چشمه وارد شود، لب تشنه باز نمى‌گردد . امام زمان عجّل‌الله‌فرجه چشمه‌ای است که هيچ تشنه‌اى را از خود دور نمى‌كند، از هر كه در كنارش باشد كريمانه پذيرايى مى‌نمايد و سيرابش مى‌سازد.
امام عصر عجّل‌الله‌فرجه عین الحیاه است و زندگی با وجود او معنا پیدا می‌کند.
كسى كه بدون آن بزرگوار روزگار مى‌گذراند، در واقع تشنه‌اى است كه به سراب دنيا دل خوش كرده است و مى‌خواهد تشنه كامى خود را با امور مجازى بر طرف كند.
تا وقتى كه انسان صرفاً با امور مادى و دنيايى مشغول باشد، احساس دلتنگى و افسردگى مى‌كند، اما زمانى كه به امام خود توجه نمايد و طالب آن چشمه زندگى شود، حيات حقيقى را تجربه كرده و پويا، فعال، اميدوار و با نشاط مى‌شود.
آرى، آن حضرت عين الحياة مى‌باشد و زندگى بدون او عارى از مفهوم حقيقى حيات است.
عمری که بی حضورش بگذشت اهل دل را
مانَد به جوی بی آب ، یا تن که جان ندارد
السلام علیک یا سفینه النجاة
در زیارت روز جمعه به وجود مقدس امام زمان عجّل‌الله‌فرجه با عبارت “السلام علیک یا سفینة النجاة” عرض ادب مى‌كنيم.
وجود امام، كشتى نجات است.
اگر به كشتى از دور نگاه كنيم و لذت ببريم، يا صرفاً به حال كشتى نشينان غبطه بخوريم و آن‌ها را تحسين كنيم، نفعى عايدمان نمى‌شود.
آنچه بايد انجام دهيم تا از نقش حضرت، به عنوان كشتى نجات، در زندگى خود بهره‌مند شويم، رسيدن به كشتى و سوار شدن به آن است.
بنا نيست صرفاً براى آن امام همام مجلس بگيريم و با نام و يادش روزگار عمر را سپرى كنيم. آنچه از ما طلب شده، ارتباط با حضرت و تلاش براى وصل و قرب روز افزون به اوست.
اين عالم همچون دريايى پهناوراست و اگر نتوانيم خود را به كشتى نجات برسانيم در ميان امواج آن غرق مى‌شويم؛ موج گناه و خطا، موج جاه و مقام، موج ثروت و شهرت، موج روزمرگى و بطالت و…
غرق شدگان، بازندگان‌اند، در صورتى كه قرار است ما از برندگان و كاميابان اين عالم باشيم.
” قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُون “در هر شبانه روز بارها از ما دعوت مى‌شود كه به سوى موفقيت و كاميابى بشتابيم “حیّ علی الفلاح” گويا هر جمعه به خود متذكر می‌شويم : اگر قرار است به فلاح و
” واللازم لكم لاحق ” . بايد آنقدر طالب همراهى و معيت با حضرت باشيم و اين امر را جدى بگيريم كه گويا هيچ چيز ديگرى از ما خواسته نشده است .
با همه وجود به مولايمان عرض مى‌كنيم:
روز و شب با تو بودنم هوس است
بى تو بودن ، نبودنم هوس است
جانانه شو
قيامت ” تُبلى السرائر” است ، روزى كه سريره انسان‌ها آشكار مى‌شود .
ظهور حضرت ولى عصر عجّل‌الله‌فرجه، قيامت صغرايى است كه در اين عالم محقق مى‌شود .
در زيارات، يكى از عناوينى كه به امام عصر عجّل‌الله‌فرجه نسبت داده شده ،” تبلى السرائر” است .
امام، از باطن ما پرده بردارى كرده و آنچه را كه در وجودمان پنهان است ، آشكار مى‌سازد .
لازم است به عنوان مدعيان عشق و ارادت به حضرت، سرى به سريره خود زده و ميزان خالصانه بودن عشق و محبت‌مان را بسنجيم.
نكند تنها در ظاهر عاشق باشيم ، اما در نهان، وجودمان از حب دنيا لبزيز باشد . نكند در ظاهر منتظر باشيم ، ولى براى حضور و ظهورش هيچ زمينه اى را فراهم نكرده باشيم .
اگر باور داريم امام زمان عجّل‌الله‌فرجه مبلی السرائر است ، و در پرتو ارتباط با او از سریره و باطنمان پرده‌پردارى مى‌شود، لازم است كه وجود خود را از بسيارى امور نازيبا و نادرست پاك كنيم تا بتوانيم قرب و نزديكى به مولايمان را طلب نماييم.
باید که جمله جان شوى تا لایق جانان شوى
گر سوی جانان می روی ، جانانه شو جانانه شو
از بزرگى سؤال شد چطور مى‌توانيم به محضر امام زمان عجّل‌الله‌فرجه مشرف شويم؟ پاسخ دادند: وقتى به گونه‌اى زندگى كرديد كه حضور و غیبت امام برايتان فرقی نداشته باشد.
امام عصر عجّل‌الله‌فرجه از سريره و درون ما آگاه است.
بايد در زمان غيبت همواره پاك زندگى كنيم و خود را از هر آلودگى دور نگه داريم، گويا در حضور امامان هستيم.
بايد بكوشيم در ادعاى عشقمان، مدعى صادق باشيم، نه مدعى كاذب.
نمى‌شود تنها به زبان اظهار محبت و ارادت كنيم. اگر به ما توفيق داده شود كه صادقانه و خالصانه به مولاى خود عشق بورزيم، بايد در عمل، محبت خود را به نمايش بگذاريم و با تمام توان در جلب رضايت حضرتش بكوشيم.
بايد همواره در پى قرب و نزديكى روز افزون به امام خود باشيم و در هر حال با نام و ياد او زندگى را سپرى كنيم، نه اينكه فقط در سختى‌ها و مشكلات او را ياد كرده و براى گشايش در امور، سراغ حضرت برويم.
اگر باب وصال مولا به رويمان گشوده شود، چه غم كه در هاى ديگر به رويمان بسته باشد، و امور دنيايمان، از هم گسسته ؟
يار با ماست چه حاجت كه زيادت طلبيم
دولت صحبت آن مونس جان ما را بس
يعسوب الدين
يكى از عناوين امام زمان عجّل‌الله‌فرجه در روايات ، “يعسوب الدين” است ، “يعسوب”يعنى ” ملكه زنبورهاى عسل “.
ملكه هر روز زنبورها را روانه مى‌كند تا سراغ گل ها بروند و شهد آن ها را بمكند. پس از بازگشت، هر زنبورى كه روى آلودگى و نجاست نشسته باشد ، به دستور ملكه پر و بالش كنده شده و از كندو اخراج مى شود.
فقط زنبورهايى اجازه ورود به كندو را دارند كه در سير روزانه شان، وظيفه خود را به درستى انجام داده‌اند. اين زنبورها مى‌توانند شب را در حضور ملكه سپرى نموده و صبح فردا، سير جديدى را آغاز كنند.
امام عصر عجّل‌الله‌فرجه يعسوب الدين است. حضرت نمى پسندد كه زندگى ما با بطالت، بيهودگى، هرزگى، آلودگى و گناه همراه باشد .
امام، داعى الله است و هر روز مارا به سوى خدا فرا مى‌خواند. حضرت به ما مأموريت مى‌دهد كه تنها به طاعت مشغول شويم. و خود نيز با درخواست روزانه ” اللَّهُمَّ ارْزُقْنَا تَوْفِيقَ الطَّاعَةِ وَ بُعْدَ الْمَعْصِيَة” ، براى اين توفيق، دعاگوى شيعيان خويش است.
امام زمان عجّل‌الله‌فرجه از خداى سبحان طلب مى‌كند محبينش هر صبح كه روز خود را آغاز مى‌كنند ، تنها به سراغ گُل هاى طاعت بروند و از هرچه گناه و ناپاكى است دورى كنند؛ زيرا حضرت نمى پسندد كه ما تبعيد شويم و از لذت درك حضور و شيرينى وصال محروم بمانيم .
” يعسوب الدين ” ملكه هيچگاه اجازه نمى‌دهد كندو در كنار محل زباله ساخته شود. معمولا كندوى زنبورهاى عسل، مجاور دشت هاى پر گل قرار دارد .
ولى عصر عجّل‌الله‌فرجه يعسوب الدين است. آن حضرت براى محبين خود زمينه انجام طاعت را فراهم مى‌سازد.
ايشان به گونه‌اى فضاى زندگى را برايمان آماده مى‌نمايد كه به هر سمتى رو مى‌كنيم، موردى براى طاعت خدا مى‌يابيم. بنابراين در پرتو معيت و همراهى با امام عصر، آنقدر برايمان توفيق طاعت فراهم است كه حق نداريم به سوى معصيت برويم، مگرنه به شدت مجازات مى‌شويم.
بنا بر اين است كه ما با واقعيات زندگى كنيم.
امام عصر عجّل‌الله‌فرجه، در اوج رأفت و شفقتى كه به عاشقان خود دارد، در برخى از موارد نسبت به آن‌ها با شدت و قاطعيت برخورد مى‌كند .
او مولاى مهربانى است كه در زندگى براى ما فضايى سالم را مهيا مى‌نمايد، و با دعاهاى مستمر خود، در عرصه انجام مأموريت ياريمان مى‌كند. حال اگر كسى از دوستداران حضرت، با وجود اين شرايط مستعد، به گناه روى آورَد، امام پر و بال پرواز را از او گرفته و از فيض حضور و توفيق خدمت محرومش مى كند .
“مختلَف ملائکة “
در زيارت جامعه كبيره، با عنوان “مختلَف ملائکة”؛”جايگاه رفت و آمد فرشتگان”به حضرات معصومين سلام مى‌دهيم .
زمانى كه ملائکه وارد اين عالم می‌شوند ابتدا در محضر ” ولى خدا ” حاضر شده و به ساحت مقدس او عرض ادب مى‌كنند. وقتى مى‌خواهند به عالم ملكوت برگردند، مجدد به سراغ امام عجّل‌الله‌فرجه رفته و از او اجازه مى‌گيرند.
به همين جهت، آيت الله بهارى همدانى توصيه مى‌كنند هرگاه براى امام زمان عجّل‌الله‌فرجه عريضه‌اى داشتيد، به دو ملك سر شانه خود بگوييد تا پيامتان را به حضرت برسانند.
در سال روز ميلاد حضرت ولى عصر عجّل‌الله‌فرجه از اين دو ملك درخواست مى‌كنيم سلام ما را به محضر مقدس مولايمان برسانند و از سوى اين جمع دلداده ، به حضرت بگويند :
ای شاه ماه رویان ای قبله ی نکویان
دریاب عاجزی را کو دست و پا ندارد
مايليم محبت و ارادت ما را به آقايمان ابراز كرده و بگويند:
تو که کیمیا فروشی نظری به حال ما کن
که بضاعتی نداریم و فکنده ایم دامی
«برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
