اعمال شب اول
اوّل
چون رؤیت هلال کرد،
- به هلال اشاره نکند، بلکه رو به قبله کرده و دست‌ها را به آسمان بردارد و هلال را خطاب کرده و بگوید:
«رَبِّى وَرَبُّکَ اللّٰهُ رَبُّ الْعالَمِینَ. اللّٰهُمَّ أَهِلَّهُ عَلَیْنا بِالْأَمْنِ وَالْإِیمانِ وَالسَّلامَةِ وَالْإِسْلامِ وَالْمُسارَعَةِ إِلىٰ مَا تُحِبُّ وَتَرْضىٰ. اللّٰهُمَّ بارِکْ لَنا فِى شَهْرِنا هٰذَا، وَارْزُقْنا خَیْرَهُ وَعَوْنَهُ، وَاصْرِفْ عَنَّا ضُرَّهُ وَشَرَّهُ وَبَلاءَهُ وَفِتْنَتَهُ».
ای ماه، پروردگار من و تو، خدا پروردگار جهانیان است. خدایا، ماه را بر ما نو کن به ایمنی و ایمان و تندرستی و اسلام و شتافتن به‌سوی آنچه دوست داری و خشنود می‌شوی. خدایا، در این ماه به ما برکت بخش و خیر و کمکش را روزی ما فرما و زیان و گزند و بلا و فتنه‌اش را از ما بگردان.
- و روایت شده: زمانی که رسول خدا صلیاللهعلیهوآله هلال ماه رمضان را رؤیت می‌کرد، روی شریفش را به جانب قبله می‌گرداند و می‌گفت:
«اللّٰهُمَّ أَهِلَّهُ عَلَیْنا بِالْأَمْنِ وَالْإِیمانِ وَالسَّلامَةِ وَالْإِسْلامِ وَالْعافِیَةِ الْمُجَلَّلَةِ وَدِفاعِ الْأَسْقامِ وَالْعَوْنِ عَلَى الصَّلاةِ وَالصِّیامِ وَالْقِیامِ وَتِلاوَةِ الْقُرْآنِ. اللّٰهُمَّ سَلِّمْنا لِشَهْرِ رَمَضانَ، وَتَسَلَّمْهُ مِنّا، وَسَلِّمْنا فِیهِ حَتَّىٰ یَنْقَضِىَ عَنَّا شَهْرُ رَمَضانَ وَقَدْ عَفَوْتَ عَنَّا وَغَفَرْتَ لَنا وَرَحِمْتَنا».
«خدایا، این ماه را بر ما نو کن به ایمنی و ایمان و سلامت و اسلام و عافیت بزرگ و دفاع در برابر بیماری‌ها و یاری بر نماز و روزه و شب‌زنده‌داری و تلاوت قرآن. خدایا، ما را برای ماه رمضان سالم گردان و ماه رمضان را از ما سالم دریافت کن و ما را در آن تا از ما بگذرد به‌سلامت دار درحالی‌که از گناهان ما درگذشته و ما را مورد آمرزش و رحمت خویش قرار داده باشی».
- و از حضرت صادق علیهالسلام روایت شده: چون رؤیت هلال کردی بگو:
«اللّٰهُمَّ قَدْ حَضَرَ شَهْرُ رَمَضانَ وَقَدِ افْتَرضْتَ عَلَیْنا صِیامَهُ، وَأَنْزَلْتَ فِیهِ الْقُرْآنَ هُدىً لِلنّاسِ وَبَیِّناتٍ مِنَ الْهُدىٰ وَالْفُرْقانِ. اللّٰهُمَّ أَعِنَّا عَلَىٰ صِیامِهِ، وَتَقَبَّلْهُ مِنّا، وَسَلِّمْنا فِیهِ، وَسَلِّمْنا مِنْهُ، وَسَلِّمْهُ لَنا فِى یُسْرٍ مِنْکَ وَعافِیَةٍ، إِنَّکَ عَلَىٰ کُلِّ شَىْءٍ قَدِیرٌ، یَا رَحْمٰنُ یَا رَحِیمُ».
«خدایا، ماه رمضان آمد و تو روزه آن را بر ما واجب کرده‌ای و قرآن را در آن برای هدایت و دلایلی روشن از هدایت وسیله تشخیص حق از باطل نازل کرده‌ای. خدایا، ما را بر روزه‌اش یاری کن و آن را از ما بپذیر و ما را در آن و از آن سالم بدار و آن را برای ما سالم گردان، در آسانی و عافیت از جانب خویش، همانا تو بر هر چیز توانایی، ای بخشنده، ای مهربان».
دوم
«دعای چهل‌وسوم صحیفه کامله سجادیه» را در هنگام رؤیت هلال بخواند.
سوم
«دعای چهل‌وچهارم» صحیفه سجادیه را بخواند.
چهارم
غسل شب اول ماه را انجام دهد. روایت شده: هرکه در شب اول ماه رمضان غسل کند تا ماه رمضان آینده بدنش دچار خارش نشود.
پنجم
مزار امام حسین علیهالسلام را زیارت کند تا گناهانش ریخته و ثواب حاجیان و اهل‌عمره آن سال را دریابد.
ششم
از این شب خواندن «هزار رکعت نماز این ماه» را که در پایان بخش دوم ذکر شد شروع کند. (رجوع به کتاب مفاتیح الجنان)
هفتم
در این شب دو رکعت نماز به‌جا آورد، در هر رکعت سوره حمد و سوره انعام را بخواند و از خدا درخواست کند که او را کفایت و از آنچه از دردها می‌ترسد حفظ کند.
هشتم
دعای «اللّٰهُمَّ إِنَّ هٰذَا الشَّهْرَ الْمُبارَکَ» را که در اعمال «شب آخر ماه شعبان» گذشت بخواند.
نهم
پس از نماز مغرب دست‌ها را بلند کند و این دعا را که از امام جواد علیهالسلام وارد شده و در کتاب «اقبال» ذکر شده بخواند:
«اللّٰهُمَّ یَا مَنْ یَمْلِکُ التَّدْبِیرَ وَهُوَ عَلَىٰ کُلِّ شَىْءٍ قَدِیرٌ، یَا مَنْ یَعْلَمُ خائِنَةَ الْأَعْیُنِ وَمَا تُخْفِى الصُّدُورُ وَتُجِنُّ الضَّمِیرُ وَهُوَ اللَّطِیفُ الْخَبِیرُ. اللّٰهُمَّ اجْعَلْنا مِمَّنْ نَوىٰ فَعَمِلَ، وَلَاتَجْعَلْنا مِمَّنْ شَقِىَ فَکَسِلَ، وَلَا مِمَّنْ هُوَ عَلَىٰ غَیْرِ عَمَلٍ یَتَّکِلُ
«خدایا، ای آن‌که مالک تدبیر است و او بر هر چیز تواناست، ای آن‌که می‌داند خیانت دیده‌ها را و آنچه را سینه‌ها پنهان می‌کنند و نهاد نهان می‌سازد و او لطیف و آگاه است. خدایا، ما را از کسانی قرار ده که تصمیم گرفتند آنگاه انجام دادند و از کسانی قرار مده که تیره‌بخت شدند و در نهایت تنبلی کردند و از آنانی قرار مده که بر غیر عمل صالح تکیه کردند.
اللّٰهُمَّ صَحِّحْ أَبْدانَنا مِنَ الْعِلَلِ، وَأَعِنّا عَلَىٰ مَا افْتَرَضْتَ عَلَیْنا مِنَ الْعَمَلِ، حَتّىٰ یَنْقَضِىَ عَنَّا شَهْرُکَ هٰذَا وَقَدْ أَدَّیْنا مَفْرُوضَکَ فِیهِ عَلَیْنا. اللّٰهُمَّ أَعِنّا عَلَىٰ صِیامِهِ، وَوَفِّقْنا لِقِیامِهِ، وَنَشِّطْنا فِیهِ لِلصَّلاةِ، وَلَاتَحْجُبْنا مِنَ الْقِراءَةِ، وَسَهِّلْ لَنا فِیهِ إِیتاءَ الزَّکاةِ. اللّٰهُمَّ لَاتُسَلِّطْ عَلَیْنا وَصَباً وَلَا تَعَباً وَلَا سَقَماً وَلَا عَطَباً
خدایا، بدن‌های ما را از بیماری‌ها سلامتی بخش و ما را بر انجام آنچه از عمل بر ما واجب کرده‌ای یاری ده تا این ماه از ما سپری گردد درحالی‌که آنچه را در این ماه بر ما واجب کرده‌ای ادا کرده باشیم. خدایا، ما را بر روزه‌اش یاری ده و برای شب‌زنده‌داری‌اش موفق بدار و برای نماز در این ماه، ما را شاداب گردان و از قرائت قرآن محروم مساز و پرداخت زکات را در این ماه بر ما آسان گردان. خدایا، درد مُزمن، خستگی، بیماری، هلاکت را بر ما چیره مکن؛
اللّٰهُمَّ ارْزُقْنا الْإِفْطارَ مِنْ رِزْقِکَ الْحَلالِ. اللّٰهُمَّ سَهِّلْ لَنا فِیهِ مَا قَسَمْتَهُ مِنْ رِزْقِکَ، وَیَسِّرْ مَا قَدَّرْتَهُ مِنْ أَمْرِکَ، وَاجْعَلْهُ حَلالاً طَیِّباً نَقِیّاً مِنَ الْآثامِ، خالِصاً مِنَ الْآصارِ وَالْأَجْرامِ
خدایا، افطار از روزی حلالت را روزی ما کن. خدایا، آنچه از روزی‌ات در این ماه قسمت ما کردی دست یافتن به آن را برای ما هموار کن و آنچه را از فرمانت برای ما تقدیر کرده‌ای آسان کن و آن را حلال و پاک و پاکیزه از گناهان و خالص از گرانباری‌ها و بزهکاری‌ها قرار ده.
اللّٰهُمَّ لَاتُطْعِمْنا إِلّا طَیِّباً غَیْرَ خَبِیثٍ وَلَا حَرامٍ، وَاجْعَلْ رِزْقَکَ لَنا حَلالاً لَایَشُوبُهُ دَنَسٌ وَلا أَسْقامٌ، یَا مَنْ عِلْمُهُ بِالسِّرِّ کَعِلْمِهِ بِالْأَعْلانِ، یَا مُتَفَضِّلاً عَلَىٰ عِبادِهِ بِالْإِحْسانِ، یَا مَنْ هُوَ عَلَىٰ کُلِّ شَىْءٍ قَدِیرٌ، وَبِکُلِّ شَىْءٍ عَلِیمٌ خَبِیرٌ، أَلْهِمْنا ذِکْرَکَ، وَجَنِّبْنا عُسْرَکَ، وَأَنِلْنا یُسْرَکَ، وَاهْدِنا لِلرَّشادِ، وَوَفِّقْنا لِلسَّدادِ، وَاعْصِمْنا مِنَ الْبَلایا، وَصُنَّا مِنَ الْأَوْزارِ وَالْخَطایا
خدایا، به ما مخوران جز غذای پاک که نه پلید باشد و نه حرام و روزی‌ات را برای ما حلال گردان که آلودگی‌ها و دردها با آن در نیامیزد، ای که دانایی‌اش به امور پنهان، همانند دانایی‌اش به امور آشکار است، ای فضل‌بخش بر بندگانش به احسان، ای آن‌که بر هر چیز تواناست و به هر چیز دانا و آگاه است، یادت را به ما الهام کن و از سختی بر ما، ما را برکنار دار و به آسانی‌ات ما را برسان و به راستی راهنمایمان باش و به استواری توفیقمان ده و از بلا نگاهمان بدار و ما را از بارهای گران گناهان و خطاها حفظ کن،
یَا مَنْ لَایَغْفِرُ عَظِیمَ الذُّنُوبِ غَیْرُهُ، وَلایَکْشِفُ السُّوءَ إِلّا هُوَ، یَا أَرْحَمَ الرّاحِمِینَ وَ أَکْرَمَ الْأَکْرَمِینَ؛ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَیْتِهِ الطَّیِّبِینَ، وَاجْعَلْ صِیامَنا مَقْبُولاً، وَبِالْبِرِّ وَالتَّقْوىٰ مَوْصُولاً، وَکَذٰلِکَ فَاجْعَلْ سَعْیَنا مَشْکُوراً، وَقِیامَنا مَبْرُوراً، وَقُرْآنَنا مَرْفُوعاً، وَدُعاءَنا مَسْمُوعاً وَاهْدِنا لِلْحُسْنىٰ، وَجَنِّبْنا الْعُسْرىٰ، وَیَسِّرْنا لِلْیُسْرىٰ
ای آن‌که گناهان بزرگ را جز او نیامرزد و احدی بدی را جز او برطرف ننماید، ای مهربان‌ترین مهربانان و کریم‌ترین کریمان، بر محمّد و اهل‌بیت پاکش درود فرست و روزه ما را پذیرفته بدار و به نیکی و تقوا پیوندش ده و همچنین کوشش ما را مورد قدردانی و شب‌زنده‌داری ما را پذیرفته و قرائتمان را بالارفته و دعایمان را اجابت‌شده قرار ده و ما را به عاقبت به خیری هدایت کن و از دشواری برکنارمان بدار و ما را برای آسانی آماده کن
وَأَعْلِ لَنَا الدَّرَجاتِ، وَضاعِفْ لَنَا الْحَسَناتِ، وَاقْبَلْ مِنَّا الصَّوْمَ وَالصَّلاةَ، وَاسْمَعْ مِنَّا الدَّعَواتِ، وَاغْفِرْ لَنَا الْخَطِیئاتِ، وَتَجاوَزْ عَنَّا السَّیِّئاتِ، وَاجْعَلْنا مِنَ الْعامِلِینَ الْفَائِزِینَ، وَلَاتَجْعَلْنا مِنَ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَلَا الضَّالِّینَ، حَتَّىٰ یَنْقَضِىَ شَهْرُ رَمَضانَ عَنَّا وَقَدْ قَبِلْتَ فِیهِ صِیامَنا وَقِیامَنا، وَزَکَّیْتَ فِیهِ أَعْمالَنا، وَغَفَرْتَ فِیهِ ذُنُوبَنا، وَأَجْزَلْتَ فِیهِ مِنْ کُلِّ خَیْرٍ نَصِیبَنا، فَإِنَّکَ الْإِلٰهُ الْمُجِیبُ، وَالرَّبُّ الْقَرِیبُ، وَأَنْتَ بِکُلِّ شَىْءٍ مُحِیطٌ».
و درجاتمان را بالا بر و حسناتمان را دوچندان کن و روزه و نماز ما را بپذیر و دعاهایمان را شنوا باش، خطاهایمان را بیامرز و از گناهمان درگذر و ما را از عاملان رستگار قرار ده و از غضب‌شدگان و گمراهان قرار مده تا ماه رمضان از ما سپری گردد چنان‌که روزه‌ها و شب‌زنده‌داری‌مان را در آن پذیرفته باشی و کردارمان را در آن پاکیزه و گناهانمان را در آن مورد آمرزش قرار داده و سهم ما را در آن از هر خیری فراوان ساخته باشی، به‌یقین تویی معبود اجابت‌کننده دعاها و پروردگار نزدیک به بندگان و تویی احاطه‌کننده بر هر چیز».
دهم
در این شب دعای روایت‌شده از امام صادق علیهالسلام را که در کتاب «اقبال» آمده بخواند:
«اللّٰهُمَّ رَبَّ شَهْرِ رَمَضانَ، مُنَزِّلَ الْقُرْآنِ، هٰذَا شَهْرُ رَمَضانَ الَّذِى أَنْزَلْتَ فِیهِ الْقُرْآنَ وَأَنْزَلْتَ فِیهِ آیاتٍ بَیِّناتٍ مِنَ الْهُدىٰ وَالْفُرْقانِ. اللّٰهُمَّ ارْزُقْنا صِیامَهُ، وَأَعِنَّا عَلَىٰ قِیامِهِ
«خدایا؛ ای پروردگار ماه رمضان، ای فرو فرستنده قرآن، این ماه رمضان است که قرآن را در آن فرو فرستادی و در آن دلایل روشنی از هدایت و شناسایی حق از باطل فرو فرستادی. خدایا، روزه آن را نصیب ما کن و بر شب‌زنده‌داری‌اش یاری‌مان ده،
اللّٰهُمَّ سَلِّمْهُ لَنا، وَسَلِّمْنا فِیهِ، وَتَسَلَّمْهُ مِنَّا فِى یُسْرٍ مِنْکَ وَمُعافاةٍ، وَاجْعَلْ فِیما تَقْضِى وَتُقَدِّرُ مِنَ الْأَمْرِ الْمَحْتُومِ وَفِیما تَفْرُقُ مِنَ الْأَمْرِ الْحَکِیمِ فِى لَیْلَةِ الْقَدْرِ مِنَ الْقَضاءِ الَّذِى لَایُرَدُّ وَلَایُبَدَّلُ أَنْ تَکْتُبَنِى مِنْ حُجَّاجِ بَیْتِکَ الْحَرامِ، الْمَبْرُورِ حَجُّهُمُ، الْمَشْکُورِ سَعْیُهُمُ، الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمُ، الْمُکَفَّرِ عَنْهُمْ سَیِّئاتُهُمْ، وَاجْعَلْ فِیما تَقْضِى وَتُقَدِّرُ أَنْ تُطِیلَ لِى فِى عُمْرِى، وَتُوَسِّعَ عَلَىَّ مِنَ الرِّزْقِ الْحَلالِ».
خدایا، آن را برای ما سالم بدار و در آن به ما سلامتی ده و آن را از سوی خویش در آسانی و سلامت کامل از ما تحویل بگیر و در آنچه حکم میکنی و مقدّر می‌گردانی از فرمان حتمی خویش و در آنچه جدا میکنی از امر حکیمانه‌ات در شب قدر، از آن حکمی که برگشت نمی‌پذیرد و دگرگون نمی‌شود، مقرّر فرما که ما را از حاجیان خانه محترمت بنویسی، آنان که حجّشان قبول و سعی‌شان پذیرفته و گناهانشان آمرزیده گشته و بدی‌هایشان نادیده گرفته شده است و در آنچه حکم میکنی و مقدّر می‌نمایی مقرّر فرما که عمرم را طولانی گردانی و از روزی حلالت بر من وسعت بخشی».
یازدهم
بخواند دعای: «اللّٰهُمَّ إِنَّ هٰذَا شَهْرُ رَمَضانَ … إلى آخره» را که سید در کتاب «اقبال» نقل کرده است.
دوازدهم
این دعا را بخواند:
«اللّٰهُمَّ إِنَّهُ قَدْ دَخَلَ شَهْرُ رَمَضانَ. اللّٰهُمَّ رَبَّ شَهْرِ رَمَضانَ الَّذِى أَنْزَلْتَ فِیهِ الْقُرْآنَ وَجَعَلْتَهُ بَیِّناتٍ مِنَ الْهُدىٰ وَالْفُرْقانِ. اللّٰهُمَّ فَبارِکْ لَنا فِى شَهْرِ رَمَضانَ، وَأَعِنَّا عَلَىٰ صِیامِهِ وَصَلَواتِهِ، وَتَقَبَّلْهُ مِنَّا»
«خدایا؛ هر آینه ماه رمضان وارد شد، ماهی که در آن قرآن را فرو فرستادی و آن را دلایل آشکاری از هدایت و شناسایی حق از باطل قرار دادی. خداوندا، در ماه رمضان به ما برکت عطا کن و بر روزه و نمازهایش یاری‌مان فرما و آن را از ما بپذیر».
سیزدهم
روایت شده است که رسول خدا صلیاللهعلیهوآله در شب اول ماه رمضان این دعا را می‌خواندند:
«الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِى أَکْرَمَنا بِکَ أَیُّهَا الشَّهْرُ الْمُبارَکُ. اللّٰهُمَّ فَقَوِّنا عَلَىٰ صِیامِنا وَقِیامِنا، وَثَبِّتْ أَقْدامَنا، وَانْصُرْنا عَلَى الْقَوْمِ الْکافِرِینَ. اللّٰهُمَّ أَنْتَ الْواحِدُ فَلا وَلَدَ لَکَ، وَأَنْتَ الصَّمَدُ فَلا شِبْهَ لَکَ، وَأَنْتَ الْعَزِیزُ فَلایُعِزُّکَ شَىْءٌ، وَأَنْتَ الْغَنِىُّ وَأَنَا الْفَقِیرُ، وَأَنْتَ الْمَوْلىٰ وَأَنَا الْعَبْدُ، وَأَنْتَ الْغَفُورُ وَأَنَا الْمُذْنِبُ، وَأَنْتَ الرَّحِیمُ وَأَنَا الْمُخْطِئُ، وَأَنْتَ الْخالِقُ وَأَنَا الْمَخْلُوقُ، وَأَنْتَ الْحَىُّ وَأَنَا الْمَیِّتُ، أَسْأَلُکَ بِرَحْمَتِکَ أَنْ تَغْفِرَ لِى وَتَرْحَمَنِى وَتَجاوَزَ عَنِّى إِنَّکَ عَلَىٰ کُلِّ شَىْءٍ قَدِیرٌ».
«سپاس خدای را که به‌وسیله تو ای ماه مبارک، ما را گرامی داشت. خدایا، ما را بر روزه و شب‌زنده‌داری‌مان نیرو بخش و گام‌هایمان را استوار کن و بر کافران پیروزمان گردان. خدایا، تو یگانه‌ای پس برایت فرزندی نیست و تو بی‌نیازی پس شبیهی برایت نمی‌باشد و تویی عزیز و چیزی عزیزت نکند و تویی بی‌نیاز و من تهیدستم و تویی مولا و من بنده‌ام و تویی آمرزنده و من گناهکارم و تویی مهربان و من خطاکارم و تویی آفریننده و من آفریده‌ام و تویی زنده و من مرده‌ام، از تو درخواست می‌کنم به مهرت که مرا بیامرزی و به من رحم کنی و از من درگذری، همانا تو بر هر چیز توانایی».
چهاردهم
خواندن «دعای جوشن کبیر» مستحب است.
پانزدهم
«دعای حج» را بخواند.
اعمال روز اوّل ماه مبارک رمضان
اوّل
غسل کردن در آب جاری و بر سر ریختن سی کف دست آب که در تمام طول سال باعث ایمنی از همه دردها و بیماری‌هاست.
دوم
کفی از گلاب به روی خویش بزند تا از خواری و پریشانی نجات یابد و قدری هم به سر خود بمالد تا در آن سال از سرسام [در برخی نسخه‌ها: بَرسام به‌معنی بیماری سینه] ایمن شود.
سوم
دو رکعت «نماز اول ماه» را به‌جا آورد و صدقه بدهد.
چهارم
دو رکعت نماز بخواند، در رکعت اول سوره‌های حَمد و «اِنّا فَتَحنا» را و در رکعت دوم سوره حمد و هر سوره دیگری را که بخواهد بخواند تا حق‌تعالی در آن سال بدی‌ها را از او دور کند و تا سال آینده در پناه خدا باشد.
پنجم
پس از طلوع فجر این دعا را بخواند:
«اللّٰهُمَّ قَدْ حَضَرَ شَهْرُ رَمَضانَ وَقَدِ افْتَرَضْتَ عَلَیْنا صِیامَهُ، وَأَنْزَلْتَ فِیهِ الْقُرْآنَ هُدىً لِلنّاسِ وَبَیِّناتٍ مِنَ الْهُدىٰ وَالْفُرْقانِ. اللّٰهُمَّ أَعِنَّا عَلَىٰ صِیامِهِ، وَتَقَبَّلْهُ مِنّا، وَتَسَلَّمْهُ مِنّا، وَسَلِّمْهُ لَنا فِى یُسْرٍ مِنْکَ وَعافِیَةٍ، إِنَّکَ عَلَىٰ کُلِّ شَىْءٍ قَدِیرٌ»
«خدایا، ماه رمضان رسید، تو روزه‌اش را بر ما واجب کرده‌ای و قرآن را در آن برای هدایت مردم و دلایل روشنی از هدایت و شناسایی از باطل نازل کرده‌ای. خدایا، ما را بر روزه‌اش یاری کن و آن را از ما بپذیر و این ماه را از ما به‌سلامت دریافت کن و آن را برای ما از سوی خویش در آسانی و عافیت سالم بدار، همانا تو بر هر چیز توانایی».
ششم
دعای چهل‌وچهارم صحیفه سجادیه را اگر در شب قبل نخوانده بخواند.
هفتم
علّامه مجلسی در «زادالمعاد» فرموده که شیخ کلینی و شیخ طوسی و دیگران به‌سند صحیح روایت کرده‌اند که حضرت موسی‌بن جعفر علیهالسلام فرمود: در ماه مبارک رمضان در آغاز سال، یعنی روز اول این ماه این دعا را بخوان. هرکه این دعا را برای رضای خدا و بدون آمیختگی با اغراض ناپسند و ریا بخواند، در آن سال فتنه و گمراهی و آفتی که به دین یا بدنش ضرر برساند به او نرسد و حق‌تعالی او را از شرّ آنچه از بلاها در آن سال واقع می‌شود حفظ میکند،
و دعا این است:
«اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذِى دانَ لَهُ کُلُّ شَىْءٍ، وَبِرَحْمَتِکَ الَّتِى وَسِعَتْ کُلَّ شَىْءٍ، وَبِعَظَمَتِکَ الَّتِى تَواضَعَ لَها کُلُّ شَىْءٍ، وَبِعِزَّتِکَ الَّتِى قَهَرَتْ کُلَّ شَىْءٍ، وَبِقُوَّتِکَ الَّتِى خَضَعَ لَها کُلُّ شَىْءٍ، وَبِجَبَرُوتِکَ الَّتِى غَلَبَتْ کُلَّ شَىْءٍ، وَبِعِلْمِکَ الَّذِى أَحاطَ بِکُلِّ شَىْءٍ، یَا نُورُ یَا قُدُّوسُ، یَا أَوَّلُ قَبْلَ کُلِّ شَىْءٍ، وَیَا باقِیاً بَعْدَ کُلِّ شَىْءٍ
«خدایا، از تو درخواست می‌کنم به آن نامت که همه‌چیز در برابرش فروتن شده و به رحمتت که همه‌چیز را فرا گرفته و به عظمتت که همه‌چیز در آستانش تواضع کرده و به عزّتت که بر همه‌چیز چیره گشته و به نیرویت که همه‌چیز در برابرش خضوع یافته و به جبروتت که بر همه‌چیز غالب گشته و به علمت که همه‌چیز را فرا گرفته، ای نور، ای قدوس، ای اول پیش از هر چیز، ای باقی پس از هر چیز
یَا اللّٰهُ یَا رَحْمٰنُ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتِى تُغَیِّرُ النِّعَمَ، وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتِى تُنْزِلُ النِّقَمَ، وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتِى تَقْطَعُ الرَّجاءَ، وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتِى تُدِیلُ الْأَعْداءَ، وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتِى تَرُدُّ الدُّعاءَ، وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتِى یُسْتَحَقُّ بِها نُزُولُ الْبَلاءِ؛
ای خدا، ای مهربان، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و از من بیامرز گناهانی را که نعمت‌ها را دگرگون می‌سازد و بیامرز گناهانی را که کینه‌ها را فرو می‌فرستد و بیامرز گناهانی را که امید به تو را قطع میکند و بیامرز گناهانی را که دشمنان را چیره می‌سازد و بیامرز گناهانی را که دعا را برمی‌گرداند و بیامرز گناهانی را که مردم به‌سبب آن سزاوار نزول بلا می‌شوند؛
وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتِى تَحْبِسُ غَیْثَ السَّماءِ، وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتِى تَکْشِفُ الْغِطاءَ، وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتِى تُعَجِّلُ الْفَناءَ، وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتِى تُورِثُ النَّدَمَ، وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتِى تَهْتِکُ الْعِصَمَ، وَأَلْبِسْنِى دِرْعَکَ الْحَصِینَةَ الَّتِى لَاتُرامُ، وَعافِنِى مِنْ شَرِّ مَا أُحاذِرُ بِاللَّیْلِ وَالنَّهارِ فِى مُسْتَقْبَِلِ سَنَتِى هٰذِهِ
و بیامرز گناهانی را که بارش آسمان را بازمی‌دارد و بیامرز گناهانی را که پرده‌ها را کنار می‌زند و بیامرز گناهانی را که در نابودی شتاب می‌افکند و بیامرز گناهانی را که سبب پشیمانی می‌گردد و بیامرز گناهانی را که پرده‌ها را می‌درد و زره محکمت را بر من بپوشان زرهی که نفوذناپذیر است و مرا از شرّ آنچه در شب و روز و آینده این سال از آن حذر می‌کنم عافیت بخش.
اللّٰهُمَّ رَبَّ السَّمَاواتِ السَّبْعِ، وَرَبَّ الْأَرَضِینَ السَّبْعِ وَمَا فِیهِنَّ وَمَا بَیْنَهُنَّ وَرَبَّ الْعَرْشِ الْعَظِیمِ، وَرَبَّ السَّبْعِ الْمَثانِى وَالْقُرْآنِ الْعَظِیمِ، وَرَبَّ إِسْرافِیلَ وَمِیکائِیلَ وَجَبْرَئِیلَ، وَرَبَّ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللّٰهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ سَیِّدِ الْمُرْسَلِینَ وَخاتَِمِ النَّبِیِّینَ، أَسْأَلُکَ بِکَ وَبِما سَمَّیْتَ بِهِ نَفْسَکَ یَا عَظِیمُ أَنْتَ الَّذِى تَمُنُّ بِالْعَظِیمِ؛ وَتَدْفَعُ کُلَّ مَحْذُورٍ، وَتُعْطِى کُلَّ جَزِیلٍ، وَتُضاعِفُ الْحَسَناتِ بِالْقَلِیلِ وَبِالْکَثِیرِ وَتَفْعَلُ مَا تَشاءُ
خدایا، پروردگار آسمان‌های هفتگانه و پروردگار زمین‌های هفتگانه و آنچه در آن‌هاست و آنچه میان آن‌هاست و پروردگار عرش بزرگ و پروردگار سوره «حمد» و قرآن عظیم و پروردگار اسرافیل و میکائیل و جبرییل و پروردگار محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) آقای رسولان و پایان‌بخش پیامبران، از تو می‌خواهم به‌حق ذات پاکت و به‌حق آنچه خود را به آن نام نهادی، ای بزرگ تویی که به نعمت بزرگ تفضّل میکنی؛ و هر محذوری را دفع میکنی و هر نعمت برجسته‌ای را عطا می‌نمایی و نیکی‌ها را به کم و زیاد دوچندان میکنی و هرکاری که بخواهی انجام می‌دهی
یَا قَدِیرُ یَا اللّٰهُ یَا رَحْمٰنُ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَیْتِهِ، وَأَلْبِسْنِى فِى مُسْتَقْبَِلِ سَنَتِى هٰذِهِ سِتْرَکَ وَنَضِّرْ وَجْهِى بِنُورِکَ، وَأَحِبَّنِى بِمَحَبَّتِکَ، وَبَلِّغْنِى رِضْوانَکَ، وَشَرِیفَ کَرامَتِکَ، وَجَسِیمَ عَطِیَّتِکَ، وَأَعْطِنِى مِنْ خَیْرِ مَا عِنْدَکَ وَمِنْ خَیْرِ مَا أَنْتَ مُعْطِیهِ أَحَداً مِنْ خَلْقِکَ، وَأَلْبِسْنِى مَعَ ذٰلِکَ عافِیَتَکَ
ای توانا، ای خدا، ای مهربان، بر محمّد و اهل‌بیتش درود فرست و در آینده این سال لباس سترت را بر من بپوشان و چهره‌ام را به نورت شاداب ساز و به دوستی‌ات دوستم بدار و مرا به خشنودی‌ات و شریفِ کرامتت و بزرگ عطایت برسان و به من عطا کن از بهترین چیزی که نزد توست و بهترین چیزی که به بنده‌ای از بندگانت عطا می‌فرمایی و افزون بر این لباس عافیت و تندرستی بر من بپوشان
یَا مَوْضِعَ کُلِّ شَکْوىٰ، وَیَا شاهِدَ کُلِّ نَجْوىٰ، وَیَا عالِمَ کُلِّ خَفِیَّةٍ، وَیَا دافِعَ مَا تَشاءُ مِنْ بَلِیَّةٍ، یَا کَرِیمَ الْعَفْوِ، یَا حَسَنَ التَّجاوُزِ، تَوَفَّنِى عَلَىٰ مِلَّةِ إِبْراهِیمَ وَفِطْرَتِهِ وَ عَلَى دِینِ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ سُنَّتِهِ وَ عَلَى خَیْرِ الْوَفَاةِ فَتَوَفَّنِی مُوَالِیاً لِأَوْلِیَائِکَ وَ مُعَادِیاً لِأَعْدَائِکَ
ای جایگاه هر شکایت، ای حاضر در هر گفتگوی پنهان، ای دانای هر نهان، ای دفع‌کننده بلاها آن‌گونه که خواهی، ای بزرگوار گذشت، ای نیکو درگذر، مرا بر آیین ابراهیم و بر فطرت او و بر دین محمّد (درود خدا بر او و خاندانش باد) و روش او و بر بهترین مرگ‌ها بمیران، بمیران درحالی‌که دوستدار اولیایت و دشمن دشمنانت باشم
اللّٰهُمَّ وَجَنِّبْنِى فِى هٰذِهِ السَّنَةِ کُلَّ عَمَلٍ أَوْ قَوْلٍ أَوْ فِعْلٍ یُباعِدُنِى مِنْکَ، وَاجْلِبْنِى إِلىٰ کُلِّ عَمَلٍ أَوْ قَوْلٍ أَوْ فِعْلٍ یُقَرِّبُنِى مِنْکَ فِى هٰذِهِ السَّنَةَ، یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ، وَامْنَعْنِى مِنْ کُلِّ عَمَلٍ أَوْ قَوْلٍ أَوْ فِعْلٍ یَکُونُ مِنِّى أَخافُ ضَرَرَ عاقِبَتِهِ، وَأَخافُ مَقْتَکَ إِیَّاىَ عَلَیْهِ حِذارَ أَنْ تَصْرِفَ وَجْهَکَ الْکَرِیمَ عَنِّى فَأَسْتَوْجِبَ بِهِ نَقْصاً مِنْ حَظٍّ لِى عِنْدَکَ ، یَا رَؤُوفُ یَا رَحِیمُ
خدایا، مرا در این سال از هر کار یا گفتار یا کرداری که از تو دورم میکند برکنار دار و به جانب هر عمل یا گفتار یا کرداری که مرا در این سال به تو نزدیک میکند جلب نما، ای مهربان‌ترین مهربانان و بازدار مرا از هر عمل یا گفتار یا کرداری که از من سر می‌زند و من از سرانجام زیانبارش می‌ترسم و از خشمت به‌خاطر آن بر خود بیمناکم، ترسم از این است که روی کریمانه‌ات را از من بگردانی در نتیجه سزاوار کاستی بهره‌ای که پیش تو دارم گردم، ای پرلطف، ای مهربان
اللّٰهُمَّ اجْعَلْنِى فِى مُسْتَقْبَِلِ سَنَتِى هٰذِهِ فِى حِفْظِکَ وَفِى جِوارِکَ وَفِى کَنَفِکَ، وَجَلِّلْنِى سِتْرَ عافِیَتِکَ، وَهَبْ لِى کَرامَتَکَ، عَزَّ جارُکَ، وَجَلَّ ثَناؤُکَ، وَلَا إِلٰهَ غَیْرُکَ
خدایا، در آینده این سال مرا در حفظ و پناه و حمایت خود قرار ده و پرده تندرستی را بر من بپوشان و از کرامتت بر من ببخش، عزیز است پناه تو و بزرگ است ثنای تو و معبودی جز تو نیست.
اللّٰهُمَّ اجْعَلْنِى تابِعاً لِصالِحِى مَنْ مَضىٰ مِنْ أَوْلِیائِکَ، وَأَلْحِقْنِى بِهِمْ، وَاجْعَلْنِى مُسَلِّماً لِمَنْ قالَ بِالصِّدْقِ عَلَیْکَ مِنْهُمْ، وَأَعُوذُ بِکَ اللّٰهُمَّ أَنْ تُحِیطَ بِى خَطِیئَتِى وَظُلْمِى وَ إِسْرافِى عَلَىٰ نَفْسِى وَ اتِّباعِى لِهَواىَ وَاشْتِغالِى بِشَهَواتِى فَیَحُولُ ذٰلِکَ بَیْنِى وَبَیْنَ رَحْمَتِکَ وَرِضْوانِکَ فَأَکُونَ ُ مَنْسِیّاً عِنْدَکَ، مُتَعَرِّضاً لِسَخَطِکَ وَ نِقْمَتِکَ
خدایا، مرا پیرو شایستگان از اولیای گذشته‌ات قرار ده و به آنان ملحقم فرما و تسلیم آن‌که از آنان از طرف تو راست گفت قرارم ده، خدایا، به تو پناه می‌آورم از اینکه خطایم و ستمم و زیاده‌روی بر نفسم و پیروی از هواوهوسم و سرگرمی‌ام به شهوات بر من احاطه کند، در نتیجه همه این‌ها بین من و رحمت و خشنودی‌ات دیوار شود و من نزد تو فراموش شوم و در معرض خشم و کینه‌ات قرار گیرم.
اللّٰهُمَّ وَفِّقْنِى لِکُلِّ عَمَلٍ صَالِحٍ تَرْضىٰ بِهِ عَنِّى، وَقَرِّبْنِى إِلَیْکَ زُلْفىٰ. اللّٰهُمَّ کَما کَفَیْتَ نَبِیَّکَ مُحَمَّداً صَلَّى اللّٰهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ هَوْلَ عَدُوِّهِ، وَفَرَّجْتَ هَمَّهُ، وَکَشَفْتَ غَمَّهُ، وَصَدَقْتَهُ وَعْدَکَ، وَأَنْجَزْتَ لَهُ عَهْدَکَ؛
خدایا، مرا برای هر عمل شایسته‌ای که به‌سبب آن از من خشنود شوی موفق بدار و مرا به مقام قربت نزدیک کن. خدایا، چنان‌که از پیامبرت محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) هراس از دشمنش را کفایت کردی و اندوهش را برطرف کردی و غمش را زدودی و وعده‌ات را به او وفا کردی و پیمانت را برایش به پایان آوردی؛
اللّٰهُمَّ فَبِذٰلِکَ فَاکْفِنِى هَوْلَ هٰذِهِ السَّنَةِ وَآفاتِها وَأَسْقامَها وَفِتْنَتَها وَشُرُورَها وَأَحْزانَها وَضِیقَ الْمَعاشِ فِیها، وَبَلِّغْنِى بِرَحْمَتِکَ کَمالَ الْعافِیَةِ بِتَمامِ دَوامِ النِّعْمَةِ عِنْدِى إِلىٰ مُنْتَهىٰ أَجَلِى، أَسْأَلُکَ سُؤالَ مَنْ أَساءَ وَظَلَمَ وَاسْتَکانَ وَاعْتَرَفَ، وَأَسْأَلُکَ أَنْ تَغْفِرَ لِى مَا مَضىٰ مِنَ الذُّنُوبِ الَّتِى حَصَرَتْها حَفَظَتُکَ وَأَحْصَتْها کِرامُ مَلائِکَتِکَ عَلَىَّ، وَأَنْ تَعْصِمَنِى إِلٰهِى مِنَ الذُّنُوبِ فِیما بَقِىَ مِنْ عُمْرِى إِلىٰ مُنْتَهىٰ أَجَلِى
خدایا، به همان‌گونه هراس این سال و آفات و امراض و فتنه‌ها و شرور و اندوه‌ها و تنگی معیشت را در آن از من کفایت کن و به رحمتت مرا به کمال عافیت، با کامل کردن ریزش نعمت بر من تا پایان عمرم برسان، از تو درخواست می‌کنم درخواست کسی که بد کرده و ستم روا داشته و درمانده شده و اعتراف به گناه کرده است و از تو درخواست می‌کنم که مرا بیامرزی از آنچه از گناهان بر من گذشته که آن‌ها را نگهبانانت ثبت کرده و بزرگوار فرشتگانت برشمرده‌اند و اینکه خدایا در آنچه از عمرم باقی مانده تا پایان عمر مرا از گناهان نگاه داری،
یَا اللّٰهُ یَا رَحْمٰنُ یَا رَحِیمُ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَیْتِ مُحَمَّدٍ وَآتِنِى کُلَّ مَا سَأَلْتُکَ وَرَغِبْتُ إِلَیْکَ فِیهِ فَإِنَّکَ أَمَرْتَنِى بِالدُّعاءِ، وَتَکَفَّلْتَ لِى بِالْإِجابَةِ، یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ».
ای خدا، ای بخشنده، ای مهربان، بر محمّد و اهل‌بیت محمّد درود فرست و هر آنچه از تو خواستم و در طلب آن به جانب تو رغبت کردم به من عنایت فرما، به‌درستی که تو مرا به خواستن فرمان دادی و برایم عهده‌دار اجابت شدی، ای مهربان‌ترین مهربانان».
مؤسسه علمیه السطان علی بن موسی الرضا علیهالسلام
