«فَالْحَقُّ مَا رَضِيتُمُوهُ وَ الْباطِلُ مَا سَخِطْتُمُوهُ»
«پس حق آن است که شما به آن خشنود شدید و باطل آن است که شما از آن ناخشنود گشتید.»
باطن حق و حقیقت
حق و حقیقت آن چیزی است که مورد رضای مولا قرار گیرد و باطل غضب امام را در بر دارد. شاید زائر در اعلام بیزاری از دشمنان متحیر و سرگردان شود؛ به همین جهت امام بلافاصله مسیر حق و حقیقت را نشان میدهد. امام که آینۀ تمامنمای خداوند است حضور و ظهور دائمی خود را بیان میکند.
معانی حق
واژه «حق» دو معنا را در بر دارد:
- اعتقادات حق و صحیح: انسان در پی اعتقادات سالم دوستی و برائت از دشمنان اهل بیت را اظهار میکند. در واقع حق و حقیقت را در رضای مولا و بطلان را در دوری از مولا میبیند. پسند و رضای مولا انسان را از سرگردانی و تحیر جدا میکند و او را در مسیر صراط مستقیم ثابت قدم نگه میدارد. منیت و خودپسندی نوعی بتپرستی است که موجب جدایی از حق و حقیقت میشود.
- حق از اسامی خداوند است:
«هُنالِكَ الْوَلايَةُ لِلَّهِ الْحَقِّ»[1]
«آنجا (ثابت شد كه) ولايت و قدرت تنها از آنِ خداى حقّ است.»
انسان با اظهار محبت و عاشقی خالصانه و برائت از دشمنان مورد پسند مولا و امام خود قرار میگیرد. فردی که دارای رذائل اخلاقی و خلاف دائم باشد مورد پسند مولا نیست؛ بلکه انسان حقانی مورد پسند حقیقت عالم است.
انسان تائب تحت آب توبه و استغفار خود را شستشو میدهد و با عمل صالح به درگاه ولایت روی میآورد. امام با بیان «ال» معرفه در «الحق» و «الباطل» بیان میکند که انسان در حریم ولایت در اثر نور معرفت حقشناس و باطلشناس میشود و از حیرت و سرگردانی جدا میشود.
انسان در پیوست با «وجه الله» عاشق مدرسۀ توحید میشود و با تکرار «ایّاکَ نَعبُدُ وَ ایّاکَ نَستَعین» گویا به قلب خویش تلقین میکند که از بیهودهگویی و کلام لغو و باطل جدا و وارد مدرسۀ خوبان عالم شود.
گفتنی است در فراز «وَ الْباطِلُ مَا سَخِطْتُمُوهُ» غضب مولا موجب ورود به دستگاه شیطان است که درپی آن، انسان از دنیا و آخرت بیبهره میماند.
«برداشتی آزاد از بیانات استاد زهره بروجردی»
[1] . سوره کهف، آیه 44