علت شادمانی شیعه در روز غدیر چیست؟
پیامبر صل الله علیه و آله و سلم میفرمایند:
«اللّهم وال من والاه و عاد من عاداه»[1]
علت خوشحالی شیعه در غدیر این است که مشمول دعای پیامبر صل الله علیه و آله و سلم واقع شده است.
پیامبر صل الله علیه و آله و سلم از خدا درخواست کردهاند که خدایا هر کس علی را قبول دارد تو ولایتش را به عهده بگیر. پس چرا شیعه شادمان نباشد وقتی که خدا با استجابت دعای پیامبر صل الله علیه و آله و سلم، ولایتش را به عهده گرفته و از ظلمات جهل و معاصی و غفلت بسوی نور معرفت و ایمان و اطاعت میبرد؟ «الله ولی الذین امنوا یخرجهم من الظلمات الی النور»
رفع گناه گوش چگونه صورت میپذیرد؟
«قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى جَعَلَ لِأَخِي عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع فَضَائِلَ لَا يُحْصِي عَدَدَهَا غَيْرُهُ مَنِ اسْتَمَعَ إِلَى فَضِيلَةٍ مِنْ فَضَائِلِهِ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ الذُّنُوبَ الَّتِي اكْتَسَبَهَا بِالاسْتِمَاع»[2]
«پیغمبر صل الله علیه و آله و سلم فرمودند: خدای سبحان برای امیرالمؤمنین علیه السلام فضائلی غیر قابل شمارش قرار داده است.
اگر کسی یک فضیلت از فضائل علی علیه السلام را بشنود، خدای سبحان گناهانی که به وسیله گوش خود کسب کرده را مورد مغفرت قرار می دهد.»
گوشی که حرام شنیده (غیبت، استهزاء، شهادت ناحق،…) با شنیدن یک فضیلت از فضائل علی علیه السلام مورد مغفرت قرار میگیرد.
آیا محبت علی علیه السلام فقر میآورد؟
امیرالمؤمنین علیه السلام:
«مَنْ أَحَبَّنَا أَهْلَ الْبَيْتِ فَلْيُعِدَّ لِلْفَقْرِ جِلْبَابا»[3]
«اگر کسی ما اهل بیت را دوست دارد باید برای فقر پوششی آماده کند»
با نگرش ظاهری، بنظر میآید که محبت اهل بیت، فقر میآورد. درحالیکه چه بسیار محبّینی هستند که از نظر ظاهری ثروتمندند. پس به ظاهر روایت نمیتوان بسنده کرد.
به همین جهت مرحوم مجلسی رحمة الله علیه چند تفسیر برای فرموده حضرت ذکر میکنند.
برای قیامت خود را دست خالی میبیند
محبّ اهل بیت باید دائماً نسبت به قیامتش احساس فقر و کمبود کند و دست خویش را برای ذخیره آخرت خالی ببیند و همه توان خویش را مصروف ذخیره آخرتش کن.
بنابراین محبّ اهل بیت هرگز به پشتوانه محبتِ بدون عمل، اعتماد نمیکند.
آمادگی لباس قناعت برای فقر
محبّ اهل بیت باید برای فقر خود لباسی از قناعت به تن کند که فقر او زیر این لباس پنهان گردد و کسی از آن مطلع نشود.
حرکت خود سرانه ندارد
عرب هنگامی که بینی شتر را سوراخ میکند، ریسمانی از بینی او رد میکند و ریسمان به دست ساربان قرار میگیرد. شتر بدلیل اینکه بینیاش پاره نشود سعی میکند فاصلهاش را با ساربان تنظیم کند که نه عقب بماند و نه جلو بزند. در زبان عرب به چنین وضعیتی برای شتر میگویند: «فَقَرَ»
بنابراین محبّ اهل بیت، دائم باید فاصلهاش با ولایت تنظیم باشد نه حرکتی جلوتر از ولیّ و نه عقبتر از ایشان داشته باشد. زمام امور خویش را به ولیّ میسپارد. و در عرصه طاعت، صبور و خستگی ناپذیر است. ولیّ هم بگونهای او را سیر میدهد که زحمت و رنجی احساس نکند.
نماد زندگی محبّ، تبعیت از ولیّ، در اوج تسلیم، بدون زحمت و با آداب لازم است.
«لو احبنی جبل لتهافت» به چه معناست؟
امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند:
«لو اَحَبَّنی جَبَلٌ لَتَهافت»[4]
«اگر کسی من را دوست داشته باشد مانند کوه هم باشد حتماً متلاشی می شود.»
1_ تهافت: گردیدن پروانه به دور شمع
اگر کسی محبّ ولایت شد پیوسته پروانهوار به دور شمع ولایت طواف میکند. پروانه از شمع تقاضایی ندارد. حاضر است بال و پرش در طواف شمع بسوزد ولی از شمع جدا نشود.
2_ تهافت: گروهی که به دور آب، جمع می گردند.
امیرالمؤمنین علیه السلام آبی است که همگان، حیاتشان را مدیون ایشانند. یعنی حضرت میفرمایند اگر کسی من را دوست دارد به بهانههای مختلف کنار من قرار میگیرد تا تغذیه معرفتیاش بوسیله من تأمین شود.
3 _ تهافت: افتاد و جان داد.
کسی که محبّ علی علیه السلام شد جان و نفسش را فدای علی میکند. منیّت و وجودی برای خود در نظر نمیگیرد. او خواهان آن است که همیشه ترابِ نعل ابوتراب باشد. (خاک کف نعلین علی )
4_ تهافت: حرکت پی در پی
محبّ علی علیه السلام توقف ندارد. او میخواهد دائماً در حرکتها، تبعیّت خود را از مولایش علی به نمایش گذارد.
غربت علی علیه السلام در غدیر چگونه بود؟
به گفته منابع اهل تسنن، 12هزار و به گفته منابع شیعه، 24 هزار شاهد در غدیر وجود داشته است.
برای اثبات هر حکمی در پیشگاه قاضی، 2 شاهد کافی است.
غربت علی ع بقدری است که با 12 و یا 24 هزار شاهد، اثبات حقّ وی نشد.
شیطان از شنیدن چه نامی عذاب میکشد؟
امام باقر علیه السلام:
«إِنَّ الشَّيْطَانَ إِذَا سَمِعَ مُنَادِياً يُنَادِي يَا مُحَمَّدُ يَا عَلِيُّ ذَابَ كَمَا يَذُوبُ الرَّصَاص»[5]
«هنگامی که شیطان میشنود کسی پیامبر صل الله علیه و آله و سلم و علی علیه السلام را صدا میزند، تردید نکنید که مانند ذوب شدن سرب در سلاح، ذوب میشود.»
حال اگر صدا زننده، محبّت، ارادت و تبعیت از پیامبر و علی علیهم السلام را داشته باشد خدا میداند که چگونه شیطان از درون و بیرون او دور می شود!!!
گمان ابلیس در غدیر چه بود؟
«وَ لَقَدْ صَدَّقَ عَلَيْهِمْ إِبْلِيسُ ظَنَّهُ» [6]
مرحوم مجلسی ره در ذیل این آیه میفرماید:
در روز مباهله هنگامی که پیامبر صل الله علیه و آله و سلم، علی علیه السلام را بعنوان نفس خویش به نصاری معرفی کرد، آنها از عداوت خویش دست برداشتند و حقانیّت اهل بیت پیامبر صل الله علیه و آله و سلم را پذیرفتند.
اما در روز غدیر هنگامیکه پیامبر، ولایت علی علیه السلام را بر مسلمانان عرضه کرد، اکثر آنان عداوت علی علیه السلام را در دل جای دادند.
در این هنگام، ابلیس بصورت پیرمردی در مقابل پیامبر صل الله علیه و آله و سلم ظاهر شد و گفت:
«مَا أَقَلَّ مَنْ يُبَايِعُكَ عَلَى مَا تَقُولُ فِي ابْنِ عَمِّكَ عَلِي»[7]
«چقدر کم هستند کسانی که با تو بیعت میکنند در مورد آن چیزی که در مورد علی می گویی!!!!»
در واقع ابلیس تصورش نسبت به بیعت کنندگان این بود که بیعتشان دروغین است.
آیه نازل شد که تصور ابلیس به تصدیق مبدّل گشت و بیعت کنندگان با علی ع حقیقتاً تعدادی اندک بودند.
[1] خطبه پیامبر ص در غدیر
[2] بحارالانوارج38 ص196
[3] بحارالانوار ج 27 ص143
[4] نهج البلاغه حکمت 108
[5] مرآة العقول ج21 ص35
[6] سورة سبأ آیه 20
[7] بحارالانوار ج37 ص 135