در آیه ۳۴ سوره مبارکه مریم می‌خوانیم:
«ذلِكَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ قَوْلَ الْحَقِّ الَّذِي فِيهِ يَمْتَرُونَ»
«اين است عيسى، پسر مريم؛ (همان) گفتار درستى كه در آن شك مى‌كنند.»
اختلاف نظر دربارۀ حضرت عیسی
آیه بیانگر این مطلب است که مردم قادر به اظهار نظر صحیح دربارۀ حضرت عیسی نبودند؛ نظر صحیح نظری است که خداوند سبحان در مورد او اعلام کرد و فرمود: «عیسی پسر مریم و عبد خداست.» اما برخی حضرت عیسی را ساحر و کذّاب دانستند. برخی گرفتار تفریط شدند و در مقابل، بعضی در حد افراط او را خدا یا پسر خدا می‌دانند.
«قَوْلَ الْحَقِّ»:قول حق همین گفتار است که او بنده‌ای است که از کودکی خلعت رسالت پوشید و در جایگاه بندگی انجام وظیفه کرد.
حقیقت در مورد حضرت عیسی این است که اطرافیان به جهت تبعیت از هوای نفس دربارۀ او جدل و اقوال پراکنده دارند. خداوند گروهی را مذمت می‌کند که در همۀ زمان‌ها حقیقت را تحریف می‌کنند و بر طبق میل و هوای نفس خود این انحراف را به دیگران اعلام می‌کنند.
«الْحَقِّ» به معنای ثابت استعمال شده است؛ یعنی جایگاه بندگی حضرت عیسی ثابت است و هرگز از این جایگاه عدول نمی‌کند.
«قَوْلَ الْحَقِّ» به معنای کلمۀ «کُن» است؛ گویا خداوند از مقام امر، به حضرت عیسی فرمان داد که موجود شو؛ پس موجود شد؛ ولی عموم مردم این حقیقت را پذیرا نبودند.
اکثریت مردم گاهی دربارۀ حقیقت شک می‌کنند، تنها اقلیتی می‌توانند این حقیقت را باور کنند.
«قَوْلَ الْحَقِّ» یعنی خلقت حضرت عیسی با سایر موجودات متفاوت است و مردم قابلیت درک این تفاوت را ندارند؛ به همین جهت تردید و شک بوجود آمد.
عظمت حضرت عیسی
اسم اشارۀ دور «ذلِكَ» به عظمت مقام حضرت عیسی اشاره می‌کند که امتیازات فراوانی دارد. او پسر حضرت مریم است نه اینکه «اله» باشد؛ پس معجزات او که مرده را زنده می‌کند و بیمار را شفا می‌دهد، به اذن خداوند حاصل می‌شود؛ ولی مردم تردید دارند که این فعل، فعل خداست یا حضرت مریم. از آن رو که قدرت تشخیص صحیح نداشتند، گرفتار نزاع شدند. از آنجا که افراد جلوه‌گری خداوند را در خَلق قبول ندارند، خَلق را تا جایگاه خدایی بالا می‌برند.
تداوم جدال
«يَمْتَرُونَ»: فعل، مضارع ذکر شده است؛ یعنی جدل دربارۀ حضرت عیسی در طول تاریخ ادامه دارد و همواره گروهی از افراد دربارۀ او شک دارند.
علامه طباطبایی (ره) می‌فرماید: اینکه حضرت عیسی از زمان ولادت اشاره به عبودیّت خود می‌کند حاکی از آن است که این گفتار چنان حق است که هیچ گونه شک و جدلی در آن راه ندارد.
بعضی معتقدند:منظور از «قَوْلَ الْحَقِّ» «کلمة الله» بودن، حضرت عیسی است؛ یعنی او وجودی است که افراد در مورد او شک دارند. حضرت عیسی عبد خداست و راضی به گفتار مردم در بارۀ خودش نیست. او خود را عبداللّه معرفی کرده است؛ اما مردم او را در مقابل خداوند قرار دادند.
تاریخ جلسه: 1399.11.18- ادامه جلسه شانزدهم
«برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
