مقدمه
شایستگی اجتماعی به معنای برخوردار بودن از دانش‌ها و مهارت‌ها و توانمندی‌هایی که موجب ارتقاء فرد از سطح متوسط اجتماعی می‌شود؛ می‌باشد. شایستگی اجتماعی هدف نیست؛ بلکه وسیله‌ای برای رسیدن به هدف اصلی یعنی قرب به خدا و بندگی می‌باشد. شایستگی اجتماعی به عنوان ابزاری برای سلوک هر چه بهتر و آسان‌تر لازم است.
در بستر نهج البلاغه و در کنار سفره معرفتی امیرالمؤمنین علیه‌السلام بحث را پیگیری کرده و راهکارهای کسب شایستگی اجتماعی را بیان می‌کنیم:
بی‌مبالاتی در دین، عامل کاهش شایستگی اجتماعی
«لَا یتْرُكُ النَّاسُ شَیئاً مِنْ أَمْرِ دِینِهِمْ لِاسْتِصْلَاحِ دُنْیاهُمْ إِلَّا فَتَحَ اللَّهُ عَلَیهِمْ مَا هُوَ أَضَرُّ مِنْهُ»[1]
«مردم چیزى از دین‌شان را براى بدست آوردن سود دنیاشان از دست نمىدهند مگر آنكه خدا برای آن‌ها چیزى را پیش مىآورد كه زیانش از آن سودِ(به دست آمده) بیشتر است»
اگر فردی برای اصلاح یا رونق مادیات خود برخی امور دینی را نادیده بگیرد قطعا آسیب بسیاری بر او وارد خواهد شد. برای مثال فردی به جهت خوشی و لذت بیشتر در مهمانی یا عروسی، نماز اول وقت خود را ترک می‌کند؛ درهمان مجلس امر ناراحت‌کننده‌ای مانند آسیب جسمی یا سخن ناخوشایندی پیش می‌آید که خوشی او را از بین می‌برد.
ترک امور دینی به جهت خوشی دنیوی و مادی، آسیبی در پی دارد که به مراتب بیش از آن خوشی به دست آمده است و به شخصیت اجتماعی فرد آسیب می‌زند.
بنده هرگز برای رسیدن به امکانات و بهره‌های دنیوی مرز‌های دینی خود را زیر پا نمی‌گذارد.
موفقیت مادی که بر مبنای بی‌مبالاتی در دین به دست آید قطعا گذرا و ناپدار خواهد بود. بی‌مبالاتی در دین موجب رونق مادیات و کسب موفقیت‌های پایدار نیست.
دین و دنیا در کنار هم
امام رضا علیه‌السلام فرمودند:
« لَیسَ مِنَّا مَنْ تَرَكَ دُنْیاهُ لِدِینِهِ وَ دِینَهُ لِدُنْیاه»[2]
«از ما(اهل‌بیت) نیست کسی که دنیا را برای دین و دین را به جهت دنیای خود ترک کند»
سیره زندگی اهل‌بیت و پیروان ایشان به گونه‌ای‌ست که پرداختن به امور دنیوی به امور معنوی آسیب نزده و انجام امور معنوی موجب غفلت از انجام امور مادی نمی‌شود.
تاریخ جلسه: 25/4/ 98 ـ جلسه 3
«برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
[1] نهج‌البلاغه (مرحوم فیض الاسلام)، حکمت 103
[2] بحارالانوار، ج75، ص346
