در شب مبارک قدر، بنده نجات از آتش جهنم را از خدا میخواهد: «سُبْحَانَكَ يَا لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ الْغَوْثَ الْغَوْثَ خَلِّصْنَا مِنَ النَّارِ يَا رَب» و در روز عرفه مصادیق نجات از آتش را از خدا درخواست میکند.
یکی از درخواستهای بنده از خدای سبحان در روز عرفه این است:
«وَ لَا تُغَيِّرْ لِي اسْماً»
«خدایا! اسم مرا تغییر نده»
بنده از خدا میخواهد که اگر نام او در دیوان خوشبختان نوشته شده است؛ در دیوان بدبختان وارد نشود.
بنده از خدا میخواهد اگر نام او در زمره محبین اهلبیت نوشته شده است؛ نام او در زمره مبغضین اهلبیت وارد نشود.
این جابهجایی نام، غیرممکن و بعید نیست و هیچ فردی نباید نسبت به وضعیت صحیح کنونیاش مطمئن باشد و گمان کند خطری او را تهدید نمیکند.
مثلا فردی برای برآورده شدن حاجتی به یکی از حضرات معصومین توسل میکند ولی بنا به حکمتی برآورده شدن حاجت او به تأخیر میافتد؛ ممکن است این فرد در دل با آن امام معصوم درگیر شده و ذرهایی از محبتش کم شود.
این مسئله آنقدر مورد توجه است که در دعایی که باید در زمان غیبت حضرت ولیعصر عجلاللهتعالیفرجه خوانده شود؛ آمده است:
«اللَّهُمَ لَا تَجْعَلْنِي مِنْ خُصَمَاءِ آلِ مُحَمَّدٍ ع وَ لَا تَجْعَلْنِي مِنْ أَعْدَاءِ آلِ مُحَمَّدٍ ع…»[1]
«خدایا مرا از مجادلهکنندگان با آلمحمد صلیاللهعلیهوآله و از دشمنان ایشان قرار مده…»
بنده از خدا میخواهد همانطور که از ابتدا نام او در زمره مسلمانان بوده است؛ همچنان نام او در همان زمره باشد.
خداوند در قرآن کریم میفرماید:
«… هُوَ سَمَّاكُمُ الْمُسْلِمينَ مِنْ قَبْلُ… »[2]
«…او شما را پيش از اين مسلمان نام نهاده…»
خدوند از قدیم، نام هر فردی را مسلمان گذاشت و هر مسلمانی باید دغدغه این را داشته باشد که ممکن است عملکرد نادرست او باعث شود که هنگام مرگ کافر از دنیا برود.
پیامبراکرم صلیاللهعلیهوآله فرمودند:
«كُلُ مَوْلُودٍ يُولَدُ عَلَى الْفِطْرَةِ حَتَّى يَكُونَ أَبَوَاهُ يُهَوِّدَانِهِ وَ يُنَصِّرَانِهِ»[3]
«هر کودکی بر فطرت اسلام متولد میشود تا اینکه پدر و مادرش او را یهودی یا نصرانی میکنند»
یکی دیگر از درخواستهای بنده از خدای سبحان در روز عرفه این است:
«وَ لَا تُبَدِّلْ لِي جِسْماً»
«خدایا جسم مرا تغییر نده»
این عبارت میتواند دو معنا داشته باشد:
- هر فردی در عالم معنا، صورت آدمیت دارد و بنده با این عبارت از خدا میخواهد که این صورت آدمیت به صورت حیوانیت مبدل نگردد و جزء مسخشدههای عالم معنا نباشد.
سبب این مسخ معصیت و غفلت و جهالت است.
خداوند خطاب به بنیاسرائیل که قانون حرمت ماهیگیری در روز شنبه را شکستند؛ میفرماید:
«كُونُوا قِرَدَةً خاسِئين»[4]
«بوزينگانى رانده شده باشيد»
مرزشکنیها حقیقتت باطنی آدمی را تغییر میدهد؛ یعنی فرد در ظاهر آدم است ولی افکار و اعمالش حیوانیست.
- صورت آدمیت انسان با امر دیگری تغییر میکند و آن سوختگی با آتش است.
بنده از خدا میخواهد صورت آدمیتش با آتش عذاب الهی سوزانده نشود؛ زیرا همانطور که وقتی کسی دچار سوختگی شود؛ چهرهاش برای اطرافیان ناشناس و مشمئزکننده است؛ همانطور هم وقتی باطن آدمی با آتش معصیت سوخته شود؛ برای اهل معنا ناشناس و منفور خواهد بود.
حتی این منفور بودن به جسم مادی فرد نیز سرایت میکند. جسم اهل طاعت با جسم اهل معصیت متفاوت است. جسم اهل طاعت جسمی بوده که دائم در محضر پروردگار خویش مشغول عبادت و انجام خدمت بوده است.
در احکام شرعی آمده است: «واجب است تا حد امکان از جسد فرد مسلمان برای تشریح استفاده نشود.»[5]
«کالبدشکافی بدن میت مسلمان مرده جایز نیست و اگر کسی چنین کند بر او دیه واجب است»[6]
تاریخ جلسه: 97/8/21 ـ جلسه5
«برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
[1] مفاتیح الجنان(شیخ عباس قمی)، بخش ملحقات
[2] سوره مبارکه حج، آیه78
[3] بحارالانوار(ط – بیروت)، ج3، ص281
[4] سوره مبارکه بقره، آیه65
[5] استفتائات مقام معظم رهبری دامت برکاته
[6] مرجع عالیقدر آیتالله سیستانی دامت برکاته