وقتی در دعاها از خدا می‌خواهیم «و عجّل فرجه» تعجیل در فرج حضرت به چه معناست؟
شاید بتوان برای این تعجیل در فرج دو معنا در نظر گرفت:
- برطرف شدن موانع در سطح جهانی برای جلوه‌گری خاص و ظهور حضرت.
- برطرف شدن موانع در وجود هر فرد برای ایجاد ارتباط خاص با حضرت.
بنابراین با این دعا فرد هم خواهان ظهور فردی و هم ظهور اجتماعی است.
«و عَجِّل فَرَجَه» یعنی خداوندا! مرا تسلیم احکام شریعت و توانا در اجرای آن قرار ده تا خورشید وجود حضرت در دل من تابیده و در سرزمین وجودی من فرج و گشایش حاصل شود و در سطح جهانی قلبها آمادگی پذیرش آن انقلاب بزرگ جهانی را پیدا کنند.
*****
اثر دوستی و محبّت به اهل بیت در زندگی ما چیست؟
پاسخ به این سوال در فرازی از زیارت جامعه کبیره این‌گونه آمده است:
«بِمُوالاتِكُمْ عَلّمَنا اللّهُ مَعالِمُ دينِنا و أصْلَحَ ما كانَ فَسَدَ مِنْ دُنْيانا»
«به وسیله محبّت و دوستی به شما خاندان عصمت است که خداوند علوم دینی را به ما آموخته و اصلاحات امور دنیوی ما صورت می‌گیرد.»
بنابراین هر اصلاحاتی که در علم، عمل، اخلاق و نیّت و باطن فرد صورت می‌گیرد با وساطت حضرات معصومین علیهم‌السلام است وتوصیه به خواندن جامعه کبیره در هر زیارتی شاید به همین دلیل باشد که به خود یادآوری کنیم آنچه موجب اصلاح امور دنیوی ماست تنها پذیرش ولایت حضرات معصومین است و با این محبّت و ولایت است که خداوند توفیق آموزش علوم دین را به ما می‌دهد.
*****
دائم الوضو بودن چه تاثیری در انسان می‌گذارد؟
کسی که دائم الوضو است گویا همواره لباس سربازی و خدمت بر تن دارد.
و می‌داند در حال خدمت برای خداست و بابت هر کار مثبتی هم تشویق می‌شود و هم پاداش دریافت می‌کند.
سرباز وظیفه می‌داند مجاز به انجام هر کاری نیست و تنها باید در خدمت باشد، بنابراین همواره خود را در محضر می‌بیند.
*****
نیکوکاری و احسان به مردم از دیدگاه اسلام چگونه است؟
پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم احسان را این گونه معنا کرده‌اند:
احسان کردن به این معناست که هر کاری را به گونه‌ای انجام دهید گویی خدا را می‌بینید و اگر شما او را نمی‌بینید بدان که او تو را می‌بیند.
«أَنْ تَعْبُدَ اَللَّهَ كَأَنَّكَ تَرَاهُ فَإِنْ لَمْ تَكُنْ تَرَاهُ فَإِنَّهُ يَرَاكَ»[1]
با توجه به این معنا، احسان در روابط با مردم یعنی در هر خیری که به آنها می‌رسانی تنها خدا را در نظر داشته باشید گویا تو را می‌بیند بنابراين هم کار را دقیق انجام می‌دهید و هم از دیگران توقع پاداش یا تشکر ندارید زیرا خدا خود برای بنده کافی است که او «خَيْرَ اَلشَّاكِرِينَ» است.
*****
مشکلات وگرفتاری‌ها چه نقشی در زندگی مومنین دارند؟
امام علی علیه‌السلام می‌فرمایند:
«في تَقلُّبِ الأحْوالِ عُلِمَ جواهِرُ الرِّجالِ…»[2]
«در مشکلات و دگرگونی روزگار است که جوهره افراد به نمایش گذاشته می‌شود…»
در واقع در پستی و بلندی‌های زندگی است که صبر، شکر، صداقت، رضایتمندی ازخدا، و سایر صفات دیگر افراد بروز می‌کند. در این سختی‌ها ممتازان و مردودین عالم ظهور پیدا می‌کنند. یکی می‌شود عمرسعد و دیگری حُرّ بن یزید ریاحی.
*****
چه چیزی انسان را از ظاهر انسانیّت خارج می‌کند؟
گناه، انسان را از شاکله انسانیّت خارج و او را در زمره حیوانات قرار می‌دهد.
زیرا گناه را «ذنب» می‌نامند و ذنْب و ذنَب به معنای دُم از یک خانواده هستند واز انجا که دُم عضوی از اعضای حیوانات است بنابراین با مرتکب شدن گناهان گویا انسان از انسان بودن خارج شده و در زمره حیوانات جای می‌گیرید، پس هر گناهی به نوعی از ظاهر انسانیِ انسان می‌کاهد.
*****
راه از بین بردن ریا چیست؟
ریا یکی از رذائل اخلاقی است که موجب عدم قبولی اعمال نزد خدای سبحان می‌شود.
ريا، انجام کار برای تظاهر به خوبی و نشان دادن به مردم است.
آیت الله بهجت (ره) در این مورد می‌فرمایند: درمان ریا با خود ریا است، یعنی کار را برای نشان دادن به خدا انجام دادن و این کار با تمرین و استمرار در نیّت، امکان پذیر است و به تدریج اعمال از اخلاص که رمز قبولی اعمال است برخوردار می‌شود.
هفتاد زلت از نظر خلق در حجاب بهتر ز طاعتی که به روی و ریا کنیم[3]
«برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
[1] – بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهارعلیهم السلام، ج 67، ص 219
[2] -بحار الانوار، ج77، ص286
[3] – مواعظ سعدی، غزلیات، شماره 46
