ادب بندگی
«وَإِلَهُكُمْ إِلَهٌ وَاحِدٌ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الرَّحْمَنُ الرَّحِيمُ»
«و معبود شما معبود يگانه اى است كه جز او هيچ معبودى نيست [و اوست] بخشايشگر مهربان»
«إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَالْفُلْكِ الَّتِي تَجْرِي فِي الْبَحْرِ بِمَا يَنْفَعُ النَّاسَ
وَمَا أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّمَاءِ مِنْ مَاءٍ فَأَحْيَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَبَثَّ فِيهَا مِنْ كُلِّ دَابَّةٍ
وَتَصْرِيفِ الرِّيَاحِ وَالسَّحَابِ الْمُسَخَّرِ بَيْنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ»[1]
«راستى كه در آفرينش آسمان‌ها و زمين و در پى يكديگر آمدن شب و روز و كشتي‌هايى كه در دريا روانند با آنچه به مردم سود مى‌رساند
و [همچنين] آبى كه خدا از آسمان فرو فرستاده و با آن زمين را پس از مردنش زنده گردانيده و در آن هر گونه جنبندهاى پراكنده كرده
و [نيز در] گردانيدن بادها و ابرى كه ميان آسمان و زمين آرميده است براى گروهى كه مىانديشند واقعا نشانههايى [گويا] وجود دارد»
انسان، عبد خداوند رحمن و رحیم است. خدایی که ایجاد نموده و به کمال می‌رساند.
علامت رحمانیّت و رحیمیّت خداوند آن است که کل کائنات را برای بشر خلق کرده و در اختیار او قرار داده است. هیچ موجودی در نظام خلقت به این میزان مورد لطف الهی واقع نشده است، نظام خلقت در خدمت بشر قرار گرفته تا انسان در خدمت خداوند باشد.
خداوند «اللَّهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ»[2] است و خاصیت نور جلوه‌گری و گریز از مستوری است. عالم هستی جلوه‌گری خداوند رحمان است و عقلاء با نگریستن به عالم وجود تنها خدا را ملاحظه می‌نمایند.
پدیدار شدن شب پس از روز «اخْتِلافِ اللَّيْلِ وَ النَّهارِ»، حرکت کشتی در دریا و بهره‌مند شدن بشر از آن «الْفُلْكِ الَّتي تَجْري فِي الْبَحْرِ بِما يَنْفَعُ النَّاسَ»، نزول باران و احیاء زمین مرده «ما أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّماءِ مِنْ ماءٍ فَأَحْيا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها» همه و همه نشانی از خداوند است. همچنین تغییر حالات انسان در امور مادی و معنوی علامتی الهی و نشانه‌ای از حرکت انسان در مسیر بندگی است.
خداوند در خلقت همه موجودات خود را معرفی كرده است و آنها را مسخّر انسان نموده و مادیات و معنویات را در اختیار او قرار داده است تا انسان بندگی كند و از آن خدا باشد. این وصالی است که فقط عقلا به آن راضی می‌شوند.
طبیب عشق مسیحا دم است و مشفق لیک
چـــــــــو درد در تـــو نــبیـــند که را دوا بــکند
«سماوات»: به معنای آسمان‌ها است كه اصل آن «سمو» به معنای رفعت و بلندی است. و «ارض»: به معنای زمين است.
مفسرين می‌گويند: همانا در آفرينش زمين و آسمان و در پی يكديگر آمدن شب و روز… برای مردمی كه می‌انديشند نشانه‌هايی است.
آيه اشاره دارد به هماهنگی همه اركان عالم و اينكه هر يك از عناصر طبيعی مشغول انجام وظيفه‌ای هستند كه حضرت حق به آنان سپرده است و هيچ يك نزد خدای سبحان بر ديگری برتری ندارند.
پيام آيه برای ما آنست كه نزد خدای سبحان بندگی خالصانه و انجام وظايفی كه به انسان سپرده می‌شود حائز اهميّت است. اصل، بندگی كردن انسان است، چه آنكه زمان انجام امور منزل باشد يا بر سر سجاده و زيارات و … اما نوعاً برای افراد اينگونه نيست، آنان از انجام امور مربوط به منزل احساس رضايت قلبی ندارند اما از حضور در خدمت قرآن یا زیارات خرسند هستند، زیرا در انجام وظایف مربوط به منزل احساس اتلاف وقت می‌کنند اما در عبادات اين احساس را ندارند از اين رو انجام امور منزل را بيهوده می‌پندارند و عبادات و طاعات ظاهری را بندگی می‌بينند و از انجام آن خشنود هستند.
اين نگاه و اين تفكر نادرست است، زيرا بنده اگر در جايگاه عبوديت باشد هر لحظه خود را در محضر حق می‌بيند و حضور در محضر خدای سبحان بايد سبب رضايت او شود چه آنكه مشغول امور منزل شود و چه مشغول به عبادت و مناجات.
او در جایگاه عبودیت باید زمانی را به عبادت پرداخته و اوقاتی را جهت استراحت سپری نماید كه هر دو اگر خالصانه و برای رضای حق باشد عبادت است. زيرا تامین امور مادی و معاش همچون انجام امور معنوی و عبادی الزامی و حتمی است.
تسلیم محض خداوند سبحان شدن عبودیت و بندگی است چه در امور مادی يا معنوی چه امور جزئی يا كلی چه در خدمت خانواده و چه در خدمت قرآن، اين ادب بندگی است.
مشاهده جمال علی الاطلاق خداوند در کل کائنات، شعله عشقی را در دل انسان برافروخته می‌کند که غصه و ناراحتی از میان می‌رود. و انسان یک دل نه صد دل عاشق شده به هر چه می‌نگرد خدا را می‌بیند و بس. اینجاست که عقل موجب عشق می‌گردد.
عاشق شده‌ای ای دل سودات مبارک باد
از جا و مکان رستی آنجات مبارک باد
«برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
[1] سوره مبارکه بقره، آیات 163 و 164
[2] سوره مبارکه نور، آیه 35
شماره 3 و 4 و 5 و 6 از واتس آپ
