در کلاس امام زمان شناسی، به دنبال شناختی وسیعتر و عمیقتر نسبت به حضرت ولی عصر عجلاللهتعالیفرجه هستیم تا در شمار گمراهان عالم قرار نگیریم.
«اللَّهُمَّ عَرِّفْنِی حُجَّتَک فَإِنَّک إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِی حُجَّتَک ضَلِلْتُ عَنْ دِینِی»
«بارالها، حجتات را به من بشناسان که اگر او را به من معرفی نکنی در دین گمراه می شوم»
برای معرفت حضرت حجّت عجلاللهتعالیفرجه موانع باید مرتفع شود تا مقتضی تأثیرگذار باشد؛ مقتضی معرفت موجود است؛ خدای سبحان، پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله و تمامی حضرات معصومین علیهمالسلام معرّف امام زمان عجلاللهتعالیفرجه هستند. اگر ما از معرفت امام علیهالسلام بیبهرهایم به خاطر موانعی است که در راه شناخت و وصال او ایجاد کردهایم.
ولی عصر عجلاللهتعالیفرجه قدیمیترین آشنای ماست. اگر موانعی همچون جهل، غفلت و نسیان را کنار بزنیم و برای شناخت او اقدام کنیم، معرفت امام عجلاللهتعالیفرجه امری است میسّر و در دسترس.
برآنیم تا امام زمان عجلاللهتعالیفرجه را به گونهای بشناسیم که بتوانیم با حضرت زندگی کنیم.
باور داریم امام عجلاللهتعالیفرجه در عین حال که غایب از نظرهاست، اما ولایت او در هر زمان بر کل عالم حاکم است؛
بنابراین به درایت در چند روایت مربوط به حضرت میپردازیم و سپس ادامه بررسی (دعای امام رضا علیهالسلام) را پی میگیریم.
نمایندگان امام زمان عجلاللهتعالیفرجه در زمان ظهور
- در معجم موضوعی احادیت امام مهدی عجلاللهتعالیفرجه صفحه 348 ، روایتی ذکر شده است که طبق آن امام زمان عجلاللهتعالیفرجه در زمان ظهور، نمایندگان متعددی را به سرزمینهای مختلف روانه میکنند، و به هر یک میگویند:
«عَهْدُک فِی کفِّک فَإِذَا وَرَدَ عَلَیک أَمْرٌ لَا تَفْهَمُهُ وَ لَا تَعْرِفُ الْقَضَاءَ فِیهِ فَانْظُرْ إِلَى کفِّک»
«آنچه باید انجام دهی در مشت توست. هر گاه نمیدانستی باید چه کنی و چگونه حکم نمایی، به کف دستت نگاه کن».
بر اساس این کلام یار حضرت آن قدر وجودی صاف و صیقلی دارد که میتواند حکم امام عجلاللهتعالیفرجه را که در اختیار او گذاشته شده شناسایی کند، و به دنبال این تشخیص، اجرای صحیحی از آن حکم داشته باشند.
منتظری هم که در دوره غیبت میخواهد در شمار یاوران امام زمان عجلاللهتعالیفرجه قرار گیرد، باید به گونهای زندگی کند که با فرامین و خواستههای امامش آشنا باشد و بتواند به طور یقینی نظرات حضرت را شناسایی کند.
علاوه بر این شناخت، باید مراقب باشد در کنار نظرات امام عجلاللهتعالیفرجه سلیقههای شخصیاش را اعمال نکند تا بتواند اجرایی مطابق با خواست حضرت داشته باشد؛ کلیه احکامی که از طریق شرع در اختیار ما قرار گرفته، در شمار همین امور است و ما زمانی میتوانیم در زمره یاران امام زمان عجلاللهتعالیفرجه قرار بگیریم که بدون تصرف در احکام شرعی، در مسیر شناخت و اجرای فرامین الهی گام برداریم.
طبق فرمایش معصومین علیهمالسلام، زمان ظهور، فرستادگان امام زمان عجلاللهتعالیفرجه برای گذر از رودها و دریاها به مرکب خاصی نیاز ندارند و میتوانند روی آب راه روند؛ به سبب این امر، بسیاری از مردم سرزمینهای دیگر تحت تأثیر کار خارق العاده آنها قرار میگیرند و تسلیم نمایندگان امام عجلاللهتعالیفرجه میشوند.
در لسان روایات، تأویل آب، علم است. در حقیقت یاران حضرت آن قدر بر علوم مختلف احاطه دارند که گویی علم تحت قدم آنهاست و همین تسلط علمی موجب اقتدارشان میشود و دیگر کسی نمیتواند در برابرشان قدرتنمائی کند.
مراد از «یوْمَ الْحَجِّ الْأَکبَرِ»
- در ذیل آیه 3 سوره مبارکه توبه آمده است:
«وَ أَذانٌ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ إِلَى النَّاسِ یوْمَ الْحَجِّ الْأَکبَرِ أَنَّ اللَّهَ بَریءٌ مِنَ الْمُشْرِکینَ وَ رَسُولُهُ فَإِنْ تُبْتُمْ فَهُوَ خَیرٌ لَکمْ وَ إِنْ تَوَلَّیتُمْ فَاعْلَمُوا أَنَّکمْ غَیرُ مُعْجِزِی اللَّهِ وَ بَشِّرِ الَّذینَ کفَرُوا بِعَذابٍ أَلیم»
«و در بزرگترین روز حج خدا و رسولش به مردم اعلام میدارند که خدا و رسول از مشرکین بیزارند. پس اگر شما مشرکان توبه کردید برایتان بسی بهتر خواهد بود، و اگر رو بگردانید بدانید که شما بر قدرت خدا غالب نیایید، و مژده عذابی دردناک به آن کافران برسان.»
جابربن عبدالله از امام صادق علیهالسلام سؤال کرد روز حج اکبر چه روزی است؟
امام صادق علیهالسلام فرمود: مراد از «یوْمَ الْحَجِّ الْأَکبَرِ» روز خروج قائم عجلاللهتعالیفرجه است. روزی که او ظهور میکند همه مردم را به سوی خود دعوت مینماید، و همه اهل عالم متوجه ظهورش میشوند.[1]
این امری مسلم است که روزی حضرت مهدی عجلاللهتعالیفرجه ظهورشان را به اهل عالم اعلام میکنند؛ ولی ما بر این باوریم که امام زمان عجلاللهتعالیفرجه داعی اللهای هستند که در زمان غیبت هم دائماً مردم را فرا میخواند.
روز ظهور، «یوْم الْحَجِّ الْأَکبَرِ» است، و امروز به میزانی که پیام اماممان را بشنویم و دعوت او را لبیک بگوئیم، برایمان حج اصغر صورت گرفته است.
در ادامه بررسی دعای امام رضا علیهالسلام[2] به این فراز رسیدیم.
«وَانْصُرْهُ بِنَصْرِک الْعَزِیزِ، وَأَیدْهُ بِجُنْدِک الْغالِبِ»
«خدایا او را بوسیله نصرت با عزّت خود یاری کن، و با سپاه همیشه غالب و پیروزت، تأییدش نما»
قدرت خداوند بالاترین قدرتهاست، «یدُ اللَّهِ فَوْقَ أَیدِیهِمْ»[3]، پس از او طلب میکنیم تا برای کمک به امام زمان عجلاللهتعالیفرجه نصرت خاصش را بفرستد و موجب غلبه او بر بیگانگان شود.
نصرت خاص برای ولی عصر عجلاللهتعالیفرجه زمانی محقق میشود که شیعیان و محبینش، برای او انصاری توانا باشند؛ افرادی که با قوت در خدمت امامشان قرار گیرند، نه جاهلانه و با ضعف و ذلت.
«وَقَوِّهِ بِقُوَّتِک»
«و با قوّت خود او را تقویت کن»
حول و قوّه خداوند قدرتی غیر قابل تصور است، قوّتی که با نهایت سهولت، عالم امکان را اداره میکند و زمانی که از حضرت حق درخواست میکنیم با قوّت خودش امام زمان عجلاللهتعالیفرجه را توانمند کند، تلویحاً از خدای سبحان میخواهیم نگذارد ضعفهای ما ذرهای به قدرت ولی عصر عجلاللهتعالیفرجه لطمه وارد کند، تا حضرت، علی الدوام مظهر اسم «قوی» خداوند باشد.
در لسان روایات، امام عجلاللهتعالیفرجه «الْوَالِدُ الشَّفِيق» است.[4] امام زمان عجلاللهتعالیفرجه در زندگی محبین و منتظرینش نقش پدری دلسوز و مشفق را دارد، بنابراین از ضعفهای اعتقادی و اخلاقی فرزندانش آزرده خاطر میشود.
به میزانی که در زمینههای فکری و عملیمان ضعف و سستی راه دهیم، موجب رنجش اماممان میشویم.
- امام عجلاللهتعالیفرجه به عنوان برترین فرد عالم در اوج قله هستی است، و ما که منسوبین به او هستیم، گویا در دامنهایم، بنابراین هر فیضی که به حضرت میرسد بر ما هم فرود میآید، زمانی که برای اماممان قوت الهی را طلب میکنیم، خودمان هم از آن بهرهمند میشویم و از انواع ضعفها در امان میمانیم.
سلیمانا مرا دیو طبیعت کرده اندر بند
به اسم اعظم آزادم کن و فارغ زبندم کن
خرابم کن زجامی تا به آزادی زنم گامی
مرا از خویشتن بیخود کن از خود بهرهمندم کن
جلسه: جلسه 7
«برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
[1] معجم موضوعی احاديث امام مهدی (ع) صفحه 348
[2] کلیات مفاتیح الجنان، دعای بعد از دعای عهد
[3] سوره مبارکه فتح، آیه 10
[4] الكافی( ط- الإسلامية)، ج 1، ص 200