در پرتو شناخت حضرت ولی عصر عجلاللهتعالیفرجه با گوهر گرانبهای انسانیت خویش آشنا میشویم و به میزان توانمندیهای وجودیمان واقف میگردیم.
با معرفت امام زمان عجلاللهتعالیفرجه استعدادهای پنهانیمان به فعّلیت میرسد، عملکردهایمان قیمتی میشود و افکارمان ارزشمندتر میگردد. و به میزانی که از این شناخت بیبهره بمانیم، در شمار بیقیمتان عالم رقم میخوریم.
چه اعمالی منتقل به جهان آخرت میشوند؟
یکی از عناوینی که در زیارات برای امام زمان عجلاللهتعالیفرجه میخوانیم «میزان الاعمال» است:
«السَّلَامُ عَلَیک یا مِیزَان الْأَعْمَال»
با توجّه به این لقب، اگر کسی اعمالش را با جلوداری حضرت و تحت نظر ایشان انجام دهد، کارهایش مُهر قبول میخورد و ارزش انتقال به عالم دیگر را دارد؛ اما کسی که بدون شناخت امام عجلاللهتعالیفرجه زندگی کند، اعمالش فاقد ارزش است و اعتبار انتقال به جهان آخرت را ندارد، گویی کارهایش در نظام عالم گم میشود.
بر این باوریم که معرفت امام عصر عجلاللهتعالیفرجه در کیفیت عمل ما تأثیر میگذارد، شاید کمیّت عمل کسی که نسبت به حضرت شناخت ندارد، با کسی که در مسیر معرفت امام عجلاللهتعالیفرجه است، یکسان باشد. امّا عارف به امام زمان عجلاللهتعالیفرجه به خاطر محّبت و معرفتش به «ولّی الله» سراسر زندگیش رنگی از ولایت الهی دارد و اعمالش دارای قدر و قیمتی ویژه است.
«احْفَظْهُ مِنْ بَینِ یدَیهِ َو مِنْ خَلْفِهِ وَ عَنْ یمِینِهِ وَ عَنْ شِمَالِهِ وَ مِنْ فَوْقِهِ وَ مِنْ تَحْتِه»
«(خدایا) محفوظش بدار از پیش رو و از پشت سر و از راست و چپ و از بالا و پایین»
در این عبارت از دعا، از خدای سبحان درخواست میکنیم نسبت به امام زمان عجلاللهتعالیفرجه حفاظتی ویژه داشته باشد و او را از شش جهت حفظ کند تا به وجود مبارکاش آسیبی نرسد.
- منظور از این 6 جهت، طُرق آسیبرسانی ما به امام زمان عجلاللهتعالیفرجه است.
امام باقر علیهالسلام میفرماید:
«إِذَا غَضِبَ اللَّهُ عَلَى خَلْقِهِ نَهانَا عَنْ جِوَارِهِم»
«هنگامی که خداوند بر گروهی غضب کند، ما اهل بیت را از مجاورت با آنها نهی میکند.»
اگر خداوند بر جمعی غضب کند، اجازه نمیدهد حضرات معصومین علیهالسلام در کنار آنها قرار گیرند و در جمعشان حاضر شوند و با نور هدایتشان بر آنها بتابند.
گوئی در این فراز از دعا از خداوند طلب میکنیم شرایط را به گونهای مهیا کند که آلودگی ما به هیچوجه موجب آزار ولی عصر عجلاللهتعالیفرجه نباشد، حضرت سراغ ما بیاید ولی با گناه ما اذیت نشود. در واقع از خدای سبحان میخواهیم که نگذارد امام عجلاللهتعالیفرجه زمان غفلت و معصیت ما را ببیند و تنها وقت طاعت و عبادت شاهد اعمالمان باشد.
خدایا! ولی امرت را در پناه خود قرار ده و اعمال ناصالح و بخشهای نازیبای زندگی ما را از نظر او دور نگه دار و تنها صورت زیبای اعمالمان را به حضرت نشان بده تا قسمتهای عدمی وجود ما به اماممان لطمه نزند و وجود مقّدساش را نیازارد.
حضرت ولی عصر عجلاللهتعالیفرجه برای ما در حکم پدری دلسوز است که خطاها و خلافهای فرزندان، موجبات رنجش و آزار ایشان را فراهم میکند، حتی آفاتی که به کارهای مثبت ما عارض میشود ایشان را متأثر مینماید.
مصادیق آسیب رساندن به حضرت ولیعصر عجلالله تعالیفرجه
«مِنْ بَینِ یدَیهِ»
آسیب رساندن از پیشرو، میتواند اشاره به موارد متعددی باشد:
- کنایه از افرادی است که جلوتر از امام زمان حرکت میکنند و میخواهند حضرت مطابق نظرات آنها عمل نماید.
- منظور کسانی هستند که هنوز پا به عرصه وجود نگذاشتهاند و در زمانهای آینده میآیند و به امام عجلاللهتعالیفرجه لطمه میزنند.
- اشاره به مکذبین ظهور است، یا کسانی که ظهور را انکار نمیکنند، ولی فرج را امری دیر و دور میبینند.
- افرادی که برای ظهور وقت تعیین میکنند.
- گروهی که به امام عجلاللهتعالیفرجه معترضاند و گویا در برابر امام قد برافراشتهاند، این افراد یا به تأخیر ظهور اعتراض دارند، یا به اجابت نشدن خواستهها و به عدم وساطت حضرت برای برآورده شدن حاجاتشان معترضند، و از طریق این روحیه شکوه و شکایت، قلب مطهر امام عجلاللهتعالیفرجه را به درد میآورند.
«مِنْ خَلْفِهِ»
آسیب رساندن از پشت سر:
- عملکردهای امام و مأموم باید با هم مطابقت داشته باشند؛ هریک از ما که با اماممان هماهنگ نبوده و مأموم تابعی نباشیم، موجب آزار حضرت میشویم.
- فرزندان و اموال درخلف ما هستند، چرا که بعد از مرگ از ما به جا میمانند. اگر فرزندانمان را در مسیر ولایت تربیت نکنیم و تحصیل مال یا نحوه مصرف آن را به گونهای که امام پسند باشد انجام ندهیم، موجب اذیت حضرت حجّت میشویم.
- با کوچک شمردن گناهان و نادیده گرفتن آثار سوء معاصی، به امام زمان عجلاللهتعالیفرجه آسیب میرسانیم.
«عَنْ یمِینِهِ»
آسیب رساندن از راست:
- خوبانی که در شمار دوستان حضرت هستند ولی نسبت به وجود مقدس امام عجلاللهتعالیفرجه معرفت کافی و وافی ندارند، موجب رنجش او میشوند.
- گروه دیگری که به حضرت آسیب میزنند کسانی هستند که اهل عمل صالحاند ولی اعمالشان به نظرشان بزرگ میآید و توفیق انجام خیرات را از ناحیه خود میبینند، نه از جانب خدا و به واسطه دعای امام عجلاللهتعالیفرجه
«عَنْ شِمَالِهِ»
آسیب رساندن از چپ:
- ارتکاب معاصی و گناهان طریق دیگر لطمه زدن به امام عجلاللهتعالیفرجه است، تفریطها و کوتاهیهایی که در انجام طاعات و مسؤلیتهایمان داریم امر دیگری است که موجب آزار ولی عصر عجلاللهتعالیفرجه میشود.
«مِنْ فَوْقِهِ»
آسیب رساندن از بالا:
= افرادی که تنها در وادی معقولات سیر میکنند و به امور ماورای عقل بها نمیدهند، امام عجلاللهتعالیفرجه را اذیت میکنند. باید برای پیمودن راه بندگی، به قلب و روح هم توجه داشته باشیم و در وادی عشقِ حق نیز گام برداریم و اجازه نداریم تنها به عقل اکتفا کنیم.
= برخی از اهل علم موجب اذیت امام عجلاللهتعالیفرجه میشوند زیرا این گروه تصور میکنند علمشان حاصل استعداد و تلاش خود آنهاست و توجه ندارند که در عالم معنا امام عجلاللهتعالیفرجه به عنوان معلم برایشان ایفای نقش کرده است و با دعای حضرت است که موانع ادراکیشان برطرف شده و به دریافتهای خاص رسیدهاند.
«مِنْ تَحْتِه»
آسیب رساندن از پایین:
ما که از جهت رتبه وجودی در زیر پای امام عجلاللهتعالیفرجه جا داریم، گاهی از یاد میبریم که رحمت و محبت او بر سراسر زندگیمان سایه افکنده است، حضرت را فراموش میکنیم و از او غافل میشویم، ارزشهای مادی را ملاک خوشبختی خود قرار میدهیم و توجهمان را به امور پست دنیوی معطوف میکنیم؛ غفلت از «ولی» و گرایش به دنیای دنی، مورد دیگری است که قلب حضرت را به درد میآورد.
« سیدنا و مولانا»
معترفیم که با وجود عشق و ارادتمان به وجود مقدس شما، از شش جهت موجب آزارتان شدهایم.
اما اذیتهایمان نه آگاهانه بوده و نه عامدانه و همه قصورها و تقصیرهایمان ریشه در جهالتمان داشته و نمیدانستیم با اعمال و افکارمان قلب عالم امکان را به درد میآوریم.
مولای کریم ما: حلالمان کنید، از خطاهایمان درگذرید و برای جلب رضایت خود، دعای خیرتان را بدرقه راهمان نمایید.
«بِحِفْظِک الَّذِی لَا یضِیعُ مَنْ حَفِظْتَهُ بِهِ وَ احْفَظْ فِیهِ رَسُولَک وَ آبَاءَهُ أَئِمَّتَک وَ دَعَائِمَ دِینِک.»
« … به گونهای حفظ کن که ضایع نشود کسی که با آن حفاظت مصونش داشتی. و در ارتباط با او پیامبرت را و پدران او را که ستون و قائمه دینت هستند، حفظ کن»
- از خدای متعال طالب حفاظتی خاص برای امام عصر عجلاللهتعالیفرجه هستیم تا حضرت در پناه آن در معرض هیچ صدمه و ضایعهای قرار نگیرد و در نهایتِ جلوهگری ظهور داشته باشد.
از خداوند حفاظت ویژهای را تقاضا میکنیم که به دنبالش اجداد طیبین امام زمان عجلاللهتعالیفرجه هم محفوظ بمانند.
رنجهای رسالت پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله و دوران امامت یکایک معصومین علیهمالسلام در زمان ظهور صاحب الامر ثمر میدهد.
با حفظ امام عصر عجلاللهتعالیفرجه، رسول الله (ص)، امیرالمؤمنین، امام حسین، امام رضا و سایر ائمه اطهار علیهمالسلام حفظ میشوند. چرا که به ثمر رسیدن نعمت رسالت و امامت در ظرف وجودی امام زمان عجلاللهتعالیفرجه نهاده شده و این دو امر با جلوهگری حضرت به بار مینشیند.
- بقای دین ما وابسته به حضور امام عجلاللهتعالیفرجه در بستر زندگی ماست، اگر یاد ولی عصر عجلالله و توجّه به حضرت از صحنه حیات ما حذف شود، گویی یاد همه ائمه علیهمالسلام از زندگیمان رخت بر میبندد. اگر بدون ارتباط با امام زمان عجلاللهتعالیفرجه ایام عمر را سپری کنیم، نمیتوانیم زندگیمان را با امام حسین، امام رضا علیهمالسلام و … به سر بریم.
بیهمگان به سرشود، بیتو به سر نمیشود
داغ تو دارد این دلم، جای دگر نمیشود
«برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»