امام، آسمان زندگی ما
در این كلاس برآنیم تا از طریق كلام اهل بیت علیهمالسلام برایمان از حقیقت وجودی امام زمان عجّلاللهفرجه پردهبرداری شود. امام حاضر ناظری كه درگوشه گوشه زندگی ما حضور دارد و لحظهای از لحظات ما بدون عنایت حضرتش سپری نمیگردد.
باور داریم امام عصر عجّلاللهفرجه در زمان غیبت جلوهگری تام دارد و اگر ما حضرت را درك نمیكنیم به جهت حجابها و موانعی است كه خود ایجاد كردهایم.
امام رضا علیهالسلام در روایتی به معرفی امام میپردازند و میفرمایند:
«الْإِمَامُ … السَّمَاءُ الظَّلِیلَةُ»[1]
«امام عجّلاللهفرجه آسمانی است كه بر سر مردم سایه افكنده است.»
هر جای دنیا باشیم زیر سقف آسمان هستیم. پس همیشه و همه جا امام عصر عجّلاللهفرجه با ماست. اگر بین خود و حضرت فاصله زیادی را احساس میكنیم به دلیل عدم اعلام نیاز ما و عدم ایجاد ارتباط از سوی ماست.
گرمای عشق
«الْإِمَام….الْحَارُّ لِمَنِ اصْطَلَى بِه»[2]
«امام گرم كننده است.»
امام عجّلاللهفرجه برای كسانی كه گرما را قبول كنند و محبت او را پذیرا باشند آتش محبت را به میدان آورده و گرمای عشق را وارد زندگی آنها میكند. افاضه فیض از سوی امام دائمی است، اما اعلام نیاز از سوی ما با كندی و تأخیر صورت میگیرد. این امر به جهت جهل ما و عدم شناخت نسبت به اماممان است.
در این كلاس برآنیم تا در محضر معصومین علیهمالسلام برای ما معرفت خاصی حاصل شود تا حضور پررنگ امام را درگوشه گوشه زندگی خود احساس كنیم.
امام، حقیقتی واجب
در زیارت سامرا خطاب به ولیعصر عجّلاللهفرجه میگوییم:
«السَّلَامُ عَلَیك یا مُبِینَ عَینِ الْفَرْض»[3]
«سلام بر تو كه حقیقت واجب هستی.»
امام عصر عجّلاللهفرجه تعین فرض و واجب در عالم است.
ما اگر واجباتمان را ترك كنیم مرتكب حرام شدهایم و عقوبت میشویم.
نشناختن امام زمان عجّلاللهفرجه و ارتباط نداشتن با او، عقوبتهای سنگینی را وارد زندگی انسان میکند، زیرا وجود مقدس حضرت عین واجب است.
«السلام علیك یا مبین عین الفرض»، از این عبارت چند تعبیر برداشت میشود:
- امام زمان عجّلاللهفرجه حقیقت واجب است، بنابراین ارتباط با حضرت باید در رأس واجبات ما باشد.
- وجود مقدس امام زمان عجّلاللهفرجه روح همه واجبات است، كه باید آنها را به عنوان فریضه انجام دهیم.
- امام زمان عجّلاللهفرجه عین الفرض و تعین واجب است. پس باید اولویت اول زندگی ما امام عصر عجّلاللهفرجه باشد. برای هیچ كار و هیچ كس و به جهت هیچ امری اجازه نداریم از ارتباطمان با امام زمان عجّلاللهفرجه بکاهیم.
- امام زمان عجّلاللهفرجه حقیقت واجب است. بیسامانی واجبات ما در عرصه زندگی به جهت عدم ارتباط با امام عجّلاللهفرجه است. اگر با عین الفرض مرتبط باشیم همه امور واجب ما را ساماندهی میكند و میتوانیم حق نماز، روزه و دیگر فرائض مان را ادا كنیم.
- بعضی گفتهاند: عین الفرض یعنی واجب خاص، امری كه با بقیه واجبات زندگی فرق دارد. آنقدر جایگاه این واجب در زندگی انسان خاص است كه نسبت آن به بقیه واجبات همچون نسبت سر به بدن میباشد.
- واجب، امری است كه حتما برای ما تعریف شده است. اگر خدای سبحان به ما امر میكند كاری را انجام دهیم، مطمئنا آن امر به طور واضح توضیح داده شده است، در غیر این صورت عقاب بلا بیان از متكلم حكیم صادر شده و چنین امری قبیح است. امام عصرعجّلاللهفرجه عین الفرض است، بنابراین خدای متعال حضرت را به ما معرفی كرده و از ناحیه وجود مقدس امام عجّلاللهفرجه هیچ ابهام و اجمالی وجود ندارد.
حقیقتی جذاب
امام عصر عجّلاللهفرجه حقیقتی است كه همه به او میل دارند.
همانطور كه اشتها نداشتن به غذا نشانه بیماری است، اگر كسی نسبت به امامش تمایلی نداشته باشد، ناسالم است.
شاید یكی از حكمتهای درخواست عافیت در شب قدر این باشد كه نفس انسان سلیم شود و به امامش متمایل گردد.
«الحق المشتهی»: نفوس سلیمه همیشه میل رسیدن به امام را دارند، طالب معرفت امام وخواستار وصل به او هستند، نفوس سلیمه امام را به عنوان حقیقتی میشناسند كه باید به او علاقهمند باشند و بیعلاقگی به امامشان را نشان بیماری میدانند.
نزدیک یا دور
«السَّلَامُ عَلَیكَ یا جَامِعَ الْكَلِمَةِ عَلَى التَّقْوَى»[4]
امام عصر عجّلاللهفرجه همه را از خواستههای خودشان جدا میكنند تا بر یك امر ائتلاف پیدا كنند: ترك معصیت و انجام طاعت (حداقل میزان تقوا)
آیت الله بهجت رحمهاللهعلیه میفرمایند: «شما منتظر امامی هستید كه برایتان دین جدید بیاورد؟ امام عصر عجّلاللهفرجه وقتی ظهور كند واجبات و محرمات بر طبق روال سابق بدون تغییر میماند.»
اگر اهل تقوی شویم دیگر از خود هیچ نظری نمیدهیم و تنها طالب جلب رضایت حضرت حق خواهیم بود. در هر روش، گویش، پوشش مطلوب مولا را در نظر میگیریم.
به میزانی كه خود را به انجام واجبات و ترك محرمات ملزم كنیم به همان اندازه به اماممان نزدیك هستیم و در حریم افاضات و عنایات او قرار میگیریم.
اگر نسبت به احكام واجب و حرام معترض باشیم و در قبول و اجرای آنها تساهل و تسامح داشته باشیم، به همان میزان از اماممان فاصله گرفتهایم.
برطرف کننده حسرتها
«مُنَفِّسِ الْحَسَرَات»[5]
«امام عصر عجّلاللهفرجه حسرتها را برطرف میكند.»
یكی از نامهای قیامت «یوم الحسرة» است، چرا كه بسیاری از خلق، غرق در افسوس و حسرت میشوند. امام زمان عجّلاللهفرجه «منفس الحسرة» است. در پرتو ارتباط با او به گونهای زندگی خواهیم كرد كه در قیامت اهل حسرت نباشیم. ولیعصر عجّلاللهفرجه یاریمان میكند در زندگی با بهترین عملكردها و بهترین انتخابها و بهترین حالات همراه باشیم.
حسرت به جهت از دست دادنها و ضایع شدن امور است. اگر با اماممان همراه باشیم توان، زمان و استعدادهایمان را ضایع نمیكنیم و دچار حسرت نمیشویم.
تنفیس یعنی گشایش ونفس كشیدن، امام زمان عجّلاللهفرجه در حسرتها گشایش ایجاد میكند و دیگر جایی برای حسرت خوردن باقی نمیماند.
وقتی انسان به چیز نفیسی دست یابد، دچار حسرت نمیشود. گران بهاتر از وجود مقدس امام عجّلاللهفرجه در عالم وجود ندارد به همین جهت زمانیكه با امام عجّلاللهفرجه سپری شود یا در جهت کسب معرفتش صرف شود، انسان را در اوج سود و منفعت قرار میدهد و هیچ حسرتی را تجربه به دنبال ندارد.
امام عجّلاللهفرجه همچون گنجینه نفیسی است كه همواره در كنار ما و در اختیار ماست. اگر خود را از وجودش و حضورش محروم كنیم دچار حسرتی بیپایان میشویم واگر قدر و قیمتش را بدانیم و با او مرتبط شویم، جایی برای حسرت خوردن باقی نمیماند.
گشایش در غصهها
«السَّلَامُ عَلَى مُفَرِّجِ الْكُرُبَات»[6]
كسی كه با امام عصر عجّلاللهفرجه مرتبط باشد، در بن بستهای زندگی نمیماند و با وساطت حضرت، در غصهها برایش گشایش حاصل میشود.
در حقیقت امام عجّلاللهفرجه اجازه نمیدهد مشكلات بر انسان مسلط شود، در كنار غم و اندوهها روزنهای باز میكند و توجه فرد را به امور زیبا و امید بخش معطوف مینماید.
شادابی زندگی
«نَضْرَةِ الْأَیام»[7]
ولیعصر عجّلاللهفرجه شادابی روزگار است. روزگار خوشی و شادابی ما زمانی است كه موانع و حجابهای بین خود و اماممان مرتفع شده و امر و خواسته حضرت بر زندگیمان حاكم باشد و اگر پذیرش ولایت امام عجّلاللهفرجه را نداشته باشیم، ناشاد زندگی میكنیم.
گرهگشای زندگی
«یا مَنْ تُحَلُ بِهِ عُقَدُ الْمَكَارِهِ»[8]
وجود مقدس امام زمان عجّلاللهفرجه گرهگشای زندگی ماست. در این عالم به اذن خداوند سبحان امام عصر عجّلاللهفرجه واسطهای است كه گرهها به دست او باز میشود.
در دعای توسل دیگر میخوانیم:
«اللَّهُمَ إِنِّی أَسْأَلُكَ بِحَقِ وَلِیكَ وَ حُجَّتِكَ صَاحِبِ الزَّمَانِ إِلَّا أَعَنْتَنِی بِهِ عَلَى جَمِیعِ أُمُورِی وَ كَفَیتَنِی بِهِ مَئُونَةَ كُلِّ مُوذٍ وَ طَاغٍ وَ بَاغٍ وَ أَعَنْتَنِی بِهِ فَقَدْ بَلَغَ مَجْهُودِی وَ كَفَیتَنِی كُلَّ عَدُوٍّ وَ هَمٍّ وَ غَمٍّ وَ دَینٍ وَ وُلْدِی وَ جَمِیعَ أَهْلِی وَ إِخْوَانِی وَ مَنْ یعْنِینِی أَمْرُهُ وَ خَاصَّتِی آمِینَ رَبَّ الْعَالَمِینَ»
«خدایا ! تو را به حق ولیات صاحب الزمان عجّلاللهفرجه قسم میدهم به وسیله او مرا در همه كارها یاری كنی. به واسطه امام زمان عجّلاللهفرجه برای من زحمت هر اذیت كننده و هر طاغوت و هر ستمگری را کفایت کنی»
در این دعا از خدای سبحان طلب میكنیم اگر كسی اذیتمان كرد نیازی نباشد خودمان با اومقابله كنیم، بلكه هر زمان كسی به ما آسیب وارد كرد امام زمان عجّلاللهفرجه در مقابل او از ما حمایت كند.
«خدایا! به واسطه ولیات مرا از هر دشمن، هر غم و اندوه و هر دین و قرض كفایت كن. این درخواستها را در حق فرزندانم، خانوادهام، خواهران وبرادرانم و تمام كسانی كه به آنها توجه خاص دارم، به اجابت برسان.»
در حقیقت اگر امام زمان عجّلاللهفرجه به عرصه زندگی ما قدم بگذارد، همه امورمان را كفایت میكند. كافی است كه همه چیز را به حضرت واگذار كنیم تا غصهها از زندگیمان رخت بربندد و آرامش و آسایش بر ما حاكم شود.
با توجه و توسل به امام عصر عجّلاللهفرجه گاهی مشكلات برطرف شده و گشایشهای خاصی برایمان ایجاد میشود و گاهی با كمك حضرت موفق میشویم صبوری كنیم و با استقامت و پایداری برای رفع مشكل اقدام نماییم.
دعا برای دنیا و آخرت
«خَرَجَ بِی نَاصُورٌ عَلَى مَقْعَدَتِی فَأَرَیتُهُ الْأَطِبَّاءَ وَ أَنْفَقْتُ عَلَیهِ مَالًا فَقَالُوا لَا نَعْرِفُ لَهُ دَوَاءً فَكَتَبْتُ رُقْعَةً أَسْأَلُ الدُّعَاءَ فَوَقَّعَ ع إِلَی أَلْبَسَكَ اللَّهُ الْعَافِیةَ وَ جَعَلَكَ مَعَنَا فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ قَالَ فَمَا أَتَتْ عَلَی جُمْعَةٌ حَتَّى عُوفِیتُ وَ صَارَ مِثْلَ رَاحَتِی فَدَعَوْتُ طَبِیباً مِنْ أَصْحَابِنَا وَ أَرَیتُهُ إِیاهُ فَقَالَ مَا عَرَفْنَا لِهَذَا دَوَاءً.»[9]
محمد بن یوسف نقل میكند، زمانی بیماری سختی گرفته بودم و برای درمانم هزینه صرف كردم به هر طبیبی مراجعه میكردم میگفت : قابل درمان نیست. روزی به امام زمان عجّلاللهفرجه نامهای نوشتم حضرت در پاسخ نامه برایم نوشتند:
«أَلْبَسَكَ اللَّهُ الْعَافِیةَ وَ جَعَلَكَ مَعَنَا فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ»
«خدا! لباس عافیت بر تو بپوشاند و تو را در دنیا و آخرت در كنار ما قرار دهد.»
او تنها طلب سلامت كرده بود اما امام عجّلاللهفرجه علاوه بر عافیت، برای دنیا و آخرتش دعا كردند.
آری امام عصر عجّلاللهفرجه كریم است و كریمانه میدهد، علاوه بر مطلوب شما، آنچه را طلب نكردهاید ولی مورد نیاز شماست در اختیارتان میگذارد.
به مولایمان عرض میكنیم:
آقا جان! برای ما هم دعا كنید خدای سبحان در دو عالم معیت شما را نصیبمان كند. یقین داریم اگر شما از خدا برایمان درخواستی داشته باشید، حتما به هدف اجابت میرسد.
رد احسان
«…وَ خَرَجَ إِلَی أَخْطَأْتَ فِی رَدِّكَ بِرَّنَا فَإِذَا اسْتَغْفَرْتَ اللَّهَ فَاللَّهُ یغْفِرُ لَكَ فَأَمَّا إِذَا كَانَتْ عَزِیمَتُكَ وَ عَقْدُ نِیتِكَ أَلَّا تُحْدِثَ فِیهَا حَدَثاً وَ لَا تُنْفِقَهَا فِی طَرِیقِكَ فَقَدْ صَرَفْنَاهَا عَنْك…»
امام زمان عجّلاللهفرجه برای فردی هدیهای فرستادند، آن شخص عطای امام عجّلاللهفرجه را اندك و ناچیز قلمداد كرد و گفت: اگر این بار حضرت هدیهای به من بدهند آن را به پدرم میدهم، زیرا او بهتر میداند از هدیه امام چگونه استفاده كند.
امام عصر عجّلاللهفرجه در نامهای برایش مرقوم فرمودند: «در رد کردن داده و عطای ما بسیار بد کردی، اگر استغفار كنی خدا تو را میبخشد اما به این دلیل كه تصمیم گرفتهای عطایای ما را به دیگری بدهی و خودت از آنها استفاده نكنی دیگر آنها را به تو نمیدهیم.»
امروز میخواهیم به حضرت عرض كنیم:
مولاجان!
یكایك ما با تمام وجود احساس میكنیم از همه به احسان شما محتاجتریم، تمنا میكنیم ما را از عطایای خود محروم نسازید و خودتان هم به ما آموزش دهید چگونه از آنها به بهترین وجه استفاده كنیم.
نسیم صبح به قلب شكسته میگوید دوا و مرهم قلب فكار میآید
نسیم صبح به صد شور و شوق میگوید گل شكفته به بالین خار میآید
نسیم صبح خموش میگوید چه سوختی به كنارت نگار میآید
تاریخ جلسه: 95/9/17 ـ جلسه 5
«برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
[1] اصول کافی، ج1، ص200
[2] اصول کافی، ج1، ص200
[3] بحارالانوار، ج99، ص85
[4] بحارالانوار، ج99، ص86
[5] بحارالانوار، ج99، ص84
[6] بحارالانوار، ج99، ص84
[7] بحارالانوار، ج99، ص84
[8] صحیفه سجادیه، ص52
[9] اصول کافی، ج1، ص519