القاب حضرت در زیارات مخصوصه
شناخت امیرالمؤمنین علیهالسلام گاه از طریق زیارات، گاه از طریق روایات، گاهی از طریق قرآن و گاه از طریق کلمات خود حضرت برای ما صورت میگیرد.
امام صادق علیهالسلام در زیارت روز هفدهم ربیع الاول، روز مولود پیامبراکرم صلیاللهعلیهوآله عناوین مختلفی را برای جد بزرگوارشان نقل فرمودند.
«مُخبِر»
در سلامهای متعددی که در این زیارت به حضرت عرض میکنیم میگوییم:
«السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا مُخْبِراً بِمَا غَبَرَ وَ بِمَا هُوَ آت»
«سلام بر تو اى خبر دهنده از آنچه گذشته و از آنچه مىآید»
شاید جمع بین این دو عنوان اینگونه باشد: سلام بر کسی که بر زمان احاطه دارد، به همین جهت گذشته و آینده برای او تفاوتی ندارد.
امام بر همهی زمانها احاطه داشته و علم به همهی مسائل دارد. احوال قیامت و برزخ و سابقهی ما بر حضرت معلوم است.
به میزانی که انسان با وجود «ولیّ الله» در ارتباط باشد از وضعیت گذشته و آیندهی خود و دیگران آگاه است.
«عِصمَةَ المُومِنین»
در قسمت دیگری از زیارت عرض میکنیم:
«السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا عِصْمَةَ الْمُؤْمِنِين»
«سلام بر تو ای کسی که موجب عصمت مؤمنین هستی»
عصمت تنها به معنای گناه نکردن نیست بلکه کسی که از عصمت بهرهمند است حتی فکر گناه هم به ذهنش خطور نمیکند.
دریافت مصونیت از رذائلی مانند فکر بدبینی، فکر بدخواهی و یا فکر کم گذاشتن، با پناهنده شدن به نام «عِصْمَةَ الْمُؤْمِنِين» حضرت مولی الموالی میسّر است. اموری که گاه ممکن است با استغفار هم به اجرا در نیاید. به همین جهت با پناهندگی به حضرت نه تنها گناهان از زندگی فرد جدا میشود بلکه فکر گناه هم از زندگی محو میگردد.
اگر عصمت فکری نیست، خوش قلبی و خوشخواهی نسبت به دیگران وجود ندارد ناشی از آن است که با نام «عِصْمَةَ الْمُؤْمِنِين» حضرت مأنوس نیستیم.
«مُجِیر»
در قسمت دیگری از زیارت از لسان امام صادق علیهالسلام حضرت امیرالمؤمنین علیهالسلام را با نام «مجیر» واسطهی فیض قرار میدهیم.
«كُنْ لِي شَفِيعاً وَ مِنَ النَّارِ مُجِيرا»
«تو مجیر من باش ای پناه دهنده از آتش غضب خدا»
در ایام البیض ماههای قمری توصیه به قرائت دعای مجیر شده است. در این دعا خداوند سبحان را با عناوین مختلفی مورد خطاب قرار داده و میخوانیم: «اَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِير»
مطلب قابل توجه آن که در زیارت روز مولود پس از اعتراف به گناهان، این عبارت را بر زبان میآوریم: «كُنْ لِي شَفِيعاً وَ مِنَ النَّارِ مُجِيرا»
مولایم! در پناه تو که قرار گیرم؛ در پناه خدا قرار گرفتهام. تو مرا در همسایگی خود قرار بده تا از غضب خدا دور گردم.
به میزان نزدیک شدن به حضرت، از غضب حق دور شدهایم.
«ظَهِیر»
«عَلَى الدَّهْرِ ظَهِیرا»
«در روزگار پیشتیبان باش»
امیرالمؤمنین علیهالسلام حامی حق است و نیرویی امدادی بابت اجرای حقیقت و دفع باطل است. انجام هر عمل مثبتی تا زمانی که مطابق با فرمایشات حضرت باشد همراه با حمایت حضرت است. اگر حمایت امیرالمؤمنین از هر یک از ما برداشته شود، ناتوان خواهیم شد.
«الدهر» زمان بسیار طولانی است که از ازل تا ابد را در بر میگیرد. از امیرالمؤمنین علیهالسلام تنها درخواست حمایت در دنیا را نداریم بلکه میخواهیم از زمانی که محبت علی علیهالسلام در ما نهاده شده تا قیامت حامی ما باشند.
يا علی گفتيم و عشق آغاز شد
«بابَ حِطَّةِ الله»
در قسمت دیگری از زیارت عرض میکنیم:
«يَا بَابَ حِطَّةِ اللَّه»
«اى درگاه مغفرت خدا»
گناهان و منیتها و رذائل اخلاقی ما بایستی زائل شود و این امر با توسل به نام «حطه الله» مولی الموالی حضرت امیرالمؤمنین علیهالسلام میسّر است.
«وَ إِذْ قُلْنَا ادْخُلُوا هذِهِ الْقَرْيَةَ فَكُلُوا مِنْها حَيْثُ شِئْتُمْ رَغَداً وَ ادْخُلُوا الْبابَ سُجَّداً وَ قُولُوا حِطَّةٌ نَغْفِرْ لَكُمْ خَطاياكُمْ وَ سَنَزيدُ الْمُحْسِنينَ»[1]
«از آن در به حالت سجده وارد شويد و بگوئيد: گناهان ما ريخته باد، تا گناهان شما را بيامرزيم، و به احسانكنندگان عطاى بيشترى خواهيم داد»
در ذیل همین آیه امیرالمؤمنین علیهالسلام میفرمایند: «ما آن دری هستیم که هر کس به ما پناهنده شود عیب و ریا، کبر و غرور، و مفاسد اخلاقی او فرو میریزد.
امیدواریم آنچه میآموزیم، علم ما را به معرفت و معرفت ما را به یقین برساند. و یقین، ما را تا ابد جزء «بَابَ حِطَّة» قرار دهد.
تاریخ جلسه؛ 1382.9.17 ـ بخش ششم
«برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
[1] سوره مبارکه بقره، آیه 58