سوره مبارکه روم، آیه20
«وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَكُم مِّن تُرَابٍ ثُمَّ إِذَا أَنتُم بَشَرٌ تَنتَشِرُونَ »
«و از نشانههاى او اين است كه شما را از خاك آفريد پس بناگاه شما [به صورت] بشرى هر سو پراكنده شديد»
آیات الهی
در این آیات خدای سبحان نشان خود را به همگان اعلام میکند تا بدانند همه چیز در عالم نشان اوست.
بار بندگی
یکی از نشانههای خداوند این است که انسان را از خاک آفرید. خلق شدن انسان از خاک حاکی از این است که در ذات او تواضع و خضوع قرار دارد. همانطور که زمین علی الدوام حامل بار است و موجودات روی خود را حمل میکند بی آنکه اعتراضی از این امر داشته باشد انسان نیز حامل بار بندگی و تکلیف است بی آنکه برداشتن این بار نزد او سخت و گران جلوه کند.
قابلیت اوج
انسانی که در ظاهر از پست ترین و بیارزشترین ماده عالم خلق شده قدرت دارد چنان اوج گیرد و رفعت یابد که از ملائک مقرب مقرب تر شود. این امر یکی از ایات و نشانه های الهی است.
دوری ظاهری
انسان از خاک آفریده شده و خاک در ظاهر دورترین موجود نسبت به خدای سبحان است؛ زیرا خدای سبحان ابتدا عالم ارواح را آفرید سپس عرش و کرسی را خلق کرد و بعد از آن اسمان هفتم را و بعد سایر آسمان ها را و سپس آب را افرید و پس از آن خاک را . یکی از آیات الهی این است که با وجود چنین بعدی توفیق حرکت و بندگی به او عطا شد «ثُمَّ إِذَا أَنتُم بَشَرٌ تَنتَشِرُونَ» و به قدری آماده صعود و عروج است که اگر نفخه ای از عالم اعلا بر او دمیده شود تا بالاتر از عرش نیز میتواند عروج کند.
قابلیت تحول
خاک در ظاهر، جمادی بدون حیات و حرکت و قدرت است که هیچ قابلیت تغییری در او مشاهده نمیشود، اما خداوند او را در صورت بشر قرار داد و قابلیت انواع تغییر و تحول را به او بخشید.
انسان از خاک است و خاک گرچه قابلیت حرکت را دارد اما گاهی اوقات حرکت او نیازمند طی زمانی خاص است (در آیه از حرف ثم که دال بر تأخیر است استفاده شده) اما از آنجا که خضوع در ذات اوست، به محض آنکه خداوند او را مورد امر خود قرار میدهد با تمام وجود فرمان حق را میپذیرد و خاشعانه آن را اجرا میکند و خود را در مقابل خالق ذلیل میداند.
تاریخ جلسه: 98/3/6 ـ جلسه 18
این جلسه ادامه دارد…
«برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»