استغفار از کمالات
در دعای بعد از زیارت امام رضا علیه‌السلام استغفارهای عجیبی آمده است:
«رَبِّ إِنِّی أَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفَارَ حَیَاءٍ وَ أَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفَارَ رَجَاءٍ وَ أَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفَارَ إِنَابَةٍ وَ أَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفَارَ رَغْبَةٍ وَ أَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفَارَ رَهْبَةٍ وَ أَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفَارَ طَاعَةٍ وَ أَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفَارَ إِیمَانٍ وَ أَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفَارَ إِقْرَارٍ وَ أَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفَارَ إِخْلاصٍ وَ أَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفَارَ تَقْوَى وَ أَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفَارَ تَوَكُّلٍ»[1]
اگر این امور از کمالات است چرا باید از آنها استغفار کرد؟
استغفار از ایمان، اخلاص، تقوی و…
زیرا در پرتو نور شمس الشموس زائر به نواقص خود پی برده و در می‌یابد که تا حقیقت چقدر فاصله دارد.
میان ایمان او تا ایمان کامل، تقوی او و اصل تقوی، اخلاص او و حقیقت اخلاص و حیا و توبه و….
غافل از اینکه تمام کمالات و حسنات توفیقی است از خدای سبحان، در زیارت علی‌ابن‌موسی‌الرضا علیه‌السلام با ذکر این استغفارها زائر خود را از وادی عُجب وخود پسندی دور کرده و مبتلای به آن است در دارالشفای حضرت آن را مداوا می‌کند.
در نور وجودی حضرت شمس الشموس در می‌یابد تمام خوبی‌ها وکمالاتش ناقص بوده. پس از ایمان وتوکل وتقوی وحیا ورجاء و… همه و همه استغفار می‌کند. چرا که اگر فرد کمالات خود را بپسندد نه تنها رشدی نصیبش نمی‌شود، بلکه موجب توقف نیز می‌گردد.
پس زائر حقیقتاً استغفار می‌کند؛ استغفاری با تمام وجود، نه لقلقه لسان از تمام خوبی‌هایی که می‌پسندید تا با لطف و عنایت حضرت موجبات رشد و تکامل هر چه بیشتر زائر فراهم آید.
خداوند بنده گنهکار شرمنده ای که از گناه خویش پشیمان است بیشتر دوست می‌دارد از عابدی که به عبادت خود مغرور گشته است. و عُجب همان گناهی است که ابلیس را باشصت هزار سال عبادت از بارگاه ملکوت و از جمع ملائک بیرون راند.
بنابراین گویا علی‌ابن‌موسی‌الرضا علیه‌السلام بعد از زیارت، زائر را مورد عنایت قرار داده و او را متوجه یک یکِ نواقص خود می‌نمایند.
علیبنموسیالرضا! امام رئوف ومهربانم!
در بارگاه ملکوتیت دریافتم باید از ایمان و اخلاص و تقوی و حیا و رجاء و توبه و انابه و… همه وهمه به خداوند پناهنده شوم و در سایه غفر و پوشش رحمت خداوندی به حقیقت آن کمالات راه یابم.
ز هرچه غیـر یـار استغفــرالله
ز بـود مستعـار استغفرالله
دمی کان بگـذرد بی یاد رویش
از آن دم بیشمار استغفرالله
جوانی رفت پیـری هم سرآمـد
نکردم هیچ کار استغفرالله
نکردم یک سجودی در همه عمر
که آید آن به کار استغفرالله
ز کـردار بـدم صـدبـار تـوبـه
ز گفتـارم هـزار استغفرالله[2]
برتر از زیارت ابا عبدالله (ع)
در فضیلت زیارت سید و سالار شهیدان، حضرت ابا عبدالله الحسین علیه‌السلام آمده است:
«کسی که امام حسین علیه‌السلام را زیارت کند گویا خدای سبحان را در عرش زیارت کرده است»[3]
یعنی برای زائر اباعبدالله حجاب‌ها و موانع رسیدن به خدا برداشته شده و این زیارت در سیر صعودی او را به عرش خدا می‌رساند و چنین جایگاه رفیعی نصیب زائرش می‌نماید که البته برای زیارت کسی که «خون خدا» نام گرفته است عجیب نیست. «السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ثَارَ اللَّهِ وَ ابْنَ ثَارِه»
اما در کتاب کامل الزیارات از قول حضرت جواد الائمه علیه السلام آمده است:
«زیارت پدرم علیبنموسیالرضا علیه‌السلام افضل از زیارت اباعبدالله الحسین علیه‌السلام است؛ زیرا پدرم را تنها خواص شیعه زیارت می‌کنند»[4]
گویا ارتقاء وصعودی که با زیارت علیبنموسیالرضا علیه‌السلام نصیب زائر میشود برتر از آن چیزی است که زائر اباعبدالله از آن برخوردار می‌گردد.
کمالی برتر از زیارت خدا در عرش!
در میان شیعیان هرکس علی ابن موسی الرضا را به عنوان هشتمین پیشوای شیعیان بپذیرد شیعه دوازده امامی محسوب شده و تنها شیعه اثنی عشری زائر امام هشتم میشود اما همه شیعیان از چهار امامی شش امامی هفت امامی و… همه و همه زائر مضجع شریف سومین امام شیعیان حضرت اباعبدالله الحسین هستند.
پس گویا زیارت حضرت شمس الشموس زائر را به کمالاتی بالاتر و برتر می‌رساند.
علی بن موسی الرضا! امام رئوف و مهربانم!
یاری‌ام کن تا حقیقت زیارت را دریافته و از دل وجان زائر خاص بارگاه ملکوتیت شده در زمره خواص شیعه اثنی‌عشری باشم.
عالم از یمن رضــا غرق صفــا می‌گردد
زنده از شور و شعف ارض و سماء می‌گردد
گر به اخلاص زنی بوسه به خاک قدمش
مطمئن باش خدا از تو رضا می‌گردد
پاداش نماز در حرم
حضرت علیبنموسیالرضا علیه‌السلام می‌فرمایند:
«هرکس نزد قبر من نماز بخواند، استحقاق مغفرت الهی را بدست می‌آورد.»[5]
و می‌دانیم مغفرت الهی فضلی است از جانب خدای سبحان که به هرکس بخواهد عنایت می‌کند.
اما با این حدیث درمی‌یابیم زائر علیبنموسیالرضا که توفیق دو رکعت نماز در حرم به او داده شده به درجه‌ای می‌رسد که مغفرت الهی خواه ناخواه او را در بر می‌گیرد.
علیبنموسیالرضا! امام رئوف ومهربانم!
چه قداستی دارد مزار شریفت که زائرت را به مقامی می‌رساند که تنها با به جا آوردن دو رکعت نماز در زمره مغفورین درگاه حق قرار می‌گیرد؟
مولای مهربانم! ما را در دنیا و آخرت زیر چتر مغفرت خدا قرار ده و دستمان را از دامان خود کوتاه نگردان.
«برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
[1] مفاتیح الجناج، دعای بعد از زیارت حضرت رضا علیه السلام
[2] فیض کاشانی
[3]بحار الأنوار، ج98، ص76: عَنْ زَيْدٍ الشَّحَّامِ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مَا لِمَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ ع قَالَ كَانَ كَمَنْ زَارَ اللَّهَ فِي عَرْشِهِ.
[4] كامل الزيارات، ص306: عَنْ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي جَعْفَرٍ ع جُعِلْتُ فِدَاكَ زِيَارَةُ الرِّضَا أَفْضَلُ أَمْ زِيَارَةُ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع قَالَ زِيَارَةُ أَبِي أَفْضَلُ وَ ذَلِكَ أَنَّ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَزُورُهُ كُلُّ النَّاسِ وَ أَبِي لَا يَزُورُهُ إِلَّا الْخَوَاصُ مِنَ الشِّيعَةِ.
[5] عیون اخبار الرضا، جلد 2، صفحه 227 : لَا يُصَلِّي أَحَدٌ مِنْكُمْ عِنْدَ قَبْرِي رَكْعَتَيْنِ إِلَّا اسْتَحَقَّ الْمَغْفِرَةَ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَل
