آیه 24: «فَاصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ وَلَا تُطِعْ مِنْهُمْ آثِمًا أَوْ كَفُورًا»
« پس در برابر فرمان پروردگارت شکیبا باش، و از هیچ گنهکار یا کافری از آنان اطاعت مکن.»
در راه تبليغ و اجراى احكام پروردگارت صابر و شكيبا باش. حکم خدای سبحان بر مهلت به کفار و تعویق عذاب آنها تعلق گرفته است.
به میزانی که به قرآن نزدیک شویم صبر ما افزون می شود. قرآن نجات بخش است.
“إثم” گناهی است که آثار اجتماعی آن بسیار زیاد است و موجب کندی حرکت انسان می‌شود.
در این آیه می‌فرماید: شکر نزول نعمت بر تو آن است که سخن آثم و کفور را گوش ندهی.
معانی آثم و کفور در کلام مفسران:
- آثم، مسلمان معصیت کار است و کفور، افرادى از کفار هستند که در کفر مبالغه مى‌کنند.
- آثم کسی است که انواع فسق را مرتکب می‌شود. کفور کسی است که کفر و عناد بسیار دارد.
ای پیامبر! با ولایت قرآن آثم و کفور نمی‌توانند بر تو نفوذ کنند. با اعطاء ولایت، به میزانی قدرتمند می‌شوی که هیچ فردی نمی‌تواند بر تو تأثیری داشته باشد. وقتى آثم تو را به اثم خود دعوت مى‌کند او را اطاعت مکن، کفور هم وقتى تو را به کفر خود مى‌خواند او را اجابت نکن؛ زیرا إثم آثم و کفر کافر، هر دو مخالف حکم پروردگار توست.
مصاحبت پیامبر با این دو گروه می‌توانست به ایشان آسیب وارد کند.
صبر در طاعت
«فَاصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ »: مربی با کلام خود، تو را پرورش می‌دهد بنابر این تو در این کمالات صابر باش و تنها مرا اطاعت کن، مطیع غیر من و مصاحب این دو گروه مباش. در برابر مشكلات و موانع راه و كثرت دشمنان و سرسختى آنها صبور باش.
- آثم کسی است که اقدام بر معصیت می کند و کفور ناشکر است و نعمت‌ها را انکار می‌کند. اين نكته نيز قابل توجه است كه آثم مفهوم عامى دارد كه كفور را نيز شامل مىشود.
یکی از مفسرین می‌گوید: خبیث ترین گناه، نادیده گرفتن خداست. منکرِ خدا بدترین نوعِ گناه را مرتکب شده است.
قرآن، انسان را توانمند می‌کند
یکی از مفسرین می گوید: وقتی می‌فرماید:« وَلَا تُطِعْ» اطاعت نکن؛ یعنی با آنها مخالفت کن. و از هر گونه سازش با آنان بر حذر باش.
ای پیامبر! مربی، با این قرآن، تو را توانمند تربیت کرده است.
قرآن، به انسان قدرت مخالفت با باطل را عطا می کند و به میزانی انسان را توانا می سازد که برای اجرای فرمان حق، مقاومت صحیح دارد و سخن بیهوده هیچ فردی بر او اثر ندارد. قرآن توانمند‌ساز است.
گناه خودبینی
- می‌گویند آثم کسی است که صفات خوب خود را، از خود می‌بیند. کرامت و سخاوت و سایر فضائل اخلاقی را به خود نسبت می‌دهد و کفور فردی است که برای خود، وجود قائل است. خود را فاعل می‌بیند؛ زیرا خدا را کتمان کرده است.
ای پیامبر! وقتی قرآن بر تو نازل می شود، تو مقاوم می‌شوی دیگر کمالات و وجود خود را، از خودت نمی‌بینی.
تاریخ جلسه: 9910/18
«برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
