در انتهای مفاتیح الجنان، دعایی است با عنوان «دعاء در غیبت امام زمان (عج)» این دعا توسط نایب اوّل حضرت ولی عصر عجل‌الله‌تعالی‌فرجه به یکی از اصحابش املاء شده است؛ دعایی بسیار جامع و کامل که حاوی دستورالعمل‌هایی برای منتظرین حضرت است و به آنها می‌آموزد که چگونه شایستگی یاری امام علیهالسلام را احراز نمایند.
می‌خواهیم با سیری در این دعا، با رهنمودها و راهکارهایش آشنا شویم تا در سایه‌ی عمل به آنها در صف منتظرین حقیقی امام عصر عجل‌الله‌تعالی‌فرجه قرار گیریم.
«…اللّٰهُمَّ عَرِّفْنِي حُجَّتَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي حُجَّتَكَ ضَلَلْتُ عَنْ دِينِي»
«…خدایا! حجّت خود را به من بشناسان زیرا اگر این معرفی از ناحیه تو صورت نگیرد، در دینم گمراه می‌شوم.»
در شبانه روز بارها به خدای سبحان عرض می‌کنیم: «وَ لاَ الضَّالِّين» و اعلام می‌نماییم که نمی‌خواهیم جزء گمراهان باشیم؛ اگر اماممان را نشناسیم، راه را گم می‌کنیم.
در این فراز از دعا می‌آموزیم که در پرتو شناخت امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه است که می‌توانیم از ظلمت ضلالت رها شویم و از گمراهان فاصله بگیریم.
از سوی دیگر در می‌یابیم که این شناخت، تنها به لطف خدای سبحان محقق می‌شود پس باید از او استمداد بطلبیم تا بتوانیم حقیقت وجودی امام عجل‌الله‌تعالی‌فرجه را دریابیم.
«اللَّهُمَّ لَا تُمِتْنِي مِيتَةً جَاهِلِيَّة»
«خدایا! مرا به مرگ جاهلیت نمیران»
در گمراهی ماندن، همچون مردن در زمان جاهلیت است؛ به میزانی که امام زمانمان را بشناسیم از زندگی حقیقی برخورداریم، و به اندازه‌ای که نسبت به او جاهل باشیم، مرده‌ایم و از مواهب حیات طیّبه بی‌بهره مانده‌ایم.
«وَ لَا تُزِغْ قَلْبِي بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنِي»
«پس از اینکه هدایتم فرمودی قلبم را منحرف مساز»
می‌خواهیم بعد از اینکه به لطف خدای سبحان معرفی امام عصر عجل‌الله‌تعالی‌فرجه برایمان صورت گرفت، قلبمان از او غافل نگردد و دلمان به سمت دیگری مایل نشود؛ برآنیم تا پس از معرفت حضرت، همواره نام و یادش با زندگیمان قرین گردد و همه‌ی همّ‌مان خدمت به او و طلب رضای او باشد.
می‌خواهیم دعوت «كُونُوا مَعَ الصَّادِقين»[1] را اجابت کنیم و سراسر حیاتمان را در معیّت صاحب الزمان باشیم.
امّا در خدمت امام بودن و به محضر او رسیدن بها می‌خواهد.
گر سوی جانان می‌روی
جانانه شو جانانه شو
تنها زمانی درخواست همراهي‌مان با حضرت جامعه عمل می‌پوشد که مشمول عنایت خود حضرت شویم.
اگر لازمه‌ی معیّت، طهارت است، باید او واسطه‌ی فیض شود و طاهرمان کند؛ اگر شرط خدمت، محبّت و معرفت است باید او به قلب و دلمان نظری نماید و با نور مهر و عرفان منوّرمان کند.
«…اللَّهُمَّ فَثَبِّتْنِي عَلَى دِينِك»
«…خدایا! مرا بر دینت ثابت بدار.»
نگرانیم که به علت طول زمان غیبت و عدم رؤیت امام، او را از یاد بیریم و در راه، ثابت قدم نباشیم.
افراد دو قبیله «اوس» و «خزرج» یهودیانی بودند که می‌دانستند پیامبر خاتم صلی‌الله‌علیه‌وآله در مکه ظهور می‌کند و در شهر مدینه حکومت تشکیل می‌دهد؛ آنها به امید اینکه اولین بیعت کنندگان و گروندگان به دین پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله باشند سالها قبل از بعثت از سرزمینهای خود کوچ کردند و در اطراف مدینه ساکن شدند، امّا پس از ظهور اسلام جزو اولین گروهایی بودند که به مخالفت با پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله برخاستند.
از خدای سبحان درخواست می‌کنیم ما را در شمار منتظرین ثابت قدم و استوار در طریق انتظار قرار دهد تا روزی که مولایمان ظهور می‌کند به او پشت نکنیم بلکه عاشقانه و عارفانه به محضرش برسیم و ملازم رکابش باشیم.
«وَ اسْتَعْمِلْنِي بِطَاعَتِك»
«مرا به طاعت خود بگمار»
از خداوند می‌خواهیم ما را به کار گیرد تا مطیعش شویم؛ اگر خلوص در قلب و دلمان جای گيرد، خدای سبحان انتخابمان می‌کند و ما را در شمار یاران حجتش قرار می‌دهد.
«وَ لَيِّنْ قَلْبِي لِوَلِيِّ أَمْرِك»
«دلم را برای ولّی امرت نرم کن»
دل‌های ما قسی شده و همچون سنگ، سخت گشته است.
دلی که نرم باشد، برای عزیز سفر کرده‌اش تنگ می‌شود؛ امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه بیش از هزار سال است که همچون مسافری، غایب شده و ما همچنان با روزمرگی‌های خود مشغولیم و ایّام را با غفلت از او سپری می‌کنیم.
خدایا! دلمان را برای «ولیّ» ات نرم کن تا به یاد او باشیم و برایش دلتنگ شویم.
«وَ عَافِنِي مِمَّا امْتَحَنْتَ بِهِ خَلْقَك»
«از آنچه که خلقت را با آن آزمودی، مرا عافیت بخش»
کسانی که در زمان غیبت سرگرم امور خود می‌شوند و امامشان را فراموش میکنند، در زندگیشان گرفتارند، به دور از عافیت و سلامت.
خدایا! ما را از ابتلائات آخرالزمان محفوظ بدار و از غفلت و بی‌خبری که مردم به آن مبتلا هستند، عافیت بخش. عاجزانه از تو می‌خواهیم كه ياريمان كنی تا در تمام طول حیات، به مولا مشغول باشیم نه به دنیا.
«وَ ثَبِّتْنِي عَلَى طَاعَةِ وَلِيِّ أَمْرِك»
«مرا به طاعت ولیّ امرت ثابت بدار»
می‌خواهیم همچون دربانی، بر آستان بارگاهش بایستیم و همچون سربازی گوش به فرمان دائم او باشیم تا هر زمان به هر آنچه فرمان داد امتثال امرش را بنماییم.
«… فَصَبِّرْنِي عَلَى ذَلِك»
«…مرا برای امر غیبت شکیبا کن»
خدایا! دوران غیبت، ایّام سختی است، یاریمان کن که صبور باشیم و برای غیبت طولانی اماممان به تو اعتراض نکنیم، ناشکر نشویم و بی‌تاب نگردیم.
در آیه 146 سوره آل عمران آمده است:
«وَاللَّهُ يُحِبُّ الصَّابِرِينَ»
«خدا صابران را دوست دارد»
در دوره‌ی غیبت ما را به گونه‌ای قرار ده که محبوب تو باشیم.
«حَتَّى لَا أُحِبَّ تَعْجِيلَ مَا أَخَّرْتَ وَ لَا تَأْخِيرَ مَا عَجَّلْت»
«تا نخواهم تعجیل آنچه که تو برایش تأخیر می‌ورزی، و عقب افتادن آنچه تو برایش شتاب داری»
خدایا! آنچنان صبری روزیمان کن که اگر تو تحقّق امر فرج را با تأخیر می‌پسندی، ما تعجیل در ظهور را دوست نداشته باشیم و اگر تعجیل در آن، مورد پسند توست ما خواهان تأخیرش نباشیم.
خدایا! صبورمان کن تا برای هیچ تعجیل و تأخیری بی‌تابی نکنیم.
«وَ لَا كَشْفَ مَا سَتَرْتَ وَ لَا الْبَحْثَ عَمَّا كَتَمْتَ وَ لَا أُنَازِعَكَ فِي تَدْبِيرِك»
«تا نخواهم پرده‌برداری از آنچه تو پوشانده‌ای و جستجوی آنچه را تو نهان داشته‌ای و با تو در تدبیرت نزاع کنم.»
خدایا! ما را به این باور برسان که معبودمان مدبر الاموری است علیم و حکیم، اگر با این يقین همراه باشیم دیگر برای ندانسته‌ها و ندیده‌هایمان به خداوند شکوه نمی‌کنیم؛ اگر زمان ظهور برایمان مجهول است جزع و فزع نمی‌کنیم؛ اگر خداوند امام زمانمان را از دیده‌هایمان پنهان کرده، به ساحت مقدس‌اش معترض نمی‌شویم.
«وَ لَا أَقُولَ لِمَ وَ كَيْفَ وَ لَا مَا بَالُ وَلِيِّ الْأَمْرِ لَا يَظْهَر»
«و نگویم برای چه و کجا، و چرا ولی امر ظهور نمی‌کند.»
خدایا! نمی‌خواهیم با تو چون و چرا کنیم و برای عدم تحقق فرج از تو گله‌مند باشیم.
«… وَأَقِمْنا بِخِدْمَتِه»
«…ما را به خدمتش بگمار»
خدایا! برآنیم تا همیشه خدمتگزار مولایمان باشیم؛ می‌خواهیم در حریمش مقیم گردیم و خادم دائم شویم.
«اللَّهُمَّ وَ لَا تَسْلُبْنَا الْيَقِين»
«خدایا! یقین را از ما سلب نکن»
از این عبارت متوجه می‌شویم خداوند به همه‌ی ما یقین را ارزانی داشته، امّا نگرانیم که با طولانی شدن زمان غیبت، باورمان به امام عصر عجل‌الله‌تعالی‌فرجه کم شود.
خدایا! یاریمان کن تا با اعتقادی کامل، عمرمان را با انتظار وصال امام عجل‌الله‌تعالی‌فرجه سپری کنیم.
خدایا! نمی‌خواهیم ناامید شویم و از لقای مولایمان مأیوس گردیم، اگر امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه تا حال به ما رخ ننموده و جمال دلربایش را نشانمان نداده، شاید به این خاطر است که بنا دارد خود را تنها به کسانی معرفی کند که با عشق و شوق، در صف انتظار استوار و پا برجا می‌مانند.
خدایا! دلهایمان را تقویت کن و یقینمان را پایدار ساز تا به وصال مولایمان نائل شویم.
«… وَ اجْعَلْنَا فِي حِزْبِهِ وَ أَعْوَانِهِ وَ أَنْصَارِه»
«…(خدایا!) ما را در حزب او قرار ده، و در شمار کسانی که کمک کار و یار او هستند جای ده.»
کسی که طالب یاری امام عصر عجل‌الله‌تعالی‌فرجه است باید وجودی با تدبیر، آگاه و قوی باشد. اگر می‌خواهیم در شمار اعوان و انصار امام زمان باشیم باید از جهل، ضعف، کم کاری و بیهودگی فاصله بگیریم و تمام قوای جسمی، فکری و روحیمان را برای یاری دین صرف کنیم.
خدایا! یاریمان کن با قدم، قلم، بیان، مال و … در طریق نصرت اماممان پیش رویم.
«وَ الرَّاضِينَ بِفِعْلِهِ»
«ما را راضی به فعل او قرار ده»
اگر عشق و محبّت در رابطه انسان با امامش حاکم باشد، به هر چه که حضرت برایش بپسندد راضی و تسلیم است و اگر درخواست‌ها و دعاهایش بی‌جواب بماند، گله‌‌‌ای ندارد و عدم اجابت را به مصلحت خود می‌بیند؛ چرا که باور دارد امامش مولای کریمی است که بی‌جهت دست رد به سینه عاشق نمی‌زند. حتی به فراق و هجران راضی است و در همه امور پسند یار را می‌پسندد.
«وَ لَا تَسْلُبْنَا ذَلِكَ فِي حَيَاتِنَا وَ لَا عِنْدَ وَفَاتِنَا»
«این عقیده را در زندگی و هنگام وفات از ما مگیر»
خدایا! عاجزانه از تو طلب می‌کنیم که در زندگی و مرگمان با اماممان همراه باشیم و در حیات و ممات رضایت او را در وجودمان جای دهیم.
- بزرگی می‌فرمايد: «من از کار خلائق در شگفتم؛ مردم اگر قطعه‌‌ای طلا گم کنند به دنبالش می‌گردند، از هر کس که احتمال بدهند خبری از آن دارد سراغش را می‌گیرند، برای پیدا کردنش اطلاعیه می‌زنند و مژدگانی تعیین میکنند، امّا همین مردم امام زمانشان را گم کرده‌اند و دنبالش نمی‌گردند!»
سالهاست که فقط نشستیم و گفتیم «خدا کند که بیاید»، هر جمعه در ندبه‌هايمان گفتیم: «أَيْنَ بَقِيَّةُ اللَّهِ» و سپس دوباره یار غائب از نظر را فراموش کردیم و به مشغله‌های دنیا مشغول شدیم تا جمعه‌ای دیگر و ندبه‌ای دیگر!
امروز می‌خواهیم به مولایمان عرض کنیم:
«يا أَيُّهَا الْعَزِيزُ مَسَّنا وَ أَهْلَنَا الضُّرُّ وَ جِئْنا بِبِضاعَةٍ مُزْجاةٍ فَأَوْفِ لَنَا الْكَيْلَ وَ تَصَدَّقْ عَلَيْنا إِنَّ اللَّهَ يَجْزِي الْمُتَصَدِّقِين»[2]
«گفتند: «اى عزيز! ما و خاندان ما را ناراحتى فرا گرفته، و متاع كمى(براى خريد موادّ غذايى) با خود آوردهايم؛ پيمانه را براى ما كامل كن؛ و بر ما تصدّق و بخشش نما، كه خداوند بخشندگان را پاداش مىدهد!»
ای عزیز مصر وجود! ما و خانواده‌مان از هجمه‌های اعتقادی، روحی و اخلاقی لطمه خورده‌ایم و بدبخت شده‌ایم؛ آنقدر گرفتار امور نفسانی و دنیایی شده‌ایم که از خدمت به آقا و مولایمان بازمانده‌ایم؛ و اکنون با بضاعتی ناچیز به محضرت آمده‌ایم، با دلی شکسته، قلبی مشتاق و چشمی اشکبار آمده‌ایم و از تو تمّنا داریم تا پیمانه وجودمان را از عشق و معرفتت لبریز سازی.
از تو می‌خواهیم به ما صدقه دهی، توفیق معیّت و خدمت‌ات را به ما ارزانی داری و رؤیت جمال دلربایت را روزیمان کنی.
«اللَّهُمَّ أَرِنِي الطَّلْعَةَ الرَّشِيدَة»
وعده دیدار نزدیک است یاران مژده باد
روز وصلش می‌رسد، ایام هجران می‌رود
جلسه؛ جلسه 1
«برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
[1] سوره مبارکه توبه، آیه 119 «با صادقان باشيد»
[2] سوره مبارکه یوسف، آیه 88
