شهرت غدیر در آسمان
امام باقر عليهالسلام میفرمایند:
«ان يوم الغدير في السماء اشهر منه في الارض»[1]
«مشهوریت غدیر در آسمانها به مراتب بیش از شهرت آن در زمین است.»
افزون شدن شرافت ملائک با حبّ امیرالمؤمنین (ع)
پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله میفرمایند:
«إنّ الملائكة أشرفها عند اللّه أشدّها حبّا لعليّ بن أبي طالب عليه السّلام»[2]
«همانا شريفترين فرشتگان در پيشگاه خداى متعال آنهایى هستند كه شديدترين مهر و محبّت را نسبت به علىّ بن ابى طالب عليهالسّلام دارند.»
برای دانستن برتری درجه و اعتبار ملائک نزد خداوند سبحان، باید میزان محبت مَلَک به امیرالمؤمنین علیهالسلام را سنجید، هر یک که محبت بشتری داشته باشند اعتباری آنها نیز بالاتر است.
در ادامه پیامبر صلیاللهعلیهوآله میفرمایند: همانگونه که یک مادر بسیار مهربان، دائماً شوق دیدار فرزندش را داشته، ملائک نیز مشتاق زیارت امیرالمؤمنین علیهالسلام هستند.
تصور کنید یک مادر بسیار مهربان را که فرزند بسیار خیررسان، مهربان و نیکویی دارد. چقدر این مادر نسبت به دیدار این فرزند علاقه و اشتیاق دارد؟
حال میزان محبت ملائکه نسبت به امیرالمؤمنین علیهاسلام نیز همین مقدار است. البته که میزان اشتیاق و محبّـت ملائک قابل توصیف نمی باشد.
در روایت دیگری پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله میفرمایند:
إنّ ملائكة السماوات و الحجب ليشتاقون إلى رؤية علىّ بن أبى طالب عليه السّلام كما تشتاق الوالدة الشفيقة إلى ولدها البارّ الشفيق. [3]. .
همانا فرشتگان آسمانها و حجب، همانند شوق و علاقۀ مادر مهربان به فرزند نيكوكار دلسوز، مشتاق ديدار علىّ بن ابى طالب عليهالسّلام هستند.
پذیرش ولایت در غدیر با سه قوه باصره، سامعه و لامسه
پیامبر صلیاللهعلیهوآله در غدیر ساعتها بر بالای جهاز شتران ایستاده و ساکت ماندند تا همهی امّت از راه رسیده و با چشم خود این صحنه را مشاهده نمایند.
سپس کلام خویش را بگونهای ابلاغ نمودند که همگان با گوش خود بشنوند و بارها آن را تکرار نموده تا آنان که میشنیدند به آنها که نمیشنیدند برسانند.
و پس از آن همه را دعوت نموده تا با قرار دادن دستان خود در دستان علی علیهالسلام، با او بیعت نمایند.
به گفتهی یکی از مفسرین گویا پیامبر صلیاللهعلیهوآله صحنهای مانند صحنهای که زلیخا برای یوسف ترتیب داده بود، آماده نمودند.
نمایشگاهی که برای درک آن، چشم و گوش و دست بکار گرفته میشود.
«ان السمع والبصر و الفؤاد کل اولئک کان عنه مسئولاً»[4]
غدیر روز سرور پیامبر (ص) و شادمانی شیعیان
پیامبر صلیاللهعلیهوآله در عین آنکه فتوحات زیادی در دوره رسالت خویش داشتهاند، اما غدیر تنها روزی بود که به همه اعلام نمودند:
«هنئونی هنئونی» به من تبریک بگویید به من تبریک بگویید.
خطبه غدیر روایتی است که بیشترین مستمع را داشته و بنابر قولی 24 هزار نفر، بنابر قول دیگر 12 هزار نفر شاهد و شنونده این خطبه بودهاند. امّا دردناک اینجاست که راویان غدیر، تنها 120 نفر بودهاند. یعنی به طور نسبی از هر 1000 نفر، فقط 1 نفر این خطبه را روایت کرده است.
و مظلومیت امیرالمؤمنین علیهالسلام از همان زمان معلوم میگردد.
از این رو کسانی که در پرده برداری از مظلومیت علی علیهالسلام و نشر غدیر اهتمام میورزند، از دعای پیامبر صلیاللهعلیهوآله بهرهمند و از نشاط و سرور خاصی برخوردار میشوند. زیرا پیامبر صلیاللهعلیهوآله در روز دوازدهم ذی الحجه در مسجد خیف در خطبهای فرمودهاند:
«نضر الله عبدا سمع مقالتی فبلغها و بلغها لمن لم یسمعها…..»[5]
«خدا نشاط دهد بندهای را که کلام مرا شنیده و آن را حفظ نماید و به دیگرانی که نشنیدهاند برساند….»
عدم پذیرش ولایت امیرالمؤمنین (ع)، همانند عدم سجده ابلیس
حضرت على بن موسى الرضا عليهالسّلام فرمود:
«مثل المؤمنين في قبولهم ولاء أمير المؤمنين عليه السّلام في يوم غدير خمّ كمثل الملائكة في سجودهم لآدم، و مثل من أبى ولاية أمير المؤمنين عليه السّلام يوم الغدير مثل إبليس»[6]
«مَثَل مؤمنين در قبول ولايت امير المؤمنين عليهالسّلام در روز غدير خم، مثل ملائكه در سجودشان مقابل حضرت آدم عليه السّلام است، و مثل كسانى كه در روز غدير از ولايت امير المؤمنين عليه السّلام سرباز زدند مثل شيطان است.»
افراد با پذیرش و عدم پذیرش ولایت امیرالمؤمنین علیهالسلام، یا ملکوتی شده و یا ابلیسی میگردند.
توصیه به ولایت علی بن ابیطالب (ع) بیش از توصیه به واجبات دیگر
امام صادق علیهالسلام از قول پیامبر صلیاللهعلیهوآله نقل میفرمایند:
«عُرِجَ بِالنَّبی صلی الله علیه و آله اِلَی السَّماءِ مائَةً وَ عِشرینَ مَرَّةً ما مِن مَرَّةٍ اِلّا وَ قَد اَوصی اللهُ النَّبیَّ صلی الله علیه و آله بِوَلایَةِ عَلِیٍّ وَ الأَئِمَّةِ مِن بَعدِهِ اَکثَرَ مِمّا اَوصاهُ بِالفَرائِّضِ»[7]
«پیامبر صد و بیست مرتبه به معراج برده شدند و در هر مرتبه خداوند بیش از آنچه به واجبات توصیه کند، به ولایت علی علیهالسلام و امامان پس از او توصیه فرموده است.»
چرا خدای سبحان در 120 معراج، توصیه به ولایت امیرالمؤمنین ع را برای پیامبر تکرار نموده است؟
شاید بتوان گفت برای آنکه تمام واجبات، زیر مجموعهی پذیرش ولایت است، و تنها در سایه سار ولایت، مورد قبول خدای سبحان واقع میشود.
در زیارت جامعه کبیره آمده:
«بموالاتکم تقبل الطاعه المفترضه»
در واقع تحت نظر ولیّ است که تمام واجبات با جزییاتش بطور صحیح صورت میپذیرد.
چه بسا انسان بدون ولایت معصومین علیهمالسلام، از روی سلیقهی خویش کاری را انجام داده و از آن رضایت داشته باشد. درحالیکه کار او از نقیصه بر خوردار بوده و مورد قبول حق نمیباشد.
تنها در سایهی ولایت است که انسان میتواند کمیّت و کیفیّت اوامر و نواهی خدای سبحان را آنگونه که هست بشناسد و انجام دهد.
قرآن میفرماید:
«و لقد صدّق ابلیس ظنّه فاتبعوه الّا فریقاً من المؤمنین»[8]
«به تحقیق آنچه که شیطان در حق آنها گمان کرده بود عملی کرد پس متابعت او را کردند مگر گروهی از مومنین»
یعنی ابلیس تیرش در مورد ولایت امیرالمومنین علیهاسلام به خطا نرفت. او گمانش آن بود که میتواند بنی آدم را از ولایت علی و اولاد علی علیهاسلام دور نماید که گمانش محقق شد و توانست بسیاری را از ولایت جدا نماید. مگر گروه اندکی از مؤمنین که تبعیت از ابلیس ننموده و بر ولایت علی بن ابیطالب علیهاسلام پایدار ماندند.
در ایام غدیر از خدای سبحان در خواست مینماییم که ما را در زمرهی مؤمنینی قرار دهد که نه تنها محبّت، بلکه ولایت علی بن ابیطالب علیهالسلام بر قلوب ایشان حاکم است.
زیرا ابلیس هم بهرهی اندکی از محبت امیرالمؤمنین علیهاسلام را داشته اما در پذیرش ولایت، منکر شده است. و چه بسیار افرادی که تابع او گشته، در عین محبت، پذیرش ولایت در آنها کمرنگ بوده و خود سرانه اقدام نموده و در نهایت جزء زیانکاران محسوب شدهاند.
«برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
[1] مصباح المتهجد.ص 737
[2] همان منبع
[3] بحار الانوار، ج 9، ص 286،
[4] سوره مبارکه اسراء، آیه36
[5] الوافی، ج 2، ص 98
[6] اسرار غدير، ص 27 (عوالم، ج 15/3، ص 224)
[7] یحارالانوار ج 18 ص 387به
[8] سبأ 2