شناخت حضرت اباالفضل العباس علیه‌السلام
برای شناخت حضرت اباالفضل العباس علیه‌السلام باید به ساحت مقدس معصومین علیهم السلام مراجعه کرد. اباالفضل علیه‌السلام را باید از لسان اباعبدالله علیه‌السلام و امام سجاد علیه‌السلام شناخت یا از لابلای کلام خود ایشان با حقیقت وجودی اباالفضل علیه‌السلام آشنا می‌شویم.
برای ورود به این حریم قاعده‌ای لازم است:
تا نباشی آشنا زین پرده رازی نشنوی
گوش نامحرم نباشد جای پیغام سروش
جایگاه و مقام حضرت اباالفضل العباس علیه‌السلام
«فَأَبْدَلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِمَا جَنَاحَيْنِ يَطِيرُ بِهِمَا مَعَ الْمَلَائِكَةِ فِي الْجَنَّةِ كَمَا جَعَلَ لِجَعْفَرِ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع وَ إِنَّ لِلْعَبَّاسِ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مَنْزِلَةً يَغْبِطُهُ بِهَا جَمِيعُ الشُّهَدَاءِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ»[1]
«…خداى مهربان در عوض دست‌هاى عباس عليه‌السلام دو بال به وى عطا كرد تا بوسيله آنها در بهشت با ملائكه پرواز نمايد. كما اينكه اين نعمت را نيز به جعفر‌بن‌ابى‌طالب عطا كرد. حضرت عباس عليه‌السّلام نزد خدا يك مقام و منزلتى دارد كه فرداى قيامت جميع شهيدان براى آن غبطه ميخورند.»
در توضیح روایت امام سجاد علیه‌السلام می‌توان گفت: حمزه سید الشهداء اسد رسول الله است (شیر رسول خداست) اما به جایگاه حضرت عباس علیه‌السلام در قیامت غبطه می‌خورد، همه شهداء به جایگاه ایشان غبطه می‌خورند. حتی جعفر طیار که نماز منسوب به او در هر زیارتی با زائر همراه است به جایگاه اباالفضل علیه‌السلام غبطه می‌خورد. جعفر طیار کسی است که حضور او در زندگی مومنین پررنگ و درخشان است، امّا جعفر طیار با چنین جایگاهی چشم به مقام اباالفضل علیه‌السلام دوخته است. جایگاه هیچ یک از شهداء با جایگاه اباالفضل علیه‌السلام قابل قیاس نیست، تمام شهداء در قیامت از صدر تاریخ تا پایان دنیا به مقام حضرت عباس علیه‌السلام غبطه می‌خورند.
ما برای شهدای جنگ بدر حساب خاص باز می‌کنیم، روایت می‌گوید: اگر کسی در زمان غیبت منتظر ثابت قدمی باشد، مانند کسانی است که در جنگ بدر در رکاب پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به شهادت رسیده است حتی شهدای جنگ بدر با چنان جایگاه و ارزشی که نزد خدای سبحان به مقام دارند، اباالفضل العباس علیه‌السلام غبطه می‌خورند، در ترازوی سنجش اعمال در قیامت همه شهدای جنگ بدر در یک کفه ترازو جای می‌گیرند و اباالفضل علیه‌السلام در کفه دیگر.
«بده ساقی می باقی»
بزرگی گفته است: حضرت اباعبدالله الحسین علیه‌السلام به اذن خداوند سبحان در عالم همه کاره است، اما وجود مقدس اباعبدالله علیه‌السلام همه کاره عالم را وجود مقدس اباالفضل العباس علیه‌السلام می‌داند، امور به دستان مبارک امام حسین علیه‌السلام امضاء می‌شود و مجری در حقیقت، حضرت اباالفضل العباس علیه‌السلام است. در حقیقت حضرت عباس علیه‌السلام دربان و وزیر اعظم امام حسین علیه‌السلام هستند.
همچنین این بزرگ می‌گوید: تصور نکنید حضرت اباالفضل علیه‌السلام فقط در کربلا ساقی هستند، بلکه هر جا سقایتی هست، مشکی در دستان اباالفضل علیه‌السلام است و اوست که به هر طالب معرفتی آب معرفت و محبت اهل بیت علیهم‌السلام را می‌چشاند.
او می‌گوید: زمانی من در عالم شهود جناب حافظ را دیدم که می‌گفت: این غزل را در وصف اباالفضل علیه‌السلام سروده ام:
شاه شمشاد قدان خسرو شیرین دهنان
که به مژگان شکند قلب همه صف شکنان
مست بگذشت و نظر بر من درویش انداخت
گفت ای چشم و چراغ همه شیرین سخنان
تا کی از سیم و زرت کیسه تهی خواهد بود
بنده من شو و برخور ز همه سیمتنان
کمتر از ذره نه‌ای پست مشو مهر بورز
تا به خلوتگه خورشید رسی چرخ زنان
با آنچه این بزرگوار از عالم شهود بیان می‌کند در می‌یابیم که هر گاه در این عالم سرحال و خوشحال و مسروریم از دستان ساقی کوثر در عالم معنا شراب معرفت نوشیده‌ایم.
چرا اباالفضل العباس (ع) آب ننوشیدند؟
حافظ می‌گوید وقتی حضرت عباس علیه‌السلام دستش را به آب برد، و نگاهی به آب كرد، عكس خود را در آب دید و گفت:
ما در پیاله عكس رخ یار دیده‌ایم
ای بی خبر ز لذت شرب مدام ما
حضرت اباالفضل علیه‌السلام تصویر خود را در آب می‌بیند که چقدر شبیه به اباعبدلله علیه‌السلام شده و حال قابلیت یافته قربانی حسین علیه‌السلام شود. به همین جهت بلافاصله آب را از مشت خالی می‌كند. او دیگر قابلیت لازم برای قربانی شدن امام زمان خود را پیدا كرده است اباالفضل علیه‌السلام پسر امیرالمؤمنین علیه‌السلام است، امامی که در لیله المبیت به جای پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله خوابید تا قربانی پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله شود و امروز پسر علی علیه‌السلام قربانی امام زمانش می‌شود.
«یا کاشف الکرب عن وجه الحسین»
در این شب عزیز از وجود مقدس حضرت اباالفضل العباس علیه‌السلام درخواست داریم :
یابن امیرالمومنین علیه‌السلام!
مستی دائم، می باقی و خوشی همیشگی می‌طلبیم تا دنیایمان را در خدمت اهل بیت علیهم‌السلام سپری کنیم و برزخ و قیامتشان جدای از آنان نباشد.
«يا کاشف الکرب عن وجه الحسين اکشف کربي بحق اخيک الحسين»
«ای برطرف کننده غم و اندوه از روی حسين، بحق برادرت حسين، اندوه و مشکل مرا برطرف کن.»
«برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
[1] زندگانى حضرت امام حسن مجتبى عليه‌السلام (ترجمه جلد 44 بحار الأنوار)؛ ص 319
