در دعای زمان غیبت میخوانیم:
«اللَّهُمَّ عَرِّفْنِی نَفْسَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِی نَفْسَكَ لَمْ أَعْرِفْ نَبِیكَ
اللَّهُمَّ عَرِّفْنِی رَسُولَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِی رَسُولَكَ لَمْ أَعْرِفْ حُجَّتَكَ
اللَّهُمَّ عَرِّفْنِی حُجَّتَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِی حُجَّتَكَ ضَلَلْتُ عَنْ دِینِی»
«خدایا! خودت را به من بشناسان كه اگر تو را نشناسم، نمیتوانم نسبت به پیامبرت شناخت پیدا كنم.
خدایا! پیامبرت را به من بشناسان كه اگر پیامبرت را نشناسم حجتات را نخواهم شناخت.
خدایا! حجت خودت را به من معرفی كن كه اگر حجتت را نشناسم در دینم گمراه میشوم.»
با تأمل در عبارات دعا به این باور میرسیم كه شناخت خداوند مقدمهای است برای شناخت رسول اكرم صلیاللهعلیهوآله، و شناخت پیامبر صلیاللهعلیهوآله بستر مناسب را برای شناخت مقام كلیه ولایت فراهم میسازد؛ اگر به این معرفت دست نیابیم، حتماً در شمار گمراهان عالم قرار میگیریم.
- در فرازهای دعا به خداوند عرض میكنیم: «عَرِّفْنِی»«تو به من بشناسان»
آموزش این سلسله معارف باید توسط خدای سبحان صورت گیرد، اگر بخواهیم از لابلای نوشتهها و از میان شنیدهها، حجّت حق را بشناسیم در نیمه راه میمانیم، باید خدای متعال هادی طریقمان باشد و از چهره حجت خود پردهبرداری كند، تا به صراط مستقیم راه یابیم و به معرفت لازم نسبت به «ولیّ الله» نائل شویم.
- در عبارات دعا میگوئیم: «عَرِّفْنِی» به من بشناسان، نه «عرفنّا» به ما بشناسان.
از خدای سبحان طلب نمیكنیم حجتاش را به جمع ما معرفی نماید، بلكه هر كس برای خود تمنای معرفت میكند، گویا عرصه شناخت ولی عصر عجلاللهتعالیفرجه میدانی است كه هر كس باید به میزان عشق و انگیزه شخصیاش در آن گام نهد؛ و وقتی انسان در این حریم خصوصی راه یافت تا معرفت الحجة را كسب نماید، نباید جایی برای غیر قائل شود، بلکه در وادی شناخت، باید مشغلههای دنیائی را رها كند و از فكر مال و مقام و … و هر چه غیر اوست فاصله بگیرد.
اگر معرفت نسبت به ولایت صورت نگیرد، بیتردید از مسیر حق منحرف شده و گم میشویم، تنها در صورتی میتوانیم در صراط مستقیم بمانیم كه به شناخت حجت الله دست یابیم.
- كسانی كه دورهای از زندگیشان در طریق هدایت پیش میرفتند و سپس از مسیر حق و حقیقت منحرف شدند، یا طالب معرفت حضرت حجت نبودند و آن را امری ضروری تلقی نمیكردند و یا برای شناخت «ولیّ الله» سراغ سرچشمه نرفته و از جویهای میان مسیر كه آلودگی فراوان دارد استفاده كردند؛ این گروه به جای اینكه از معارف قرآن و اهل بیت علیهمالسلام بهرهمند شوند، برای شناخت، سراغ كسانی رفتند كه سلایق فردی و نظرات شخصی را به شریعت اضافه كردند.
عاجزانه از خدای متعال استدعا میكنیم كه خود، هادی طریقمان باشد و یاریمان كند در تمام طول مسیرِ زندگی به حبل الله تمسك جوئیم تا در شمار ضالّین قرار نگیریم.
آشنایی با اسماء الله
حضرات معصومین علیهمالسلام به عنوان انسان كامل، جلوهی تامّه اسامی خداوند در عالم هستند، بنابراین راه اطمینان بخش برای شناخت وجود مقدس حضرت ولی عصر عجلاللهتعالیفرجه، آشنائی با اسماء الله است.
در دعای مبارك جوشن كبیر با هزار و یك اسم خدای سبحان آشنا میشویم، نامهایی كه در قالب وجود بشری امام زمان عجلاللهتعالیفرجه تجلی كرده است؛ بنا داریم تا به بررسی نمونههایی از این نامهای مبارك بپردازیم، تا از این رهگذر در وادی معرفت حضرت حجّت گام نهیم:
«یا مرتاح»
«راحتی بخش»
در جهان هستی جلوهی كامل «مرتاح» حضرت ولی عصر عجلاللهتعالیفرجه است؛ او روحی را در ما میدمد كه هر چه غیر حق است فراموش میكنیم و در فضای امن و راحت قرار میگیریم.
اگر در دورهای از زندگیمان احساس قبض میكنیم، دلگیریم و زمین با همه گستردگیاش برایمان تنگ میشود به دلیل كم بودن ارتباطمان با ولیّ خداست.
«يَا رَاعِيَ مَنِ اسْتَرْعَاهُ»
«ای آنكه هر كس از تو طلب كند چوپانش باشی، میپذیری و برایش چوپانی میكنی»
اگر امام زمان عجلاللهتعالیفرجه راعی ما باشد، در امنیّت به سر میبریم، حضرت ما را از خطرات حفظ میكند و اجازه نمیدهد مورد هجوم گرگهای اعتقادی و اخلاقی قرار بگیریم.
باید مراقب باشیم از گله جدا نشویم و چوپان ستیز نباشیم تا بیراهه نرویم و از طریق حقیقت و شریعت دور نیفتیم، البته ولی عصر عجلاللهتعالیفرجه نسبت به ما همچون چوپانی است كه برای بازگرداندن گوسفند فراری هم میكوشد، اگر با او قهر كنیم یا امر و نهیهایش را نپذیریم باز هم مورد مهرش قرار میگیریم، زیرا او مظهر نام «مكرم» خداوند است، و گریزپاها و دور افتادهها را هم میپذیرد و با روی باز تحویل میگیرد.
«يَا مَنْ يَعْلَمُ مُرَادَ الْمُرِيدِينَ»
«ای آنكه میدانی مریدان چه چیز را اراده كردهاند»
حضرت ولی عصر عجلاللهتعالیفرجه به اذن حق از كُنه خواستههای ما آگاه است؛ زمانی كه سراغ حضرت میرویم و با او ارتباط برقرار میكنیم، میداند طالب وصل و قربیم و برای تمّناهای معنوی و معرفتی به امام عجلاللهتعالیفرجه رو كردهایم، یا به دنبال برآورده شدن حاجات مادیمان هستیم، بنابراین باید حرمت حریم یار را رعایت كنیم و هنگام حضور در محافل و مجالسی كه به نام و یاد حضرت برگزار میشود، درخواستهای متعالی و پیش رفتن در سیری كمالی را طلب كنیم و توجه داشته باشیم كه مجلس منتسب به امام زمان عجلاللهتعالیفرجه، مجلس یارگیری حضرت است و از امام عجلاللهتعالیفرجه بخواهیم قابلیتها و شایستگیهای لازم را برایمان فراهم نماید تا توفیق یابیم جزء همراهان و حامیانش باشیم.
«یا مَنْ یمْلِكُ حَوَائِجَ السَّائِلِین»
«ای كسی كه نسبت به حاجات درخواست كنندگان مالكیت داری»
امام زمان عجلاللهتعالیفرجه مالك درخواستهای ماست، او به اذن خدای سبحان میتواند برای اجابت دعاهای ما وساطت كند و حوائج مادی و معنوی ما را برآورده نماید.
امام علیهالسلام مالك است و بر آنچه در مالكیت اوست حق تصرف دارد؛ حضرت بنابر آنچه كه مطابق مصلحت داعی است، میتواند خواسته او را به سرعت محقق كند یا آن را به تأخیر بیندازد.
«یا مَنْ هُوَ عَلى كُلِّ شَیءٍ شَهِید»
«ای آنكه بر هر چیز گواه است»
امام عصر عجلاللهتعالیفرجه به اذن حق هم شاهد حسنات ماست و هم سیئات ما؛ آن گاه كه عملكردی مثبت داریم و با نیّت و فعلی ارزشمند همراهیم، حضرت شكر خداوند را به جا آورده و حمد الهی را بر زمان جاری میكند و آن هنگام كه ناامیدی را به دل راه میدهیم، افكار گناهآلود در سر میپرورانیم و به معصیت خداوند مشغول میشویم، برایمان استغفار میكند.«السَّلَامُ عَلَیكَ حِینَ تَحْمَدُ وَ تَسْتَغْفِر»
جلسه؛ جلسه 5
«برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»