وارثان قرآن
از امام صادق علیه‌السلام در مورد آیه 31 سوره مبارکه فاطر سؤال شد[1]:
«ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْكِتابَ الَّذينَ اصْطَفَيْنا مِنْ عِبادِنا فَمِنْهُمْ ظالِمٌ لِنَفْسِهِ وَ مِنْهُمْ مُقْتَصِدٌ وَ مِنْهُمْ سابِقٌ بِالْخَيْراتِ بِإِذْنِ اللَّهِ ذلِكَ هُوَ الْفَضْلُ الْكَبيرُ»
امام صادق علیه‌السلام فرمودند وارثان قرآن به سه گروه تقسیم می‌شوند:
1- «ظالِمٌ لِنَفْسِهِ» یعنی کسی که حق امام را نمی‌شناسد.
2- «مُقْتَصِدٌ» کسی است که عارف به حق امام است،
3- «سابِقٌ بِالْخَيْراتِ» کسی که در همه خیرات سبقت می‌گیرد خود امام است.
شناخت امام زمان (عج)
ما به عنوان امری واجب، برای شناخت امام اقدام می‌کنیم، شناختی که عرصه آن بی‌نهایت است. امام خلیفۀ‌الله است، خداوند نامحدود است، بنابراین خلیفه او هم محدودیتی ندارد.
ضرورت شناخت امام عصر (عج) به نقل از عرفا و علما
- آقای سید هاشم حداد می‌گوید: کسی که صبح از خواب برخیزد و احساس نکند که صاحب ولایت در کنار او و مشرف به حال اوست، شیعه نیست.
از ابتدای روز باید توجه داشته باشیم که حضرت حجّت عجّل‌الله‌فرجه در کنار ما، و مطلع از همه امور ماست.
- مرحوم کربلایی احمد تهرانی می‌گوید: «ما همه در حُکم صفر هستیم و وجود مقدس امام زمان عجّل‌الله‌فرجه یک است. تا زمانی که حضرت در کنار ما قرار نگیرند صفر هیچ به حساب می‌آییم.»
اگر می‌خواهیم وجودی پیدا کنیم باید در کنار حضرت ولی‌عصر عجل الله فرجه قرار بگیریم.
- مرحوم آیت‌الله قاضی می‌فرمایند:«کور است چشمی که صبح از خواب بیدار شود و امام زمان را نبیند.» (البته منظور دیدن با چشم ظاهری نیست، باید حضور حضرت را در زندگی احساس کنیم.)
آرامش زندگی، عافیت، صبوری در مشکلات و توفیقات علمی و عبادی و همه مواهب و نعمات ما از دعای حضرت است. اگر به این امر بی‌توجه باشیم و عنایات امام را در گوشه گوشه زندگی‌مان درک نکنیم، کوردل هستیم.
- مرحوم آیت‌الله الهی علامه طباطبایی می‌فرمایند:«تصرف حضرت ولی‌عصر عجّل‌الله‌فرجه در بشریت مانند تصرف روح در بدن است.» اگر روح از بدن ما خارج شود نه سمعی داریم، نه بصری، نه حرکتی و نه ادراکی و بدون آن مرده محسوب می‌شویم. امام عصر عجّل‌الله‌فرجه در زندگی ما نقش روح را دارند و صحنه گردان حیات ما هستند و ما بدون ارتباط با امام هیچ کارآیی نداریم.
- آیت‌الله انصاری همدانی می‌فرمایند:«وقتی که حضور و غیبت امام زمان عجّل‌الله‌فرجه برای شما فرقی نکند، آن موقع می‌توانید خدمت حضرت برسید.»
اگر در حضور امام باشیم چقدر مراتب حرکات و سکنات‌مان، و حتی خطورات ذهنی و قلبی‌مان هستیم در غیبت حضرت نیز باید همان اندازه مراقبه داشته باشیم.
ایشان در جای دیگری فرمودند:«فقط با صدق می‌توانید خدمت حضرت حجت عجّل‌الله‌فرجه شرف‌یاب شوید». باید ظاهر و باطن‌مان یکی باشد. اگر می‌گوییم «اللهم عجّل لولیک الفرج» باید برای ظهور حضرت آماده باشیم. همانگونه که وقتی کسی مهمان دعوت می‌کند خانه‌ای تمیز و مرتب را برای حضور او مهیّا کرده است.
- آیت‌الله بهجت می‌فرمایند: «شما تصور می‌کنید حضرت که بیایند حرام ها را برایتان حلال می‌کنند؟ یا واجبات از شما ساقط می‌شود؟ حضرت دین جدیدی نمی‌آورند.» به میزانی که در زمان غیبت به احکام الهی التزام عملی داشته باشیم، در زمان ظهور هم در اجرای احکام دین مقیّد هستیم.
پر کشیدن دل به سوی امام زمان (عج)
امام حسن عسکری علیه‌السلام به امام زمان عجّل‌الله‌فرجه فرمودند:
«وَ اعْلَمْ أَنَّ قُلُوبَ أَهْلِ الطَّاعَةِ وَ الْإِخْلَاصِ نَزَعَ إِلَيْكَ مِثْلَ الطَّيْرِ إِلَى أَوْكَارِهَا»[2]
«بدان دل اهل طاعت و اخلاص مثل پرواز پرنده به سوی لانه‌اش به سوی تو کنده می‌شوند.»
اگر با نام و یاد حضرت، از تعلقات جدا شده، دلتان به سوی او پر کشد، به شما بشارت داده شده که خداوند توفیق اخلاص و اطاعت را ارزانی‌تان کرده است.
علت و دلیل امنیت اهل زمین
امام عصر عجّل‌الله‌فرجه در یکی از توقیعات خود مرقوم فرمودند:
«إِنِّي لَأَمَانُ أَهْلِ الْأَرْضِ …وَ أَكْثِرُواالدُّعَاءَ بِتَعْجِيلِ الْفَرَجِ»[3]
«من برای اهل زمین موجب امنیت هستم… برای تعجیل در فرج بسیار دعا کنید تا در امورتان گشایش حاصل شود.»
علت آسیب ها و مشکلات در زندگی
با توجه به فرمایش حضرت، اگر در زندگی متحمل آسیب‌ها و لطمه‌های فراوان هستیم به این علّت است که ولی‌عصر عجّل‌الله‌فرجه را در زندگی‌مان راه نداده‌ایم، با امام‌مان همراه نمی‌شویم که از امنیت برخوردار شویم.
فقط طیب و طاهر پذیرفته می‌شود
امام عصر عجل الله فرجه در یکی از توقیعات خود نوشتند:
«…فَلَا قَبُولَ عِنْدَنَا إِلَّا لِمَا طَابَ وَ طَهُرَ … فَقَدْ أَقَلْنَا مَنِ اسْتَقَالَ وَ لَا حَاجَةَ لَنَا فِي صِلَةِ الشَّاكِّينَ»[4]
«نزد ما قبول نمی‌شود مگر چیزی که طیّب و طاهر باشد… ما از خطای کسی که از خطا گذر کرده است می‌گذریم. ما هچ احتیاجی نداریم شک کنندگان به ما هدیه بدهند.»
راهکار قبولی عمل نزد امام زمان (عج)
اگر می‌خواهیم توفیقات، مستحبات و عباداتی که به محضر امام زمان عجّل‌الله‌فرجه هدیه می‌کنیم مورد قبول حضرت باشد، باید چند نکته را در نظر بگیریم:
- صله ما باید «طیّب» باشد، یعنی خالی از هر ادّعا و منیّت.
- هدیه ما به امام زمان باید «طاهر» بوده و از راه مشروع به دست آمده بانمی شود از حق و حقوق دیگران کم بگذاریم و برای امام زمان عجل الله فرجه هزینه کنیم.
- ولی‌عصر عجل الله فرجه فرمودند ما به صله و هدیه اهل شک نیاز نداریم. باید یقین داشته باشیم بزرگ‌تر زندگی ماست، شاهد اعمال ما بوده و مراقب ماست، واسطه فیض زندگی ما بوده و با الطاف و عنایات او از فیوضات و نعمات برخوردار می‌شویم.
شک مانع قبول
اگر در این مورد شک داشته باشیم، هدایای ما مورد قبول حضرت واقع نمی‌شود.
خوشبخت حقیقی، بدبخت واقعی
در زیارت آل یاسین به حضرت حجّت عجل الله فرجه می‌گوییم:
«يَا مَوْلَايَ شَقِيَ مَنْ خَالَفَكُمْ وَ سَعِدَ مَنْ أَطَاعَكُم»
« بدبخت کسانی هستند که به شما پشت کردند و خوشبخت کسانی هستند که از شما اطاعت کردند.»
مولای ما! همه ما خواهان خوشبختی و سعادت هستیم.
تمنّا داریم صفحه دل‌های ما را به امضای خود مزیّن کرده و به قلب‌هایمان مهر خوشبختی بزنید.
صلاح کار دوستان امام در دستان امام (عج)
در کتاب «کمال الدین» نقل است که شخصی می‌گوید در عصر غیبت، روزی در سامرا خدمت حضرت ولی‌عصر عجل الله فرجه مشرف شدم. سپس از طرف امام کوزه ای به دستم رسید که مقدار زیادی سکه و دو دست لباس در آن بود. مقدار چیزهای فرستاده شده برایم خوشایند نبود و آنها را برگرداندم. سپس از آن پشیمان شده و به عنوان عذرخواهی برای امام نامه‌ای نوشتم و به جهت اینکه هدیه‌شان به چشمم نیامده بود، طلب بخشش کردم.
با خود تصمیم گرفتم که اگر بار دیگر امام بریم چیزی فرستادند به پدرم بدهم. از ناحیه حضرت نامه‌ای برایم نوشته شد که در آن فرموده بودند:«این بار هم اشتباه کردی که می‌خواهیم عطایای ما را به پدرت بدهی. ما دوستان خود را می‌شناسیم و می‌دانیم به هرکس چه بدهیم.
با برگرداندن لطف ما خطا کردی. اما به جهت استغفاری که کردی خدا تو را می‌بخشد. اگر چیزی که به تو می‌دهیم، برای خودت نخواهی از تو منع می‌کنیم. ولی دو دست لباس را در اختیارت می‌گذاریم زیرا قرار است در آنها محرم شوی.» [5]
به محضر مولایمان عرض می‌کنیم:
آقا جان!
چه بسیار در زندگی مشمول الطاف شما شده‌ایم، ولی به چشم‌مان نیامد. و انتظارش بیش از آن را داشته‌ایم. و اکنون به جهت همه اسائه ادب‌هایمان حلالیت می‌طلبیم. و به خاطر همه قدرناشناسی‌هایی که موجب شده امام‌مان را دل‌آزرده کنیم معذرت می‌خواهیم.
آموختیم که ادب اقتضا می‌کند هرکس از لطف و کرامت شما برخوردار شد، خود را محروم نکرده و از آن بهره‌مند شود.
آقا جان!
تنهاخوری برایمان سخت است. مایلیم هم خودمان و هم اطرافیان‌مان به عنوان تبرّک و تیمّن از مواهب شما برخوردار شویم.
به صوفیان صفا جز می‌وفا ندهید
اگر دهید به ایشان جدا جدا ندهید
تاریخ جلسه: 98/2/4 ـ جلسه 15
«برگرفته از کلام استاد زهره بروجردی»
[1] بصائر الدرجات، ج1، ص44
[2] کمال الدین، ج2، ص448
[3] الغیبه الطوسی، ص292
[4] غیبت طوسی، ص291
[5] کافی، ج1، ص521
