غدیر، روز شادمانی شیعه
پیامبر اکرم صلّیاللهعلیهوآله فرمودند:
«اللّهم وال من والاه و عاد من عاداه»[1]
علت خوشحالی شیعه در غدیر این است که مشمول دعای پیامبر صلّیاللهعلیهوآله واقع شده است.
پیامبر صلّیاللهعلیهوآله از خدا درخواست کردهاند که خدایا هر کس علی را قبول دارد تو ولایتش را به عهده بگیر. پس چرا شیعه امیرالمؤمنین علیهالسلام شادمان نباشد وقتی خدا با استجابت دعای پیامبر صلّیاللهعلیهوآله، ولایتش را به عهده گرفته و از ظلمات جهل و معاصی و غفلت بسوی نور معرفت و ایمان و اطاعت میبرد«اللّهُ وَلِيُّ الَّذِينَ آمَنُواْ يُخْرِجُهُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّوُرِ »[2]
حبّ علی علیهالسلام کوه را متلاشی میکند
امیرالمؤمنین علیهالسلام میفرمایند:
«لو اَحَبَّنی جَبَلٌ لَتَهافت»[3]
«اگر کسی من را دوست داشته باشد مانند کوه هم باشد حتماً متلاشی می شود.»
1_ تهافت: گردیدن پروانه به دور شمع
اگر کسی محبّ ولایت شد پیوسته پروانهوار به دور شمع ولایت طواف میکند. پروانه از شمع تقاضایی ندارد، حاضر است بال و پرش در طواف شمع بسوزد ولی از شمع جدا نشود.
2_ تهافت: گروهی که به دور آب، جمع می گردند
امیرالمؤمنین علیهالسلام آبی است که همگان، حیاتشان را مدیون ایشانند. یعنی حضرت میفرمایند اگر کسی من را دوست دارد به بهانههای مختلف کنار من قرار میگیرد تا تغذیه معرفتیاش بوسیله من تأمین شود.
3_ تهافت: افتاد و جان داد
کسی که محبّ علی علیهالسلام شد جان و نفسش را فدای علی میکند، منیّت و وجودی برای خود در نظر نمی گیرد، او خواهان آن است که همیشه تراب نعل ابوتراب باشد.(خاک کف نعلین علی )
4_ تهافت: حرکت پی در پی
محبّ علی علیهالسلام توقف ندارد، او می خواهد دائماً در حرکتها، تبعیّت خود را از مولایش علی به نمایش گذارد.
رزق شهدا نزد علی علیهالسلام است
«وَلاَ تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ قُتِلُواْ فِي سَبِيلِ اللّهِ أَمْوَاتًا بَلْ أَحْيَاء عِندَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ»[4]
مرحوم نخودکی (ره): منظور از «ربّ» در این آیه، وجود مقدس امیرالمؤمنین علیهالسلام است. همه شهدا رزقشان را درکنار امیرالمؤمنین علیهالسلام بدست میآورند.[5]
رزقی که خدا نصیب شهید میکند این است که او را سفره نشین ولایت میکند.
آیا محبت علی علیهالسلام فقر میآورد؟
امیرالمؤمنین علیهالسلام میفرمایند:
«مَنْ أَحَبَّنَا أَهْلَ الْبَيْتِ فَلْيُعِدَّ لِلْفَقْرِ جِلْبَابا»[6]
«اگر کسی ما اهل بیت را دوست دارد باید برای فقر پوششی آماده کند»
با نگرش ظاهری، بنظر می آید که محبت اهل بیت، فقر می آورد. درحالیکه چه بسیار محبّینی هستند که از نظر ظاهری ثروتمندند، پس به ظاهر روایت نمی توان بسنده کرد.
به همین جهت مرحوم مجلسی ره چند تفسیر برای فرموده حضرت ذکر می فرمایند:
- محبّ اهل بیت باید دائماً نسبت به قیامتش احساس فقر و کمبود کند و دست خویش را برای ذخیرهی آخرت خالی ببیند و همهی توان خویش را مصروف ذخیره آخرتش کن.
بنابر این محبّ اهل بیت هرگز به پشتوانه ی محبتِ بدون عمل، اعتماد نمی کند.
2.محبّ اهل بیت باید برای فقر خود لباسی از قناعت به تن کند که فقر او زیر این لباس پنهان گردد و کسی از آن مطلع نشود.
3.عرب هنگامی که بینی شتر را سوراخ می کند، ریسمانی از بینی او رد میکند و ریسمان به دست ساربان قرار میگیرد. شتر بدلیل اینکه بینیاش پاره نشود سعی میکند فاصلهاش را با ساربان تنظیم کند که نه عقب بماند و نه جلو بزند. در زبان عرب به چنین وضعیتی برای شتر میگویند: فَقَرَ
بنابراین محبّ اهل بیت، دائم باید فاصله اش با ولایت تنظیم باشد نه حرکتی جلوتر از ولیّ و نه عقبتر از ایشان داشته باشد. زمام امور خویش را به ولیّ میسپارد و در عرصه طاعت، صبور و خستگی ناپذیر است. ولیّ هم بگونه ای او را سیر میدهد که زحمت و رنجی احساس نکند.
نماد زندگی محبّ، تبعیت از ولی ّ، در اوج تسلیم، بدون زحمت و با آداب لازم است.
گمان ابلیس در غدیر
«وَ لَقَدْ صَدَّقَ عَلَيْهِمْ إِبْلِيسُ ظَنَّهُ» [7]
مرحوم مجلس (ره) در ذیل این آیه میفرماید:
در روز مباهله هنگامی که پیامبر صلّیاللهعلیهوآله علی علیهالسلام را به عنوان نفس خویش به نصاری معرفی کرد، آنها از عداوت خویش دست برداشتند و حقانیّت اهل بیت پیامبر صلّیاللهعلیهوآله را پذیرفتند.
اما در روز غدیر هنگامیکه پیامبر، ولایت علی علیهالسلام را بر مسلمانان عرضه کرد، اکثر آنان عداوت علی علیه السلام را در دل جای دادند.
در این هنگام، ابلیس بصورت پیرمردی در مقابل پیامبر صلّیاللهعلیهوآله ظاهر شد و گفت:«مَا أَقَلَّ مَنْ يُبَايِعُكَ عَلَى مَا تَقُولُ فِي ابْنِ عَمِّكَ عَلِي»[8]؛«چقدر کم هستند کسانی که با تو بیعت می کنند در مورد آن چیزی که در مورد علی می گویی!!!!»
در واقع ابلیس تصورش نسبت به بیعت کنندگان این بود که بیعتشان دورغین است.
آیه نازل شد که تصور ابلیس به تصدیق مبدّل گشت و بیعت کنندگان با علی علیهالسلام حقیقتاً تعدادی اندک بودند.
با ولایت علی علیه السلام،امنیت حاکم میشود
«یا ایهّا الذین امنوا ادْخُلُوا فِي السِّلْمِ كَافَّةً» [9]
امام باقر علیهالسلام در ذیل آیه مذکور میفرمایند: مؤمنان!همگی در ولایت علی علیهالسلام داخل شوید.[10]
اگر با همهی وجود خویش، ولایت امیرالمؤمنین علیهالسلام را بپذیریم در درون ما صلح حاکم می شود. دیگر بین قوای غضبیه، شهویه، وهمیه و عاقله نزاعی باقی نمی ماند.
علی (ع)، نماد تامّ انسانیت
«الرَّحْمَنُ * عَلَّمَ الْقُرْآنَ *خَلَقَ الْإِنسَانَ »[11]
امام رضا علیهالسلام در ذیل آیه مذکور می فرمایند:
منظور از انسان، در این آیه نماد تام انسانیّت، امیرالمؤمنین علیهالسلام است.[12]
خدای سبحان آنچه که مورد نیاز انسانیّت بود به علی علیهالسلام تعلیم داد.
برای آموزش انسانیّت و ابقاء آن باید به امیرالمؤمنین علیهالسلام رجوع کرد.
ارزش افراد با ولایت علی علیهالسلام است
امیرالمؤمنین علیهالسلام میفرمایند:
«قَالَ لِي رَسُولُ اللَّهِ ص يَا عَلِيُّ- أَ تَدْرِي مَا مَعْنَى لَيْلَةِ الْقَدْرِ فَقُلْتُ لَا يَا رَسُولَ اللَّهِ ص- فَقَالَ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى- قَدَّرَ فِيهَا مَا هُوَ كَائِنٌ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ- فَكَانَ فِيمَا قَدَّرَ عَزَّ وَ جَلَ وَلَايَتُكَ- وَ وَلَايَةُ الْأَئِمَّةِ مِنْ وُلْدِكَ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ»[13]
روزی پیامبرص از من پرسیدند: آیا میدانی لیلة القدر چیست؟گفتم: نه یا رسول الله. حضرتفرمودند: شب قدر شبی است که تمام مقدّرات تا قیامت تقدیر می شود. یکی از آن چیزهایی که تقدیر می شود ولایت تو و فرزندان توست.
در شب قدر، حیات و سلامتی و رزق و…..مقدّر میشود ولی هیچ کدام انسان را قیمتی نمیکند. به اندازه ی پیوست به علی علیهالسلام و پذیرفتن ولایت اوست که قدر و ارزش افراد رقم می خورد.
استغفار ملائک برای محبّین امیرالمؤمنین علیهالسلام
در روایتی از پیامبر صلّیاللهعلیهوآله آمده است:
«خَلَقَ اللَّهُ مِنْ نُورِ وَجْهِ عَلِيِ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع سَبْعِينَ أَلْفَ مَلَكٍ يَسْتَغْفِرُونَ لَهُ وَ لِمُحِبِّيهِ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ»[14]
«خدای سبحان از نور صورت امیرالمؤمنین ع، هفتاد هزار مَلَک خلق کرده که تا روز قیامت برای حضرت و محبّین ایشان استغفار کنند.»
به همین جهت، محبّ امیرالمؤمنین علیهالسلام اگر خلافی مرتکب شود بلافاصله پشیمان شده و خواستار جدا شدن از خلاف است.
جمیع خیرات در پذیرش ولایت علی علیهالسلام
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله میفرمایند:
« مَنْ سَرَّهُ أَنْ يَجْمَعَ اللَّهُ لَهُ الْخَيْرَ كُلَّهُ فَلْيُوَالِ عَلِيّاً بَعْدِي»[15]
«اگر کسی خوشحال می شود که خدا همهی خیرات را برای او جمع کند، بعد از من، علی ع را ولیّ وسرپرست خویش بگیرد.»
ولایت علی علیهالسلام، شاه کلید است
همهی خیرات دنیوی، اخروی، مادی، معنوی، اخلاقی، اعتقادی، عاطفی …با ولایت علی علیهالسلام حاصل می شود.
اگر میخواهی در اخلاق، عقیده، نیّت، عمل،….از نظر کمّی و کیفی، بهترین ها را دریافت کنی ولایت علی علیهالسلام را در زندگی بپذیر. با ولایت او خودبخود شرور از تو دفع شده و همه ی خیرات بسوی تو جذب می شوند.
اگر در گوشه گوشه ی زندگی، نظر ولیّ را مقدم بداری و هر امری را با اجازه او انجام دهی، خدای سبحان، بهترین های دنیا و آخرت را برای تو فراهم می سازد.
شیطان از شنیدن نام علی علیهالسلام هم عذاب میکشد
امام باقر علیهالسلام در روایتی میفرمایند:
«إِنَّ الشَّيْطَانَ إِذَا سَمِعَ مُنَادِياً يُنَادِي يَا مُحَمَّدُ يَا عَلِيُّ ذَابَ كَمَا يَذُوبُ الرَّصَاص»[16]
هنگامی که شیطان می شنود کسی پیامبرص و علی ع را صدا می زند، تردید نکنید که مانند ذوب شدن سرب در سلاح، ذوب می شود.
حال اگر صدا زننده، محبّت، ارادت، تبعیت از پیامبر و علی علیهمالسلام داشته باشد خدا میداند که چگونه شیطان درون و بیرون از او دور میشود!!!
دین با علی علیهالسلام کامل میشود
«يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَه»[17]
پیامبر صلّیاللهعلیهوآله کسی است که 120 معراج داشته که آخرین آنها 8 شب قبل از غدیر بوده است، پیامبر کسی است که خدای سبحان در قران به جان او قسم خورده است، پیامبر کسی است که رحمة للعالمین است، سیّد و خاتم انبیاست، 23 سال رسالت داشته است، اما خدای سبحان می فرماید: ای پیامبر! اگرمأموریت نصب ولایت و خلافت علی را انجام ندهی گویا 23 سال رسالت خود را هبط کردهای.
داستان، فقط 23 سال رسالت نیست. 124 هزار نبیّ و 313 رسول آمدند تا دین خدا را به مردم معرفی کنند. پیامبر ص هم آمد تا دین کامل را به مردم معرفی کند، اما تا زمانی که ولایت علی را به مردم معرفی نکرده است هنوز دین خدا کامل نشده است «الیوم اکملت لکم دینکم»
غربت علی علیهالسلام در غدیر
به گفته منابع اهل تسنن، 12هزار و به گفته منابع شیعه، 24 هزار شاهد در غدیر وجود داشته است.
برای اثبات هر حکمی در پیشگاه قاضی، 2 شاهد کافی است.
غربت علی (ع) به قدری است که با 12 ویا 24 هزار شاهد، اثبات حقّ وی نشد.
رفع گناه گوش با شنیدن فضائل علی علیهالسلام
رسول خدا صلّی الله علیه و آله فرمودند:
«إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى جَعَلَ لِأَخِي عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع فَضَائِلَ لَا يُحْصِي عَدَدَهَا غَيْرُهُ مَنِ اسْتَمَعَ إِلَى فَضِيلَةٍ مِنْ فَضَائِلِهِ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ الذُّنُوبَ الَّتِي اكْتَسَبَهَا بِالاسْتِمَاع»[18]
خدای سبحان برای امیرالمؤمنین فضائلی غیر قابل شمارش قرار داده است.اگر کسی یک فضیلت از فضائل علی ع را بشنود، خدای سبحان گناهانی که به وسیله گوش خود کسب کرده را مورد مغفرت قرار می دهد.
گوشی که حرام شنیده(غیبت، استهزاء، شهادت ناحق،…..) با شنیدن یک فضیلت از فضائل علی علیهالسلام مورد مغفرت قرار می گیرد.
«برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
[1] خطبه ی پیامبرص در غدیر
[2] سوره مبارکه بقره، آیه 257
[3] نهج البلاغه حکمت 108
[4] سوره مبارکه آل عمران، آیه169
[5] کتاب نشان از بی نشان ها ، ج 2، ص153
[6] بحارالأنوار،ج27،ص143
[7] سورة سبأ، آیه20
[8] بحارالأنوار، ج37،ص 135
[9] سوره مبارکه بقره، آیه 208
[10] بحارالأنوار، ج35،ص 343
[11] سوره مبارکه الرحمن، آیه 3-1
[12]تاویل الایات، ج2، ص630
[13] معانى الاخبار، ص 315.
[14] بحارالانوار ، ج23، ص 230
[15] بحارالانوار، ج27، ص55
[16] مرآة العقول، ج21، ص35
[17] سوره مبارکه مائده، آیه67
[18] بحارالانوار، ج38، ص196