به لطف حضرت حق، بار دیگر با مباحث کلاس «امام زمان شناسی» همراه می‌شویم تا کدورت جهل نسبت به امام عصر عجل‌الله‌تعالی‌فرجه را از صفحه دلمان بزدائیم و وجودمان را غبار روبی کنیم تا بتوانیم با قطب عالم امکان مرتبط شویم.
در محضر دعایی از لسان مبارک امام رضا علیه‌السلام قرار می‌گیریم تا در میان عبارات آن، به معرفت بیشتری نسبت به امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه نائل شویم.
«الْعَائِذِ بِک»
«پناهنده به تو»
امام رضا علیه‌السلام وجود مقدّس امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه را به عنوان «پناهنده به خدا» معرفی می‌کنند.
- خطرات متعددی امام علیه‌السلام را تهدید می‌کند و ممکن است از طُرُق مختلف به ایشان آسیب برسد، امّا به جهت پناهندگی حضرت به خدای سبحان، هیچ کدام از این خطرات مؤثر واقع نمی‌شود.
ما هم برای مصون ماندن از شّر خطرات و گناهان، جز پناه بردن به کهف ولایت راهی نداریم، اگر می‌خواهیم از شرور عالم در امان باشیم باید به امامی پناهنده شویم که دائماً در پناه خداست.
شریک اعمال حضرت شدن
- در زیارات مربوط به حضرت مهدی عجل‌الله‌تعالی‌فرجه یکی از عنوانهایی که با آن به محضر امام سلام می‌دهیم «شریک الاعمال» است؛ در اعمال حضرت شریک شدن، فرع بر پناهندگی به ایشان است.
تصور کنید در سفری زیارتی با بزرگی همراه شده‌اید؛ با او به حرم می‌روید، اعمال و آداب خاص را انجام می‌دهید، زیارت نامه می‌خوانید … تمام هّم‌تان این است که در کنار او و هم زبان با او تمامی اعمالتان را به جا آورید، گویا می‌خواهید شریک اعمال او باشید؛ ما هم در قالب پناهنده شدن به حضرت ولی عصر عجل‌الله‌تعالی‌فرجه به دنبال همراهی با حضرت حجّت هستیم.
برآنیم تا هماره در پناه ولی عصر عجل‌الله‌تعالی‌فرجه باشیم و خود را در غار ولایتش جای دهیم تا آداب بندگی را از او فرا گیریم، می‌خواهیم در معّیت‌اش باشیم تا به یُمن همراهی با او، شریک اعمالش شویم و بتوانیم عبادات ناقابل، ناقص و غیرخالص خود را به واسطه‌ی «ولی الله» به محضر خداوند عرضه کنیم.
مشابهت با حضرت
- یکی از آثار پناهندگی و همراهی با امام عجل‌الله‌تعالی‌فرجه مشابهت با حضرت است، بر این باوریم که اگر مدتی طولانی در کنار کسی باشیم، بینمان تناسب و تشابه ایجاد می‌شود و آرام آرام مثل او می‌شویم.
در عبارت قبلی دعا، امام علیه‌السلام را به عنوان «جحجاح» شناختیم یعنی «کسی که در انجام کارها سرعت دارد و هیچ امری را به تأخیر نمی‌اندازد».
در پرتو همراهی با حضرت همانند او می‌شویم، اموری که به ما محّول شده با تساهل و تسامح انجام نمی‌دهیم، و دیگر اهل تسویف نیستیم که تحقق تصمیماتمان را به آینده موکول کنیم.
اگر بخواهیم به امام زمانمان شباهت پیدا کنیم، همان گونه که حضرت برای اصلاح ما نهایت تلاش را می‌کند، ما هم باید مجّدانه بکوشیم تا اطرافیانمان از عیب‌هایشان جدا شوند و به صلاح برسند.
« العابدُ عندک»
«پرستش کننده در نزد تو»
عابد اسم فاعل است و بر حال و آینده دلالت می‌کند.
عابد بودن امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه دو وجه دارد:
- حضرت ولی عصر عجل‌الله‌تعالی‌فرجه همیشه عبد و بنده است، عبدی که تمامی وظائفش را زیر نظر مولا انجام می‌دهد و در هیچ زمینه‌ای نظر شخصی‌اش را اعمال نمی‌کند.
پس اگر برای درخواست و طلبی حضرت ولی عصر عجل‌الله‌تعالی‌فرجه را واسطه قرار دادیم و دعایمان مستجاب نشد، مطمئن باشیم از باب بی‌توجّهی امام نسبت به ما نیست، هیچ امری از امام صادر نمی‌شود، مگر آنچه خدای متعال بپسندد.
اگر از سوی حضرت درخواستی بی‌پاسخ ماند یا اجابتی به تأخیر افتاد، یقین داشته باشیم امام عجل‌الله‌تعالی‌فرجه آنچه که طبق نظر خدای سبحان است در مورد ما جاری کرده‌اند.
- امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه همیشه در حال عبادت است، آن هم عبادتی در حضور خداوند «عندک» امام علیه‌السلام وجه اللهی است که دائماً خود را در محضر حق می‌بیند و لحظه‌ای غفلت از بندگی بر او عارض نمی‌شود.
به محضر «العابد عندک» عرض می‌کنیم:
آقای ما!
عمری است «إِیاک نَعْبُدُ وَ إِیاک نَسْتَعین» را بر زبان جاری می‌کنیم، امّا هنوز حضور حق را ادراک نکرده‌ایم و طعم عبودیّت در محضر او را نچشیده‌ایم.
در عبادت‌هایمان حضور قلب نداریم و متوجّه نیستیم در پیشگاه معبودی عظیم قیام به عبادت کرده‌ایم.
ما را به عنوان پناهنده در کنار خود جای دهید تا راه و رسم عبادت و عبودیت را از شما بیاموزیم.
مولایی که هماره در حضوری!
برای ما که دائماً در غیبتیم دعا کنید، یقیناً با دعای شما عبادت‌ها و نماز‌های ما، حجله وصلمان می‌شود و فتوحات معنوی خاصی نصیبمان می‌گردد.
«أَعِذْهُ مِنْ شَرِّ مَا خَلَقْتَ وَ ذَرَأْتَ وَ بَرَأْتَ وَ أَنْشَأْتَ وَ صَوَّرْت»
«خدایا! امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه را در پناه خود قرار ده از شّر همه آنچه خلق کردی، آنچه پدید آوردی، آنچه ایجاد کردی و از شّر تمام موجوداتی که برایشان صورت آفریدی»
امام مظهر نام عزیز خداوند
این امکان وجود دارد که از ناحیه مخلوقات ارضی و سمائی به وجود مقدس حضرت ولی عصر عجل‌الله‌تعالی‌فرجه آسیب وارد شود. (مخلوقات زمینی دارای صورت و هم ماده‌ان و مخلوقات آسمانی که صورت بی‌ماده‌اند.)
امام زمان (ع) مظهر اسم عزیز خداوند است (عزیز: نفوذ ناپذیر). بنابراین هیچ‌کس نمی‌تواند به «عصمت» و «ولایت» حضرت خدشه‌ای وارد کند. امام عجل‌الله‌تعالی‌فرجه در هر شرایطی عصمت‌اش حفظ می‌شود، و ولایت‌اش هم در هر زمانی از آسیب مصون است، حتی اگر همه عالم نافرمانی‌اش را کنند، او همچنان فرمانرواست.
علت تاخیر در ظهور حضرت
- شری‌ّ که از سوی مخلوقات متوجّه امام عصر عجل‌الله‌تعالی‌فرجه می‌شود، لطمه به ظهور حضرت است. هر کدام از ما می‌توانیم به نوعی موجب تأخیر در ظهور امام عجل‌الله‌تعالی‌فرجه شویم؛ با معصیت و یا با اخلال در انجام طاعت.
«شر» در مقابل «خیر» است. شّر یک امر عدمی و خیر امری وجودی است. عدم، یعنی نبود وجود، (معصیت نبود طاعت است، ظلمت یعنی نبود نور، و نقص یعنی نبود کمال.)
قسمت‌های عدمی موجودات، به امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه که جلوه کامل وجود است آسیب می‌زند. گویی این امور عدمی همچون غباری در برابر تابش نور وجودی حضرت است.
«أَعِذْهُ مِنْ شَرِّ مَا خَلَقْتَ…»: از خدای متعال درخواست می‌کنیم که نگذارد نقص‌ها، جهالت‌ها و معصیت‌های ما مانع تابش ولی عصر عجل‌الله‌تعالی‌فرجه شود، اگر همه عالم هم پر از غبار کدورت‌ها شود، او همچنان بتابد و جلوه‌گری تام داشته باشد.
- شاید سؤال شود شّر موجودات آسمانی، مثل ملائک، چگونه است؟ ملائک که صاحب اختیار نیستند، چطور می‌توانند مرتکب معصیت و نافرمانی شوند؟
در پاسخ می‌گوئیم ملائک قدرت رد امر الهی را ندارند، ولی می‌توانند در اجرای امر تأخیر داشته باشند و اگر چنین کنند عاصی محسوب می‌شوند.
نمونه بارز این مطلب «فطرس» است. ملکی که از درگاه الهی رانده شد و 700 سال بین زمین و آسمان معذّب بود. آنچه که موجب تبعید او شد این بود که در اجرای فرمان الهی تأخیر داشت.
هر یک از ما با معصیت‌ها و قصور و تقصیرهایمان در عرصه بندگی، در امر فرج ایجاد مانع می‌کنیم و موجب تأخیر در ظهور و جلوه‌گری امام عصر عجل‌الله‌تعالی‌فرجه می‌شویم.
علی‌بن مهزیار می‌گوید:
«مَا هُوَ مَحْجُوبٌ عَنْكُمْ وَ لَكِنْ حَجَبَهُ سُوءُ أَعْمَالِكُمْ»[1]
«امام زمان (عج) از شما محجوب نیست، آنچه که بین او و شما مانع شده عملکرد بد شماست.»
- واقعیت دردناک زندگی این است که معصیت هر یک از ما تنها به خودمان لطمه نمی‌زند، بلکه موجب محجوب ماندن دیگران هم می‌شود. مانند کسی که آتش روشن می‌کند و همه کسانی که در اطرافش هستند از دود آن اذیت می‌شوند زیرا این طور نیست که دودش تنها در چشم برافروزنده آتش برود. معاصی هر فرد مانع وصال دیگران هم می‌شود و برای اطرافیان او هم ایجاد کدورت می‌کند.
از خداوند منّان درخواست می‌کنیم تا وجود مقدس ولی عصر عجل‌الله‌تعالی‌فرجه را در پناه خود قرار دهد تا آتش‌هائی که با گناهانمان برافروخته‌ایم به جلوه‌گری او در عالم لطمه نزند، و غبارهائی که در راه سلوک خلق ایجاد کرده‌ایم زمان ظهور را با تأخیر نیاندازد.
جلسه: جلسه 4
«برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
[1] بحار الانوار، ج53، ص 321
وَ فِي خَبَرِ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ مَهْزِيَارَ اَلْأَهْوَازِيِّ اَلْمَرْوِيِّ فِي إِكْمَالِ اَلدِّينِ وَ غَيْبَةِ اَلشَّيْخِ وَ مُسْنَدِ فَاطِمَةَ عَلَيْهَا السَّلاَمُ لِأَبِي جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ جَرِيرٍ اَلطَّبَرِيِّ وَ فِي لَفْظِ اَلْأَخِيرِ: أَنَّهُ قَالَ لَهُ اَلْفَتَى اَلَّذِي لَقِيَهُ عِنْدَ بَابِ اَلْكَعْبَةِ وَ أَوْصَلَهُ إِلَى اَلْإِمَامِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ مَا اَلَّذِي تُرِيدُ يَا أَبَا اَلْحَسَنِ قَالَ اَلْإِمَامَ اَلْمَحْجُوبَ عَنِ اَلْعَالِمِ قَالَ مَا هُوَ مَحْجُوبٌ عَنْكُمْ وَ لَكِنْ حَجَبَهُ سُوءُ أَعْمَالِكُمْ اَلْخَبَرَ.
