رسیدگی به نهاد خانواده
همانطور كه كسی باغی را تهیه می‌کند حتما رسیدگی دائم به باغش را در دستور کار قرار می‌دهد و می‌داند که اگر آبیاری و بذر افشانی و سم پاشی در زمان خود صورت نگيرد گاه با تخریب محصول یک سال مواجه خواهد شد، خانواده نيز باغی است که خدای سبحان در اختیار ما قرار داده است و نیاز به مراقبت دائم دارد و علی الدوام در معرض آسيب‌های مختلفی قرار دارد خواه در ابتدای تشكيل و خواه بعد از گذشت ساليان متمادی.
نقش موثر ما در تحکیم یا تزلزل خانواده
نوع آسیب در مقاطع مختلف متفاوت است آسیبی که بر یک خانواده نوپا وارد می‌شود ممکن است بسيار متفاوت از آسیبی باشد که در خانواده جا افتاده وارد می‌شود به همين جهت تا آخرين لحظه عمر نيازمند تحكيم خانواده هستيم.
به حول و قوه حضرت حق ما برای خودمان نقش موثر در تحکیم یا تزلزل خانواده مشاهده می‌كنيم و باور داريم اگر خدايی ناخواسته آسيبی به خانواده وارد شود مقصر خود ما هستيم.
ما باید ابتدا باور کنیم که خدای سبحان در فضای خانواده به ما پایگاهی عطا کرده است که در این پایگاه نقش بسیار مهمی داریم؛ می‌توانیم به حول و قوه الهی اجرا و آموزش درست در نتیجه در تثبیت خانواده موثر باشیم و یا خدای نکرده در تزلزل خانواده نقش داشته باشیم.
پرهیز از فرافکنی
یکی از مهمترین امور برای تحکیم خانواده این است که فرافکنی نداشته باشیم، گرچه عوامل ديگر غير از ما موثر در تحكيم يا تزلزل خانواده هستند اما بيش‌ترين ميزان تاثير از آن ماست.
فضای احسان
فضای خانواده فضای احسان و ايجاد حسن است نه اسائه و اظهار بدی.
قرآن برای تحكيم خانواده و پيش‌گيری از اختلافات، احسان را به عنوان راهكاری موثر ذكر می‌كند.
در سوره مبارکه نساء آیه 128 آمده است:
«وَ إِنِ امْرَأَةٌ خافَتْ مِنْ بَعْلِها نُشُوزاً أَوْ إِعْراضاً فَلا جُناحَ عَلَيْهِما أَنْ يُصْلِحا بَيْنَهُما صُلْحاً وَ الصُّلْحُ خَيْرٌ وَ أُحْضِرَتِ الْأَنْفُسُ الشُّحَّ وَ إِنْ تُحْسِنُوا وَ تَتَّقُوا فَإِنَّ اللَّهَ كانَ بِما تَعْمَلُونَ خَبيرا»[1]
در انتهای آیه آمده:
اگر احسان کنید و خانواده بستر و فضایی برای جریان خوبی‌ها باشد و تقوا پيشه كنيد و از اظهار بدیها و نواقص پرهیز کنید خدای سبحان به عملکرد شما آگاه است.
احسان مشاهده خداوند است
احسان به تعبیر ظاهری خیررسانی به دیگران است اما در نگاهی دقیق‌تر مشاهده خداوند است.
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌واله می‌فرمایند:
«الْإِحْسَانُ أَنْ تَعْبُدَ اللَّهَ کأَنَّک تَرَاهُ فَإِنْ لَمْ تَکنْ تَرَاهُ فَإِنَّهُ یرَاک»[2]
«احسان به این معناست که آنطور بندگی خداوند را به جا آوری که گویا او را می‌بینی و در حضورش قرار داری پس اگر تو او را نمى‌بينى، او كه تو را مى‌بيند.»
نتیجه معامله نکردن با خداوند
اگر در نظر خودمان خیررسانی زیادی به خانواده‌مان داریم اما بهره و بازتاب لازم را نمی‌گیریم به این جهت است که با خداوند معامله نکردیم و کار را برای خلق انجام داده‌ایم.
آیت الله جوادی آملی (ره) می‌فرمایند: بندگی انسان باید عین زندگی او باشد نه آنکه در بعضی جایگاه زندگی کند و در بعضی دیگر بندگی بلکه بندگی باید علی‌الدوام و در طول زندگی جریان داشته باشد.
تاریخ جلسه: 98/4/18- جلسه دوم
«برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
[1] – «و اگر زنی، از طغیان و سرکشی یا اعراضِ شوهرش، بیم داشته باشد، مانعی ندارد با هم صلح کنند (و زن یا مرد، از پاره‌ای از حقوق خود، بخاطر صلح، صرف نظر نماید.) و صلح، بهتر است؛ اگر چه مردم (طبق غریزه حبّ ذات، در این گونه موارد) بخل می‌ورزند. و اگر نیکی کنید و پرهیزگاری پیشه سازید (و بخاطر صلح، گذشت نمایید)، خداوند به آنچه انجام می‌دهید، آگاه است (و پاداش شایسته به شما خواهد داد).»
[2] – بحار الأنوار (ط – بيروت)، ج67، ص: 196
