انجام کار در زمان خاص خود
یکی از اموری که در مدیریت صحیح بسیار با ارزش می‌باشد این است که در هر زمانی وظیفه و کار مخصوص به آن را انجام دهیم و زمان را به عنوان مرکبی هموار بدانیم که برای انجام امور در زمانِ خود بهترین خدمت را به ما می‌کند، نتیجه این امر این است که هرگز کار عقب مانده نداریم و هرکاری را در زمان خود انجام می‌دهیم و بابت تأخیر در انجام کارها نگرانی و اضطرابی بر ما عارض نمی‌شود.
امیرالمؤمنین در نامه مالک اشتر می‌فرمایند:
« أَمْضِ لِكُلِّ يَوْمٍ عَمَلَهُ فَإِنَّ لِكُلِّ يَوْمٍ مَا فِيهِ »[1]
«کار هر روز را در روز خودش انجام بده زیرا هر روزی کار خودش را دارد.»
کاری که قبل از فرا رسیدن زمانش انجام شود به منزله انجام نشدن آن است و باعث غافل شدن از کار و وظیفه فعلی است.
امیرالمؤمنین در ادامه نامه به مالک اشتر می‌فرمایند:
« وإِيَّاك والْعَجَلَةَ بِالامُورِ قَبْلَ أَوَانِهَا »[2]
«بپرهیز از شتاب کردن در کارها قبل از فرا رسیدن زمانش.»
جایگزینی صحیح
در مدیریت صحیح هر زمان امکان انجام کاری را نداریم به جای لجاجت و اصرار بر آن، کار دیگری را جایگزین آن کنیم.
امیرالمؤمنین علیه‌السلام به مالک اشتر می‌فرمایند:
« …أو اللَّجَاجَةَ فِيهَا إِذَا تَنَكَّرَتْ…»
«…وقتی سر رشته کار گم شد در آن کار توقف نکن…»
توضیح دیگری که می‌توان در ارتباط با این فراز داد: اینکه وقتی امور بر وفق مراد‌مان نیست بیکار نمانیم بلکه به کار دیگری بپردازیم به عنوان مثال زمانی که قصد داریم به مطالعه کتابی بپردازیم و آن را در اختیار نداریم به کاری که امکان آن را داریم بپردازیم یا اگر قصد زیارت حضرات معصومین را داریم و امکان آن برایمان میسر نیست به زیارت مؤمن برویم همچنان که در روایت از معصومین آمده هر زمان امکان زیارت ما را ندارید به زیارت مؤمنین بروید یا اگر توفیق نماز شب را نیافتیم به قضای آن بپردازیم و بدانیم مطابق روایات پاداش قضای نماز شب معادل خود آن است.
پرهیز از سهل انگاری
در مدیریت صحیح زمانی که سررشته امور به دستمان است و تمام شرایط برای کاری فراهم است وظیفه ما جدیّت در کار و پرهیز از سستی است.
امیرالمؤمنین علیه‌السلام در توصیه به مالک اشتر می‌فرمایند:
« …أو الْوَهْنَ عَنْهَا إِذَا اسْتَوْضَحَتْ…»[3]
«…بپرهیز از این که در امور سست شوی…»
استفاده از تجربیات دیگران
در مدیریت صحیح باید از تجربیات درست دیگران استفاده کنیم. خدای سبحان به پیامبرش با وجود مقام و خاتمیت‌شان می‌فرماید : به سیره درست پیامبران پیشین اقتدا کن.
« أُوْلَئِكَ الَّذِينَ هَدَى اللّهُ فَبِهُدَاهُمُ اقْتَدِهْ »[4]
«اينان كسانى هستند كه خدا هدايتشان كرده است پس به هدايت آنان اقتدا كن.»
خدای سبحان توصیه به تبعیت از صبر پیامبران پیشین کرده و می‌فرماید:
« فَاصْبِرْ كَما صَبَرَ أُولُوا الْعَزْمِ مِنَ الرُّسُلِ…»[5]
« پس پايدارى كن همان گونه كه پيامبران اولوالعزم پايدارى كردند …»
تاریخ جلسه: 97/4/26 ـ بخش 4
«برگرفته از کلام استاد زهره بروجردی»
[1] همان
[2] همان
[3] همان
[4] سوره مبارکه انعام، آیه 90
[5] سوره مبارکه احقاف، آیه 35
