مقدمه
موفقیت از اموری است که مورد درخواست وتوجه تمامی افراد میباشد. آرزو و امید رسیدن به آن در نظر همه، خواستهای منطقی است. عنایت به موفقیت به اموری مانند سن، جنسیت، تحصیلات، موقعیت اجتماعی و…..وابسته نبوده و مشروط به پیشنیاز خاص نمیباشد؛ زیرا امری مطلوب و محبوب تمامی آحاد انسان بوده، هست و خواهد بود.حتی اشخاصی که به زعم دیگران از موفقیت برخوردارند با مقایسه خویش با افراد موفقتر، به دانستن رمز موفقیت آنان تمایل نشان میدهند.
با توجه به این که تعریف موفقیت درنظر افراد مختلف، متفاوت میباشد با صرف نظر از آن تعاریف، راههای دستیابی به موفقیت را با درنظر گرفتن مقام خلیفةاللهی انسان و روحیه کمالطلبانه او مورد توجه قرار میدهیم.
تعریف موفقیت
آشنایی با رموز موفقیت مستلزم تعریفی دقیق و جامع از آن، هم چنین شناخت افراد موفق است.
این تعریف هنگامی قابل اعتماد است که بر پایه کلام قرآن و روایات باشد. در تعریف موفقیت میتوان گفت:
«هماهنگی کامل و همه جانبه در امور زندگی و نیل به هدف مورد نظر را موفقیت میگویند.»
از منظر اسلام فرد موفق کسی است که هماهنگی در همه جوانب زندگی او اعم از اجتماعی، فردی، عبادی، علمی و… به چشم بخورد. اسلام فردی را که تنها در یکی از ابعاد زندگی خود پیشرفت چشمگیر داشته اما در حوزههای دیگر دچار مشکل باشد، موفق نمیداند.
علاوه بر این موفقیت فرد مؤمن نباید مقطعی و منوط به زمان خاص باشد بلکه، تداوم این عنوان تا قیامت و حضور درمحضر حق اهمیت دارد.
با توجه به این مقدمه، منظور از واژه موفقیت در مبحث حاضر موفقیت عام است.
موفقیت عام
موفقیت عام به این معنی است که اختصاص به زمان خاص نداشته و علاوه بر استمرار در طول زندگی فرد،آخرت و برزخ او را نیز کفایت میکند. موفقیت عام پیشرفت همه جانبه فرد در کلیه زمینههای عبادی، تربیتی و اجتماعی میباشد. این موفقیت تمام شئون حیات فرد را شامل میشود. بر اساس این تعریف تدین، لازمه موفقیت است. در محضر شریعت، فرد اوامری را دریافت خواهد کرد که در صورت الزام به آنها به موفقیت دست مییابد.
بهطور خلاصه برای موفقیت عام چند ویژگی را میتوان درنظر گرفت:
۱-تدین
۲- استمرار
۳- موفقیت دنیوی اعم از فردی و اجتماعی
۴- موفقیت اخروی
با توجه به این ویژگیها برخی از رموز موفقیت مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
تدین
انسان ممدوح از نظر شریعت، انسانی متدین است که بدون شک موفق هم خواهد بود. شرط تدین آنچنان از اهمیت برخوردار است که در صورت عدم موفقیت فرد، ایمان او زیر سؤال خواهد رفت.
در آغاز سوره مبارکه مؤمنون چنین آمده است:
«قَد اَفلَحَ المُؤمِنونَ»[1]
«به تحقیق مؤمنان رستگارند»
در این آیه خداوند سبحان موفقیت مؤمن را امری قطعی بیان فرموده و سپس به معرفی خصوصیات او میپردازد. همچنین در معرفی تبعیتکنندگان از حضرت رسول صلیاللهعلیهوآله، ازآنان به عنوان افرادی موفق یاد میشود:
«اولئک هم المفلحون»[2]
«ایشان رستگارانند»
از منظر دین، انسان موفق کسی است که توفیقات فراوان دارد. طبق این معنی اگرشخصی موفق نیست، یا ایمان او دچار تزلزل است و یا تعریف او از توفیقات قابل خدشه است.
وجود مباحث کامل و دقیق قرآنی و روائی در حوزه موفقیت همچنین سیره حضرات معصومین علیهمالسلام در این باب، ما را از کلیه کتب روانشناسی غیردینی، بینیاز میکند.
تاریخ جلسه: 90/3/31 ـ جلسه 1
این جلسه ادامه دارد…
«برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
[1] سوره مبارکه مؤمنون، آیه 1
[2]سوره مبارکه اعراف، آیه157