مهارت تصمیم‌گیری
این مهارت به دنبال مهارت حل مسئله است، بسیاری اوقات گزینه‌های مختلفی پیش روی ماست اما در انتخاب آن مردد هستیم، این تردید عامل بسیاری از ناخوشی‌هاست.
فقدان مهارت تصمیم‌گیری، صفت منافقین است
این مهارت امری ضروری است؛ زیرا فقدان آن ما را متصف به صفت نفاق می‌کند. منافقین مهارت تصمیم‌گیری ندارند، قرآن زمانی که منافقین را معرفی می‌کند می‌فرماید آنان مهارت تصمیم‌گیری ندارند.
«مُذَبْذَبينَ بَيْنَ ذلِكَ لا إِلى هؤُلاءِ وَ لا إِلى هؤُلاءِ وَ مَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ سَبيلا»[1]
« ميان آن [دو گروه] دو دلند نه با اينانند و نه با آنان و هر كه را خدا گمراه كند هرگز راهى براى [نجات] او نخواهى يافت»
منافقین سرگردان هستند نه نزد مؤمنین می روند و نه نزد کفار.
در سوره توبه، آیه45 نیز می‌فرماید:
«فَهُمْ في رَيْبِهِمْ يَتَرَدَّدُون»
« دلهايشان به شك افتاده و در شك خود سرگردانند»
انتخاب فرصت مناسب برای تصمیم‌گیری
برخی زمانی تصمیم می‌گیرند که از زمان آن گذشته است و این امر به دلیل فقدان مهارت تصمیم‌گیری است. این مهارت را حتی باید به فرزندان خود نیز بیاموزیم. بعد از اینکه تصمیمی گرفتیم باید به خداوند توکل کنیم و بر او تکیه نماییم.
قرآن کریم در سوره مبارکه آل عمران، آیه159 می‌فرماید:
«فَإِذا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّه»
«چون تصميم گرفتى بر خدا توكل كن»
قرآن در معرفی مؤمنین می‌گوید مؤمنین فقط کسانی هستند که دلداده خدا و رسول شدند و در گذر زمان گرفتار تردید نگشتند.
«إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ لَمْ يَرْتابُوا وَ جاهَدُوا بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ في سَبيلِ اللَّهِ أُولئِكَ هُمُ الصَّادِقُون»[2]
«در حقيقت مؤمنان كسانىاند كه به خدا و پيامبر او گرويده و [ديگر] شك نياورده و با مال و جانشان در راه خدا جهاد كردهاند اينانند كه راستكردارند»
«وَ يَقُولُونَ طاعَةٌ فَإِذا بَرَزُوا مِنْ عِنْدِكَ بَيَّتَ طائِفَةٌ مِنْهُمْ غَيْرَ الَّذي تَقُولُ وَ اللَّهُ يَكْتُبُ ما يُبَيِّتُونَ فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَ تَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ وَ كَفى بِاللَّهِ وَكيلا»[3]
«و مىگويند فرمانبرداريم ولى چون از نزد تو بيرون مىروند جمعى از آنان شبانه جز آنچه تو مىگويى تدبير مىكنند و خدا آنچه را كه شبانه در سر مىپرورند مىنگارد پس از ايشان روى برتاب و بر خدا توكل كن و خدا بس كارساز است»
در مهارت تصمیم‌گیری علاوه بر اینکه باید تصمیم صحیحی گرفت بحث به جا تصمیم گرفتن نیز عنوان می‌شود. فرصت همیشه در اختیار ما نیست و گاهی اوقات با از دست دادن فرصتها امکان تصمیم‌گیری و یا تصمیم‌گیری صحیح را از دست می‌دهیم.
امیر‌المؤمنین علیه‌السلام می‌فرمایند:
«انْتَهِزُوا فُرَصَ الْخَيْرِ فَإِنَّهَا تَمُرُّ مَرَّ السَّحَاب»[4]
«فرصتها را غنیمت بشمارید که فرصتها مانند باد سپری می شوند.»
قرآن گروهی را معرفی می‌کند که به قدری دیر تصمیم به عذرخواهی می‌گیرند که عذرخواهی‌شان نفعی نمی بخشد.
«فَيَوْمَئِذٍ لا يَنْفَعُ الَّذينَ ظَلَمُوا مَعْذِرَتُهُمْ وَ لا هُمْ يُسْتَعْتَبُون»[5]
تصمیم‌گیری صحیح در دین به قدری مورد توجه است که در میان صد و بیست و چهار هزار پیامبر تنها پنج تن از آنان پیامبران اولوا العزم و صاحب اراده راسخ نام دارند.
بنی‌اسرائیل به جهت فقدان مهارت تصمیم‌گیری چهل سال در جای خود متوقف شدند و به انواع عذابها گرفتار گشتند.
هنگام تصمیم‌گیری صحیح جوانب امر را بررسی کنیم و از علم و تجربیات دیگران نیز استفاده کنیم که این امر در قالب مشاوره قرار دارد و در نهایت تصمیم گیری نماییم؛ پس از آن به خداوند توکل می‌کنیم و از او کمک می‌خواهیم.
تاریخ جلسه : 98/4/30 ـ جلسه 3
«برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
[1] سوره مبارکه نساء، آیه 143
[2] سوره مبارکه حجرات، آیه 15
[3] سوره مبارکه نساء، آیه 81
[4] تصنیف غررالحکم و درر الکلم، ص473
[5] سوره مبارکه روم، آیه 57
