مهارت همدلی، اظهار محبت و بیان احساس
یکی دیگر از مهارت‌ها، مهارت همدلی و بیان احساس است. ریشه بیان صادقانه احساسات به دلیل مهارت همدلی است.
الحمدلله مصداقی از مهارت بیان احساس
یکی از مصادیق مهارت بیان احساس بر زبان آوردن ذکر «الحمدلله» است. با این ذکر از خداوند بابت الطافی که به ما مبذول داشته تشکر می‌کنیم.
آموزگار مهارت بیان احساس
وجود مبارک امام رضا علیه‌السلام زائر را اهل بیان احساسات می‌کنند و این مهارت را به او می‌آموزند، در دعای بعد از نماز زیارت امام رضا علیه‌السلام زائر با تمام وجود از الطافی که خدای سبحان به او روا داشته قدر‌دانی می‌کند و می‌گوید:
«فَمَتَى تُحْصَى نَعْمَاؤُكَ يَا إِلَهِي وَ تُجَازَى آلَاؤُكَ يَا مَوْلَايَ وَ تُكَافَى صَنَائِعُكَ يَا سَيِّدِي مَا زِلْتُ مَصْحُوباً مِنْكَ بِالنِّعَمِ جَارِياً عَلَى عَادَاتِ الْإِحْسَانِ وَ الْكَرَم»[1]
«خداوندا من با چه زبانی می توانم نعماتت را بشمارم و آلائت را سپاسگزار باشم و عطایات را جبران کنم؟! علی الدوام مشمول نعماتی بوده‌ام که با عادات احسان و کرم از جانب تو بر من جاری شده است.»
بهشتیان مصداقی از هنرمندان فن بیان احساس هستند
یکی از مصادیق این مهارت بهشتیان هستند، آنان بیشترین حد بیان احساسات را دارند قرآن کریم در توصیف آنان می‌فرماید: «آخِرُ دَعْواهُمْ أَنِ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمينَ»[2]
بیان احساس نشان عقل
مهارت بیان احساسات نشان عقل است. در زبان عرب مودت به معنی اظهار محبت است و در روایات به عنوان نماد عقل عنوان شده همچنان‌که روایت می فرماید:
«أَوَّلُ الْعَقْلِ التَّوَدُّد»[3]
«اوّل عقل، دوستی کردن است»
اولین رکن محبت زبان است که البته به تنهایی برای مودت و اظهار محبت کافی نیست، برای بیان مودت باید به هر نحو ممکن و شایسته‌ای محبت‌مان را بیان کنیم خواه با تکریم خواه با مدح وثنا خواه با تحمید و ستودن و… .
اظهار محبت واجب
زیارت یکی از نمادهای اظهار محبت است، مودت در مقابل حضرات معصومین امری واجب است در زیارت جامعه می‌خوانیم «وَ لَكُمُ الْمَوَدَّةُ الْوَاجِبَة» به ما آموخته‌اند مودت‌مان را به حضرت اباعبدالله با زیارت عاشورا و سلام‌های آن عنوان کنیم و به حضرت بقیة الله با زیارت آل یس و … .
عباراتی همچون «بِأَبِي أَنْتُمْ وَ أُمِّي وَ أَهْلِي وَ مَالِي وَ أُسْرَتِي» که در زیارت حضرات معصومین بیان می‌کنیم در حقیقت نوعی اظهار مودت است.
عبارتی که از قول حضرت زهرا در حدیث کساء عنوان شده که در ارتباط با فرزندان خود در هنگام خوش‌آمد گویی می‌فرمایند«و عَلَیک السلام یا قُرۀ عَینی و ثَمَرۀ فُؤادی» نمونه‌ای از اظهار محبت است.
تاریخ جلسه : 98/5/6 ـ جلسه 5
«برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
[1] مفاتیح‌الجنان، دعای بعد از زیارت امام رضا علیه‌السلام
[2] سوره مبارکه یونس، آیه 10
[3] تصنیف غررالحکم و دررالکلم، ص413
